عصبانيت كودك از آن دسته رفتارهايي است كه مي‌تواند والدين را آشفته كند. كودكان در زمان عصبانيت رفتارهاي نامناسبي مثل كتك زدن ديگران، استفاده از كلمات نامناسب يا لجبازي را از خود نشان مي‌دهند. اين شرايط مي‌تواند شما را كاملاً درمانده كند. بسياري از والدين با پرخاش به اين رفتار فرزندشان جواب مي‌دهند. اما بايد بگوييم كه پرخاشگري شما تنها باعث بدتر شدن شرايط مي‌شود.

در واقع شما با اين كارتان به كودك ياد مي‌دهيد كه مي‌تواند درست مانند شما بداخلاق و عصباني باشد. به همين خاطر بهتر است راهكارهاي ديگري را امتحان كنيد. روان‌شناسان معتقدند دلايلي مثل ناتواني در بيان احساسات و يا اضطراب از مهم‌ترين مسائلي هستند كه باعث عصبانيت كودكان مي‌شوند. در ادامه روش هايي براي پيدا كردن علت و روشي مناسب براي برخورد با او شرح داده‌ايم. اگر فرزندتان به رفتارش ادامه داد حتما از مشاوره كودك استفاده كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه عصبانيت كودك مي توانيد از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در كلينيك تخصصي ذهن نو تماس بگيريد.

 منبع: عصبانيت كودك

عصبانيت كودك

عصبانيت كودك به دلايل متفاوتي بستگي دارد. كودكان آينه رفتار والدين هستند و اولين دليل  براي عصبانيت آنها، پرخاش والدين مي‌باشد. اما پرخاشگري كودكان بخشي از فرايند طبيعي رشد است. كه به آن رفتار تهاجمي مي‌گويند. بر اساس گفته هاي روانشناس باليني دكتر هوارد بث، كج خلقي كودك زماني است كه قادر به تنظيم انگيزه هاي خود نيست و منجر به از دست دادن كنترل نفس و بي توجهي به هنجارهاي پذيرفته شده در گذشته مي‌شود كه از هماهنگي با موقعيت نشات مي‌گيرد.

علت عصبانيت كودك چيست؟

عصبانيت كودك به دلايل متفاوتي بروز پيدا مي‌كند. كه در اين بخش مقاله راجع به دلايل عصبانيت كودك توضيح داده ايم.

📌 يادگيري يا الگوبرداري

اولين و مهم‌ترين دليلي كه مي‌توانيم براي عصبانيت كودكان از آن صحبت كنيم الگوهاي نامناسب هستند. كودكان با نگاه كردن به رفتار ما و همين‌طور قهرمان‌هاي كارتوني در حال شكل دادن به رفتار خودشان هستند. به همين خاطر اينكه آن‌ها چه رفتاري را از شما مي‌بينند بسيار اهميت دارد. تماشاي اينكه شما يا حتي قهرمان يك برنامه تلويزيوني هنگام عصبانيت به ديگران پرخاش مي‌كنيد مي‌تواند تأثير بسياري روي ديدگاه آن‌ها راجع به زندگي داشته باشد.

آن‌ها در اين شرايط ياد مي‌گيرند كه مي‌توانند در زمان عصبانيت رفتارهاي پرخاشگرانه از خود نشان بدهند. به همين خاطر روان‌شناسان معتقدند كنترل الگوها و محيط اطراف كودك يكي از مهم‌ترين موضوعاتي است كه بايد به آن توجه داشته باشيد.

📌 عصبانيت كودك به دليل بيماري‌هاي روحي

بيماري‌هاي روحي به‌خصوص اضطراب مي‌تواند تبديل به دليلي براي عصبانيت كودك شود. بر اساس كتاب راهنماي بيماري‌هاي رواني، پرخاشگري و بدرفتاري يكي از نشانه‌هايي است كه خبر از بيماري‌هاي روحي در كودك مي‌دهد. بسياري از مواقع كودك نمي‌تواند اضطراب خود را به‌درستي شناسايي كند. يا متوجه دليل نگراني و اضطراب خود نمي‌شود. اين شرايط آن‌ها را كلافه كرده و باعث مي‌شود كه دست به پرخاش بزنند. 

