شخصيت پارانوئيد يكي از انواع اختلالات شخصيت است كه بيش از همه با ويژگي بي‌اعتمادي و سوءظن به ديگران شناخته مي‌شود. مبتلايان به اين اختلال همواره نسبت به اطراف خود حساسيت نشان مي‌دهند. اين موضوع باعث بي‌كيفيت شدن زندگي خود فرد شده و حتي خطر بروز خودكشي يا رفتارهاي آسيب زدن به خود را نيز افزايش مي‌دهد. با همه اين‌ها مبتلايان به اين اختلال هيچ بينشي نسبت به شرايط خود ندارند و بر اين باورند كه سوءظن آن‌ها صحيح بوده و ديگران متوجه حساسيت شرايط نيستند. به همين خاطر ارتباط با افراد پارانوئيد بسيار سخت خواهد بود و اين موضوع باعث مي‌شود كه اطرافيان خود را از دست بدهند زيرا هيچ‌كس از اتهامات آن‌ها در امان نيست. اگر در نزديكيتان چنين فردي وجود دارد، او را به شروع درمان ترغيب كرده و يا خود براي آموزش راهكارهايي درزمينهٔ چگونگي برخورد با اين افراد از يك مشاور كمك بگيريد.

براي دريافت مشاوره در زمينه شخصيت پارانوئيد مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

 منبع: شخصيت پارانوئيد

اختلال شخصيت پارانوئيد

اختلال شخصيت به معناي بروز برخي ويژگي‌هاي شخصيتي غيرمعمول در فرد است كه باعث مي‌شود تا رفتارها و طرز فكر او نسبت به ميانگين جامعه تفاوت بسياري داشته باشد. اين افراد هيچ آگاهي نسبت به بيماري خود نداشته و معمولاً ديگران را مسئول تمامي مشكلات پيش‌آمده مي‌دانند.

اختلال شخصيت پارانوئيد يكي از انواع اختلالات شخصيت است كه بيشتر در مردان ديده مي‌شود و اصلي‌ترين نشانه آن سوءظن دائم نسبت به محيط اطراف است. اين افراد معمولاً هر حرف يا برخوردي از جانب ديگران را نوعي تهديد يا توهين به خود در نظر مي‌گيرند و به همين خاطر به‌شدت به آن واكنش نشان مي‌دهند. در مواردي كه شدت اختلال بيشتر باشد، احتمال دارد سوءظن فرد حالت توهم يا هذيان به خود گرفته و مسائلي را بيان كند كه امكان بروز آن‌ها در واقعيت وجود ندارد.

ترديد مبتلايان به اختلال شخصيت پارانوئيد در بسياري از مواقع باعث مي‌شود كه آن‌ها نزديكان خود را از دست بدهند. زيرا واكنش اين افراد نسبت به آنچه تهديد يا توهين تلقي مي‌كنند بسيار شديد بوده و اين موضوع باعث خواهد شد تا اطرافيان به‌تدريج آن‌ها را ترك كنند. زندگي كردن دائم با شك و ترديد و همين‌طور فقدان روابط اجتماعي مناسب باعث بي‌كيفيت شدن زندگي اين افراد شده و به همين خاطر احتمال خودكشي يا آسيب زدن به خود و ديگران در اين افراد بيش از ساير اختلالات شخصيت است. 

نشانه‌هاي اختلال شخصيت پارانوئيد

اختلال شخصيت پارانوئيد باعث بروز رفتارهاي خاصي در فرد مي‌شود كه مي‌تواند به شما در شناسايي اين بيماران كمك كند. توجه داشته باشيد كه تشخيص اين اختلال صرفاً بر عهده متخصص روانشناس است و اين نشانه‌ها تنها مي‌توانند تا حدودي به شما در شناسايي اين بيماران كمك كنند. به ميزاني كه فرد نشانه‌هاي بيشتري از موارد زير را داشته باشد احتمال وجود اختلال شخصيت پارانوئيد در وي بيشتر بوده و بهتر است براي دريافت تشخيص قطعي از يك روانشناس كمك بگيريد.

🔻 وجود اين باور كه ديگران قصد آسيب زدن، بهره‌كشي يا فريب آن‌ها را دارند.

🔻 درگيري ذهني دائم با وفاداري و قابل‌اعتماد بودن اطرافيان

🔻اطلاعات ندادن به ديگران و بي‌اعتمادي به اين خاطر كه فرد احساس مي‌كند احتمال دارد از اطلاعاتش سوءاستفاده شود.

