لوب هاي مغزي تقسيم بندي است كه براي قسمت هاي مختلف قشر مخ در نظر مي‌گيرند. سيستم عصبي در انسان به دو قسمت مركزي و محيطي تقسيم‌بندي شده است. مغز و نخاع در قسمت سيستم عصبي مركزي و رشته‌ها عصبي و اعصاب در سيستم عصبي محيطي قرار مي‌گيرند. مغز انسان از بخش‌ها مختلفي تشكيل شده است. بزرگ‌ترين قسمت مغز را مخ مي‌نامند. هم‌‌چنين مغز به دو نيمكره راست و چپ تقسيم مي‌شود. بخشي از يك عضو كه با چشم غير مسلح و بدون ميكروسكوپ قابل مشاهده است را لوب مي‌نامند.

هر نيمكره مغزي از چهار لوب تشكيل شده است. لوب‌ها مغز شامل لوب پيشاني (فرونتال)، آهيانه (پريتال)، پس‌سري (اكسي‌پيتال) و گيجگاهي (تمپورال) است. لوب‌ها مغزي كاركرد و نقش اختصاصي خود را در بدن دارند. اين نقش‌ها در تفكر، رفتار، ادراك و واكنش فرد به محيط مشهود است. آسيب به هر لوب منجر به بروز اختلال عصبي و اشكال در عملكرد آن‌ها مي‌شود. بايد اشاره كنيم آسيب‌ها وارد شده به لوب‌ها مغزي مي‌تواند ناشي از صدمات فيزيكي، بيماري‌ها و اثرات جانبي برخي داروها باشد.

براي دريافت مشاوره در زمينه لوب هاي مغزي مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

منبع: لوب هاي مغزي | آسيب و كاركردها لوب هاي مغز

بخش هاي مختلف مغز

مغز انسان به عنوان مهم ترين عضو انسان داراي بخش هاي مختلفي است كه هريك وظايف مشخصي دارند. اين بخش ها از پيچيده ترين فعاليت هاي شناختي تا حتي وظايف ساده را نيز در بر مي‌گيرند. برخي از بخش ها شامل موارد زير مي‌شوند.

💠مخ

بزرگترين بخش مغز، مخ است كه به دو بخش تقسيم شده و داراي چهار لوب است. قشر مخ آخرين لايه مغز بوده كه وظيفه جمع آوري و همچنين سازماندهي دستورات را دارد. هرچه از مخ به سمت داخل حركت مي‌كنيم بخش شاهد بخش هاي بيشتري خواهيم بود. 

💠مخچه

مخچه در بخش عقبي و زير مخ قرار دارد. اين ناحيه داراي نيمي از سلول هاي عصبي مغز است و بيشتر در وظايف مربوط به فعاليت هاي حركتي، نقش دارد. اين قسمت بر اساس سيگنال هاي گوش داخلي و همچنين ماهيچه ها به حفظ تعادل و همچنين وضعيت بدني كمك مي‌كند.

💠ساقه مغز

ساقه مغز، پايين ترين ناحيه مغز است كه از سه بخش اصلي مغزمياني، پونز و بصل النخاع تشكيل شده است. اين عضو وظيفه رسيدگي به عملكردهاي اساسي و غيرارادي مانند تنفس، هضم غذا، واكنش هاي غيرارادي و… را دارد. همچنين به وسيله ارتباط با لوب هاي مغزي به ساير بخش هاي مغز نيز كمك مي‌كند.

💠نيمكره هاي مغزي

مغر انسان به طور كلي به دو بخش تقسيم شده كه هريك وظيفه انجام وظايف بخش مخالف را دارند. نيمكره چپ براي توانايي صحبت كردن و درك زبان بوده و و نيكره راست نيز به پردازش فضايي اختصاص يافته است. اين دو بخش به وسيله جسم پينه اي به يكديگر متصل مي‌شوند. لوب هاي مغزي در هر دو نيمكره وجود داشته و وظايف مربوطه را انجام مي‌دهند.

انواع لوب هاي مغزي

همان‌طور كه اشاره شد؛ لوب هاي مغزي، از چهار لوب به نام‌ها پيشاني، آهيانه‌اي، گيجگاهي و پس‌سري تشكيل شده است. در ادامه اين مطلب به عملكرد و نقش هر يك از لوب‌ها اشاره مي‌كنيم.

📌لوب پس‌سري

لوب پس سري كه ازلوب هاي مغزي است؛ عقب‌ترين بخش جمجمه را به خود اختصاص مي‌دهد. كوچك‌ترين اندازه را در ميان لوب‌ها دارد. وظيفه اصلي آن مربوط به بينايي و ادارك ديداري است.

ساير وظايفي كه لوب پس‌سري در آن‌ها نقش دارد عبارتند از:
تشخيص رنگ‌ها
ادراك ديداري
درك حركات و صحنه‌ها
بررسي‌ها ديداري_فضايي

توهم ديداري ممكن است ناشي از آسيب به لوب پس‌سري باشد.

📌لوب آهيانه

لوب آهيانه نيز بين لوب پيشاني و پس‌سري قرار گرفته است. محل عبور اعصاب بينايي است كه به لوب پس‌سري مي‌روند.

اطلاعات حسي از بخش‌ها مختلف بدن براي پردازش و يكپارچه سازي به لوب آهيانه‌اي مي‌روند.