📌 ناتواني در بيان احساسات

ناتواني در بيان احساسات از ديگر دلايل عصبانيت كودك است. كودكان معمولاً درك درستي از احساسات و هيجان‌هاي مختلف خود ندارند. به همين خاطر نمي‌توانند آنچه را در درون خود تجربه مي‌كنند به‌درستي بيان كنند. همين موضوع مي‌تواند تبديل به دليلي براي پرخاشگري شود. براي مثال يك لحظه احساس كنيد شما در جايي قرار گرفته‌ايد كه ديگران متوجه منظورتان نمي‌شوند؛ يا شما توانايي‌تان براي صحبت‌كردن را از دست داده‌ايد. تا چه مدت مي‌توانيد اين شرايط را تحمل كنيد؟

طبيعتاً دير يا زود شما از وضعيت عصبانيت كودك خسته و عصباني خواهيد شد. اين شرايطي است كه كودكان نيز بسياري از مواقع تجربه مي‌كنند. مهارت‌هاي كلامي در آن‌ها هنوز به‌اندازه‌اي رشد پيدا نكرده كه بتوانند به‌راحتي و با مديريت هيجان‌هايشان صحبت كنند. به همين خاطر عصباني مي‌شوند.

📌 عصبانيت كودك به همراه احساس ضعف و ناتواني

كودكان در دوره سني قرار دارند كه بايد مهارت‌هاي مختلفي را ياد بگيرند. بااين‌حال هميشه قرار نيست از روز اول مهارت‌ها را به‌درستي ياد بگيرند. كارهايي مثل بستن بند كفش، يادگرفتن حروف الفبا، مرتب كردن وسايل و….. مي‌تواند در روزهاي اول بسيار سخت باشد. در اين شرايط بسياري از كودكان خيلي زود تحمل خود را از دست مي‌دهند و احساس ناتواني مي‌كنند. احساس ناتواني يكي از دلايلي است كه باعث عصبانيت كودكان مي‌شود.

📌 پرخاشگري وسيله‌اي

يكي از دلايل عصبانيت كودك، پرخاشگري وسيله اي است. روان‌شناسان معتقدند خيلي وقت‌ها كودك به اين نتيجه مي‌رسد كه با عصبانيت و بدرفتاري مي‌تواند به آنچه كه دلش مي‌خواهد برسد. به همين خاطر هر بار كه شما با درخواست‌هاي او مخالفت مي‌كنيد احتمالاً دست به بدرفتاري و پرخاش مي‌زند تا شما را تسليم خواسته‌هاي خودش بكند.

📌 قشر پيشاني نارس

قشر پيشاني نارس يكي از دلايل عصبانيت كودك است. قشر پيشاني بخشي از مغز است كه براي تنظيم شناخت اجتماعي، رفتار اخلاقي و رفتار ارتباطي به كار مي‌آيد. اين قشر به طور كامل در كودكان بالغ نمي‌شود و سبب بروز عصبانيت كودك مي‌شود. اين بخش از 4 سالگي شروع به رشد مي‌كند.

📌 سيستم ليمبيك

دستگاه ليمبيك به قشر پيشاني مرتبط است. و به طور كلي مسئول كنترل احساسات انساني مانند نااميدي، خشم، شادي و ترس مي‌باشد. زماني كه اين سيستم نابالغ باشد، كودك نمي‌تواند احساسات خود را به خوبي بيان كند. و به همين دليل براي بيان برخي چيزها عصبانيت كودك بروز مي‌يابد.

راهكارهايي براي كاهش عصبانيت در كودك

براي كاهش عصبانيت كودك، روش هايي وجود دارد. در اين بخش مقاله روش هاي اصلاح و درمان عصبانيت كودك را توضيح داده ايم.

✨ تغيير رفتار الگوها

همان‌طور كه گفتيم اولين و مهم‌ترين دليل عصبانيت كودكان اين است كه آن‌ها الگوهاي پرخاشگري را در محيط اطراف خود مي‌بينند. به همين خاطر اولين قدم اين است كه الگوهاي اطراف كودك را كنترل كنيد. اگر شما يا همسرتان از آن دسته افرادي هستيد كه با اولين برخورد از كوره در مي‌رويد اين موضوع مي‌تواند يكي از دلايل پرخاشگري فرزندتان باشد. سعي كنيد تا جاي ممكن از اينكه با برخوردهاي همراه عصبانيت با ديگران خودداري كنيد. يا در شرايطي كه عصباني مي‌شويد اين موضوع را براي فرزندتان توضيح بدهيد و از او براي رفتار تندتان عذرخواهي كنيد.