🔻 توهين و تهديد دانستن مسائل معمول و روزمره

🔻 كينه به دل گرفتن دائم از ديگران به دليل سوءتعبير رفتارها

🔻ترديد دائمي نسبت به وفاداري همسر

🔻 مشكل در كار كردن با ديگران

🔻 حساسيت زياد نسبت به انتقاد

🔻عصبانيت فوري

🔻 رفتار سرد با ديگران

🔻 حسادت شديد

🔻اجتناب از موقعيت هاي اجتماعي

🔻 تدافعي و استدلالي بودن

🔻 عدم بينش نسبت به اختلال خود

🔻 عدم آرامش

دلايل بروز اختلال شخصيت پارانوئيد

براي پاسخ به اين سؤال كه چرا برخي افراد دچار اختلال شخصيت پارانوئيد مي‌شوند، نمي‌توان دليل مشخصي را بيان كرد اما برخي از عوامل در بروز اين اختلال دخالت دارند كه در ادامه به آن‌ها اشاره مي‌كنيم. درصورتي‌كه در نزديكي شما كودكي وجود دارد كه اين عوامل در زندگي او وجود دارد، بهتر است از يك مشاور كودك درزمينهٔ پيشگيري از بروز اختلال شخصيت پارانوئيد يا ساير اختلالات روحي مشورت بگيريد.

مواجه‌شدن به‌موقع و اصولي با نشانه‌هاي انواع اختلال شخصيت مي‌تواند باعث جلوگيري از بروز آن‌ها در آينده شود يا اثرات منفي آن‌ها را كاهش دهد. اين عوامل عبارتند از:

🔘 ژنتيك

اصلي‌ترين عامل در بروز اختلال شخصيت پارانوئيد اين است كه در خانواده فرد سابقه اختلال شخصيت پارانوئيد يا رفتارهاي بدبينانه وجود داشته باشد. البته برخي از روانشناسان معتقدند كه وجود ساير اختلالات شخصيت نيز مي‌تواند آسيب‌پذيري فرد را تا حدودي افزايش دهد و به همين خاطر بهتر است در صورت وجود هريك از انواع اختلالات شخصيت در خانواده فرد، راجع به سلامت روان وي از يك روانشناس كمك بگيريد.

🔘 تجارب دردناك كودكي

مشكلات و حوادث دردناكي كه در دوران كودكي براي فرد ايجاد مي‌شود ازجمله آن‌هايي كه تا حدودي نشان‌دهنده اعتماد بي‌دليل به اطرافيان باشد، مي‌تواند باعث بروز نشانه‌هاي اختلال شخصيت پارانوئيد در فرد شود.

🔘 تربيت اشتباه

تربيت اشتباه از ديگر دلايل بروز شخصيت پارانوئيد است. برخي از خانواده‌ها با توجه بيش‌ازحد به فرزند خود اين احساس را در وي ايجاد مي‌كنند كه او شخصيتي بسيار خاص و متفاوت از ديگران دارد و دوستان و اطرافيان به دنبال سوءاستفاده از فرد هستند. اين موضوع باعث مي‌شود كه فرد از كودكي با يك حساسيت افراطي نسبت به ارتباط با ديگران رشد پيدا كند.

🔘 محيط اجتماعي

برخي شرايط در محيط اجتماعي مي‌تواند باعث بروز اختلال شخصيت پارانوئيد در فرد شود. براي مثال ناشنوايان يا مهاجريني كه تسلط كافي بر زبان يك كشور ندارند به اين خاطر كه متوجه محتواي صحبت اطرافيان نمي‌شوند گاهي اوقات دچار اين شك و ترديد مي‌شوند كه شايد اطرافيان راجع به آن‌ها صحبت مي‌كنند.

🔘 علل ديگر ابتلا به پارانوئيد

🔸 سابقه خانوادگي

🔸 ازدواج نكردن

🔸 طلاق يا جدايي والدين

🔸 زندگي در خانواده فقير

🔸 بيوه بودن

وضعيت اطرافيان بيماران اختلال شخصيت پارانوئيد

اگرچه مبتلايان به انواع اختلال شخصيت آگاهي نسبت به بيماري خود نداشته و صرفاً ديگران را مقصر مشكلات مي‌دانند، اطرافيان افراد درگير با اختلال شخصيت پارانوئيد با مشكلات بسياري مواجه مي‌شوند.

زيرا اين بيماران دائماً با ديگران به‌عنوان يك متهم برخورد كرده و اين مسئله مي‌تواند باعث از دست دادن اطرافيان يا ناراحتي آن‌ها شود. درصورتي‌كه در اطراف شما فردي دچار اين اختلال شده بهتر است در ارتباط با شيوه برخورد با اين افراد و همين‌طور حفظ سلامت روان در وضعيت موجود از يك مشاور كمك بگيريد.

به‌طور كلي براي ارتباط با اين افراد بايد به اين نكته توجه داشته باشيد كه نسبت به انتقاد بسيار حساس بوده و هرگز دوست ندارند كسي آن‌ها را مورد ارزيابي قرار دهد. علاوه بر اين حفظ استقلال و خودمختاري يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين افراد است كه باعث مي‌شود تا فرد هرگز از ديگران پيروي نداشته باشد.