عملكردها ديگر لوب آهيانه‌اي كه از لوب هاي مغزي است؛ شامل موارد زير مي‌شود:
حركت، گفتار، تشخيص و درك محرك‌ها
احساس درد
شناخت
جهت‌گيري فضايي
موثر در لمس

📌لوب پيشاني مغز

يكي ديگر از لوب هاي مغزي، لوب پيشاني بوده كه ساختار كلي شخصيت فرد و مركز تفكر وي در لوب پيشاني است. اين لوب از دو قسمت قدامي و خلفي تشكيل شده كه هر كدام وظيفه خود را دارد.

تفكر و عملكرد شناختي در قسمت قدامي لوب پيشاني و كنترل حركات ارادي شخص در بخش خلفي لوب پيشاني ديده مي‌شود.

قدرت استدلال و قضاوت، توانايي حل مسئله، ميل جنسي، توانايي حركتي، برنامه‌ريزي، سامان دادن به افكار و قدرت تكلم از ديگر عملكردها لوب پيشاني است.

📌لوب گيجگاهي

عمده فعاليت‌ها شنوايي و پردازش اطلاعات صوتي در اين قسمت انجام مي‌شود. محل قرارگيري لوب گيجگاهي تقريبا در سطح گوش‌هاست.

هم‌چنين هيپوكامپ كه وظيفه ذخيره اطلاعات جديد و تشكيل حافظه بلندمدت را به عهده دارد، در لوب گيجگاهي قرار گرفته‌اند.

لوب گيجگاهي سمت راست وظيفه سازمان‌دهي حافظه تصويري و مسئوليت سمت چپ، مديريت حافظه كلامي است.

شنوايي

لوب گيجگاهي داراي قشر شنوايي اوليه بوده كه بين لوب هاي مغزي براي اين فعاليت اختصاص يافته است. اين لوب اطلاعات را از گوش و همچنين نواحي ثانويه دريافت كرده و به پردازش اطلاعات مي‌پردازد.

بينايي

برخي از نواحي لوب گيجگاهي، اطلاعات بينايي را تفسير كرده و منجر به درك دريافت هاي بصري مي‌شوند. براي مثال درك چهره هاي مختلف، يكي از وظايف اين ناحيه است.

حافظه

يكي از نواحي بسيار مهم لوب گيجگاهي، هيپوكامپ است كه در حافظه و يادگيري نقش بسيار مهمي دارد. همچنين هيپوكامپ در شكل گيري احساسات نيز موثر است.

آسيب‌ها وارد شده به لوب هاي مغز منجر به چه حوادثي مي‌شوند؟

پيش‌تر اشاره كرديم آسيب‌ها وارد شده به لوب هاي مغزي ممكن است به دنبال صدمه فيزيكي، مصرف برخي داروها، ابتلا به بيماري‌هايي مانند بيماري‌ها رواني، اختلال در ترشح هورمون‌ها و ناهنجاري‌ها مربوط به فعاليت انتقال‌دهنده‌ها عصبي باشد.

🔸آسيب به لوب پس‌سري

مشكلات مربوط به بينايي، از دست دادن كامل قدرت بينايي، اختلال در ادراكات مربوط به بينايي در نتيجه آسيب به لوب پس‌سري ايجاد مي‌شود.

احتمال آسيب به اين لوب به لحاظ محل قرارگيري كمتر از ساير لوب هاي مغزي است.

🔸آسيب لوب آهيانه

پريشاني در ادراك، سندروم گرستمن عوارض ناشي از آسيب به سمت چپ لوب آهيانه هستند.

در صورت آسيب ديدن سمت راست، توانايي فرد در ساختن و خلاقيت وي مختل مي‌گردد.

سندروم بالينت در اثر آسيب دو طرفه لوب آهيانه رخ مي‌دهد. علائم اين سندروم شامل مشكلات ديداري و ناهنجاري‌ها حركتي است.

🔸آسيب لوب پيشاني

لوب پيشاني در معرض خطر بيشتري براي آسيب ديدن است.

تغيير ميل جنسي و پيدايش عادات خاص جنسي
حواس‌پرتي
اشكال در حس چشايي و بويايي
تغييرات آشكار در گفتار فرد
كاهش ريسك‌پذيري افراد
مختل شدن توانايي حل مشكلات
خلاقيت افراد ممكن است افزايش يا كاهش يابد
ايراد در انگيزه دروني و برانگيخته شدن
حساسيت بيش از اندازه
پايين آمدن قدرت انعطاف‌پذيري فكري و ذهني

🔸آسيب به لوب گيجگاهي

به ياد آوردن تصاوير، به كار بردن كلمات و توانايي كلامي به دليل آسيب سمت چپ لوب گيجگاهي ايجاد مي‌گردند.

شناسايي تصاوير نيز در اثر آسيب به سمت راست دچار مشكل مي‌شود.

سخن پاياني

به طور كلي لوب هاي مغزي در فرايند تفكر و حتي رفتارهاي ما بسيار نقش دارند. اين تقسيم بندي ها باعث مي‌شوند تا فعاليت هاي مغز سازمان يافته تر و همچنين دقيق تر مورد بررسي قرار گيرند. آسيب به هر يك از اين نواحي باعث بروز مشكلات زيادي براي افراد مي‌شود. بهتر است در مورد اين مشكلات و همچنين علائم آنها حساس بوده و از يك متخصص كمك بگيريد. برخي از آسيب هاي مغزي جبران ناپذير بوده و پيامدهاي زيادي دارند.

براي دريافت مشاوره در زمينه لوب هاي مغزي مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

منبع: لوب هاي مغزي | آسيب و كاركردها لوب هاي مغز