✨ دلايل اضطراب را شناسايي كنيد

اگر احساس مي‌كنيد موضوعي باعث اضطراب و نگراني فرزند شما شده بهتر است براي كاهش عصبانيت كودك، آن را شناسايي كنيد. با كمي دقت در رفتار كودك و مواقعي كه او بيشتر عصباني مي‌شود مي‌توانيد اين دلايل را شناسايي كنيد. سپس سعي كنيد از راه صحبت‌كردن با كمك هم راهي براي برطرف‌كردن دلايل اضطراب آنها پيدا كنيد. اگر احساس مي‌كنيد اضطراب كودك شما بيش از آني است كه بتوانيد آن را كنترل كنيد بهتر است از يك مشاور كودك كمك بگيريد.

✨ شناسايي احساسات و تقويت توانايي صحبت‌كردن

گفتيم يكي از دلايل عصبانيت كودك مي‌تواند ناتواني در بيان احساسات و يا نشناختن آن‌ها باشد. در چنين شرايطي بهتر است به كودك كمك كنيد از احساسات خود صحبت كند. براي مثال با پرسيدن چند سؤال كوتاه مي‌توانيد به او كمك كنيد توضيح بيشتري راجع به آنچه احساس مي‌كند بدهد. اين موضوع به او كمك مي‌كند تا ياد بگيرد از احساسات و ناراحتي‌هاي خود صحبت كند.

✨ قانون بي‌توجهي به رفتار منفي

گاهي اوقات پرخاشگري و عصبانيت كودك براي جلب‌ توجه شما انجام مي‌شود. در واقع فرزند شما ياد گرفته كه با اين رفتارها مي‌تواند توجه‌تان را به سمت خودش برگرداند. بهترين راه براي ازبين‌بردن اين رفتارها اين است كه نسبت به آنها بي‌توجه باشيد. بي‌توجهي شما باعث مي‌شود دير يا زود فرزندتان متوجه اين موضوع بشود كه براي رسيدن به اهداف خود بهتر است راه ديگري را در نظر بگيرد.

✨ براي كاهش عصبانيت كودك رفتارهاي صحيح را تقويت كنيد

به همان اندازه كه بايد نسبت به پرخاشگري در فرزند و عصبانيت كودك خود بي‌توجه باشيد؛ رفتارهاي صحيح او را نبايد بي‌پاسخ بگذاريد. براي مثال زماني كه كودك به‌جاي پرخاش كردن خواسته خود را بيان مي‌كند او را تشويق كنيد. اين كار باعث مي‌شود او كم‌كم رفتار صحيح را ياد بگيرند و آن را جايگزين پرخاشگري كنند.

✨ رفتار محكم و ثابتي داشته باشيد

يكي از مهم‌ترين نكاتي كه در تربيت كودك بايد به آن توجه داشته باشيد اين است كه هميشه محكم بر سر قوانين خود بمانيد. بسياري از ما وقتي عصبانيت كودك مان شدت مي‌گيرد براي تمام شدن رفتارهايش از قوانين خودمان كوتاه مي‌آييم. اما به‌خاطر داشته باشيد كه اين رفتار شما باعث مي‌شود كودك متوجه شود با شديدتر كردن پرخاش‌هايش مي‌تواند شما را تحت‌تأثير قرار بدهد.

✨ در رابطه با كارتون دقت داشته باشيد

يكي از روش هاي كاهش عصبانيت كودك، دقت بر كارتون هاي كودك مي‌باشد. برخي از كارتون ها به شدت پرخاشگري را به كودك آموزش مي‌دهند. بنابراين بايد كارتون هايي كه كودك مشاهده مي‌كند را بررسي كنيد تا پرخاشگري هاي او كاهش يابد. كودك را از كارتون هاي خشن، جنگجويي و پرخاشگرايانه دور كنيد.

✨ عذرخواهي را به او آموزش دهيد

آموزش عذرخواهي از ديگر روش هاي كاهش عصبانيت كودك است. در اين شرايط حتما بايد به كودك رعايت حد و حدود خودش را آموزش دهيم. زماني كه خودتان كار خطايي انجام مي‌دهيد؛ از كودك معذرت خواهي كنيد تا رفتار عذرخواهي را از شما آموزش ببيند.