همان‌طور كه گفته شد يكي از جدي‌ترين مشكلات شخصيت‌هاي پارانوئيد اين است كه كيفيت زندگي آن‌ها بسيار پايين بوده و اين مي‌تواند باعث افزايش احتمال خودكشي يا آسيب زدن به خود و ديگران شود. درصورتي‌كه احساس مي‌كنيد فرد در شرايطي است كه مي‌تواند عليه سلامت خود يا ديگران اقدامي انجام دهد، هرچه سريع‌تر از يك متخصص كمك بگيريد. 

راه هاي كمك به اختلال شخصيت پارانوئيد

به‌ طور كلي درمان براي افراد درگير با انواع اختلال شخصيت بسيار دشوار خواهد بود زيرا آن‌ها هيچ اعتقادي به اشتباه بودن رفتارهاي خود ندارند. بااين‌حال شخصيت پارانوئيد دشواري برقراري ارتباط و جلب اعتماد فرد را چندين برابر مي‌كند. اين موضوع باعث مي‌شود كه فرايند درمان براي اين بيماران نيمه‌كاره رها شود و يا چندان كه بايد بهبودي در فرد رخ ندهد.

علي‌رغم تمامي اين مشكلات استفاده از جلسات روان‌درماني براي بيماران اختلال شخصيت پارانوئيد راهكاري است كه مي‌تواند تا حدودي باعث كاهش نشانه‌ها شده و توانايي فرد براي فعاليت در محيط را افزايش دهد.

اصلي‌ترين شيوه درماني براي مبتلايان به اختلال شخصيت پارانوئيد كار كردن بر روي افكار اشتباهي است كه در ذهن آن‌ها شكل‌گرفته؛ باور به ناامن بودن جهان يا غيرقابل‌اعتماد بودن اطرافيان اصلي‌ترين عاملي است كه باعث بروز مشكلاتي در زندگي فرد مي‌شود.

روانشناسان تلاش مي‌كنند تا با جايگزين كردن اين باورها با يك تفكر مناسب‌تر و نشان دادن مثال‌هاي نقض موجود در رفتار اطرافيان به فرد كمك كنند تا باورهاي اشتباه خود را تغيير دهد. البته بايد به اين موضوع توجه داشته باشيد كه فرايند درمان اين بيماران بسيار تدريجي بوده و نياز به حوصله بسياري دارد. 

➰ دارو درماني

يكي از روش هاي درمان شخصيت پارانوئيد، دارو درماني است. در اين روش درماني براي افرادي كه نشانه هاي اضطراب و افسردگي را تجربه مي‌كنند؛ دارو تجويز مي‌شود. بيشتر داروها ضد اضطراب هستند و براي رفع افكار هذياني از داروهاي ضد روان پريشي كمك گرفته مي‌شود.

➰ روان درماني

براي درمان شخصيت پارانوئيد از روان درماني نيز كمك مي‌گيرند. در اين روش درماني با توسعه مهارت هاي همدلي، اعتماد، ارتباط، عزت نفس، روابط اجتماعي و ارتباطي به شخص كمك مي‌كنند. رفتار درماني به افراد كمك مي‌كند تا افكار و احساسات خود را درك كنند.

تشكيل خانواده با شخصيت پارانوئيد

ازدواج با شخصيت پارانوئيد يكي از سخت ترين رابطه است. اين افراد به دليل اينكه دائم در حال شك، عصبانيت و خشونت هستند رفتارهاي ترسناكي از خود بروز مي‌دهند. حتي در موارد شديد فرد شروع به ضرب و شتم يا قتل شريك احساسي مي‌كند.

شخصيت پارانوئيد اسكيزوفرني چيست؟

شخصيت پارانوئيد اسكيزوفرني يا اسكيزوفرني پارانوئيد يكي از شايع ترين انواع اسكيزوفرني است. در اين حالت فرد داراي توهمات ديداري و شنيداري خيانت است. هميشه احساس مي‌كنند كه همسرشان در حال خيانت است و توهمات خود را واقعي تلقي مي‌كنند. زندگي با اين افراد به شدت دشوار و سخت است.

كلام آخر

يكي از اختلالات رايج؛ اختلال شخصيت پارانوئيد است. اين اختلال مشكلات بسيار جدي براي فرد و ديگران به وجود مي‌آورد. اين افراد در زندگي شخصي، شغلي و اجتماعي خود دچار مشكل مي‌شوند. آنها روابط آرامش بخشي ندارند و هميشه تنش را تجربه مي‌كنند. به همين دليل براي كسب آرامش و رفع تنش زا افراد مبتلا را بايد تحت درمان روانشناس در آورد. مركز مشاوره ذهن نو به صورت تلفني و حضوري به شما مراجعين گرامي خدمات ارائه مي‌دهد. جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره زير تماس حاصل فرماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه شخصيت پارانوئيد مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

سوالات متداول