✨ كودك را مسئوليت پذير كنيد

اگر عصبانيت كودك باعث آسيب به اموال ديگران مي‌شود، حتما بايد مسئوليت پذيري را به كودك آموزش دهيد. به او آموزش دهيد كه مسئول نگهداري سالم از وسايل ديگران است و حتما بايد در رابطه با آنها برخورد مناسبي داشته باشد.

عصبانيت كودك و مشاوره روان‌شناسي

عصبانيت كودك گاهي اوقات مشكلات ديگري را براي آن‌ها به همراه خواهد داشت. يكي از اولين و رايج‌ترين اين مشكلات تنهايي و طردشدن از جانب ديگران است. كودكان عصباني معمولاً خيلي زود از جمع‌هاي دوستي كنار گذاشته مي‌شوند؛ يا با برچسب‌هايي كه دريافت مي‌كنند خودشان هم باور مي‌كنند كه “بد” هستند. اين شرايط مي‌تواند تأثير رواني بسيار بدي براي كودك داشته باشد.

علاوه بر اين تحقيقات نشان مي‌دهد عصبانيت در كودكاني كه از بيماري‌هاي روحي رنج مي‌برند بسيار بيشتر از كودكان عادي است؛ يا بسياري از مواقع مي‌تواند زمينه‌ساز درگيري با بيماري‌هاي روحي و مشكلات بسيار ديگري باشد. به همين خاطر عصبانيت كودكان موضوعي است كه بايد نسبت به آن حساس باشيد؛ در نتيجه اگر نشانه‌هاي عصبانيت را در فرزند خود مي‌بينيد بهتر است راجع به اين شرايط از يك مشاور كودك كمك بگيريد.

چه زماني از يك مشاور كمك بگيريم؟

معمولا براي والدين اين سوال پيش مي‌آيد كه چه زماني براي عصبانيت كودك بايد از روانشناس كمك گرفت؟ در اين بخش مقاله راجع به زمان مشخص كمك از روانشناس توضيح داده ايم.

🔸 در شرايطي كه فرزندتان بارها در طول روز يا هفته عصباني مي‌شود.

🔸 اگر هر بار كه فرزندتان عصباني مي‌شود زمان زيادي طول مي‌كشد تا آرام شود.

🔸اگر احساس مي‌كنيد راهكارهاي ساده‌اي مثل صحبت‌كردن با كودك نمي‌تواند او را آرام كند.

🔸 اگر عصبانيت باعث آسيب‌زدن كودك شما به خود يا هر يك از اطرافيان مي‌شود.

اقدامات روان‌شناسان

براي بسياري از ما سؤال است كه روان‌شناسان چه اقداماتي براي برطرف‌كردن عصبانيت كودك انجام مي‌دهند. از جمله اقدامات روان‌شناسان مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

🔹 استفاده از روش‌هايي مثل بازي‌درماني، نقاشي، موسيقي و … براي پيدا كردن دليل اضطراب و نگراني كودك و همين‌طور برطرف‌كردن آن‌ها

🔹 آموزش مهارت‌هايي مثل شناسايي هيجان‌ها، صحبت‌كردن و حل مسئله به كودك

🔹 استفاده از جلسات خانواده‌درماني براي برطرف‌كردن مشكلات احتمالي كه در خانواده يا رفتار والدين وجود دارد.

كلام آخر

عصبانيت كودك يكي از روش هاي بيان احساسات نيز مي‌باشد. بسياري از كودكان به دليل پرخاشگري هاي والدين نيز شروع به عصبانيت مي‌كنند. در اين مقاله راجع به دلايل و راهكارهاي عصبانيت كودك صحبت كرده ايم. اما براي اطلاعات بيشتر حتما از روانشناس و مشاورين كودك راهنمايي بگيريد. مركز مشاوره ذهن نو به صورت تلفني و حضوري به شما مراجعين گرامي خدمات ارائه مي‌دهد. جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره زير تماس حاصل فرماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه عصبانيت كودك مي توانيد از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در كلينيك تخصصي ذهن نو تماس بگيريد.

سوالات متداول