دراماتيولومانيا كه با نام وسواس پوست كني شناخته مي‌شود يكي از انواع وسواس‌هاي فكري عملي است كه در آن فرد مبتلا ميل شديدي به كندن پوست بدن خود در نواحي مختلف بدن مانند لب‌ها و دور ناخن دارد. فرد مبتلا به اين نوع از وسواس نمي‌تواند در برابر افكار وسواسي و تمايل خود براي كندن پوست مقاومت كند و اين امر مشكلات جدي را براي او به همراه دارد.

اغلب افرادي كه وسواس پوست‌كني دارند، نسبت به بيماري خود آگاهي كافي نداشته و يا از مطرح كردن آن با ديگران شرم دارند. وسواس پوست كني مانند ديگر انواع وسواس نياز به درمان‌هاي تخصصي دارد؛ آگاهي از علائم و پيامدهاي اختلال وسواس پوست كني بيش از پيش شما را متوجه لزوم مراجعه براي درمان مي‌كند. 

منبع: وسواس پوست كني

وسواس پوست كني

وسواس كندن پوست در درسته‌ي اختلالات اضطرابي جاي مي‌گيرد و جديدا آن را در راهنماي تشخيصي و آماري بيماري‌هاي رواني به صورت يك اختلال مجزا در نظر گرفته‌اند. در اين نوع اختلال اضطرابي فرد به واسطه‌ي افكار مجبور كننده خود، ميل افراطي به كندن پوست و يا جاي جوش و زخم دارد.

افراد مبتلا به وسواس پوست كني براي كندن نقاط مختلف پوست بدن خود از ناخن، موچين و يا اعمالي چون گاز گرفتن استفاده مي‌كنند و ممكن است ساعت‌ها به اين كار مشغول باشند. كندن پوست اغلب تا جايي پيش مي‌رود كه آسيب‌هاي جدي به فرد وارد مي‌كند و حتي منجر به خونريزي مي‌شود.

علائم وسواس پوست كني

انواع وسواس نشانه‌هاي مشتركي دارند كه بروز افكار وسواسي و ناتواني فرد در كنترل و سركوب آن‌ها يكي از اين علائم مشترك است. در ادامه علائم اختلال پوست كني را به طور خاص شرح داده‌ايم.

بروز دوره‌هاي متناوب كندن پوست كه منجر به آسيب به بافت پوست مي‌شوند، از راه‌هاي تشخيص اختلال وسواس پوست كني است. يكي ديگر از علائم اين است كه فرد تلاش زيادي براي ترك پوست كني مي‌كند و اقداماتي در اين زمينه انجام مي‌دهد ولي موفق نمي‌شود. اين نوع وسواس با بروز مشكلاتي در زمينه‌‌هاي فردي و اجتماعي براي فرد همراه است.

زماني اختلال پوست كني براي فرد تشخيص داده مي‌شود كه علت پزشكي مانند بيماري‌هاي پوستي و يا بيماري‌هاي رواني مانند اسكيزوفرني در فرد وجود نداشته‌باشد. افراد مبتلا به اختلال وسواس پوست كني تنش زيادي براي كندن پوست خود احساس مي‌كنند و وسوسه انجام اين عمل به سراغشان مي‌آيد و بلافاصله پس از كندن پوست ناحيه مورد نظر احساس لذت، آرامش و رهايي از تنش مي‌كنند.

دلايل ابتلا به اختلال وسواس پوست كني

ابتلا به وسواس پوست كني دلايل متعددي دارد كه برخي از آن‌ها به شرح زير هستند:

⭕اختلالات همايند

يكي از دلايل ابتلا به اختلال وسواس پوست كني اختلالات همايندي است كه فرد با آن‌ها دست و پنجه نرم مي‌كند. اختلالاتي همچون وسواس فكري عملي، اضطراب و افسردگي مي‌توانند علت زيربنايي و زمينه‌ساز بروز وسواس پوست كني باشند. در چنين شرايطي با درمان علت بروز اين اختلال، اين رفتار نيز از بين خواهد رفت.

⭕خشم و تنفر

در نظريه روانكاوي، علت بروز پديده وسواس پوست كني خشم و تنفر فرد نسبت به وقايع و اطرافيان ذكر شده‌است؛ به اين معنا كه فرد خشم خود را با كندن پوست بدنش نشان مي‌دهد و پس از آن احساس آسودگي مي‌كند. افرادي كه از مهارت كنترل خشم برخوردار نيستند و يا خشم سركوب شده دارند؛ بيشتر در معرض بروز اين رفتار خواهند بود. براي آشنايي با راه هاي كنترل عصبانيت كليك كنيد.

⭕عدم كنترل استرس

ناتواني در مديريت استرس و تنش‌ها عامل ديگري در بروز وسواس پوست كني است؛ اغلب افرادي كه به اختلال وسواس پوست كني مبتلا هستند نمي‌توانند استرس و هيجانات خود را به شيوه‌اي سالم كنترل كنند به همين خاطر به رفتارهاي پوست كني روي مي‌آورند.

⭕افزايش دوپامين

يكي ديگر از علل ابتلا به اين نوع وسواس افزايش دوپامين در بدن است كه به دنبال مصرف افراطي موادي همچون شيشه و كوكائين پديد مي‌آيد. مصرف اين گونه مواد باعث مي‌شود فرد احساس كند چيزي زير پوستش راه مي‌رود و با كندن پوست تلاش مي‌كند تا اين حس را از بين ببرد. در واقع در اين شرايط وسواس پوست كني به دليل توهمات ايجاد مي‌شود.

⭕ابتلا به اختلال بدريخت انگاري

در اين اختلال افراد همواره از بدن و شكل ظاهري خود ناراضي هستند. آنها گاهي از مكانيسم وارونه سازي استفاده كرده و به بدن خود آسيب بيشتري مي‎زنند. اين افراد معتقدند به دليل اينكه ظاهر خوبي ندارند؛ شايسته هرگونه آسيب و جراحتي هستند. به همين دليل از وسواس موكني براي صدمه زدن به خود استفاده مي‌كنند.

روند پيشرفت اختلال كندن پوست

وسواس كندن پوست ممكن است در هر سني رخ دهد و حتي در كودكان نيز مشاهده مي‌شود. عارضه وسواس پوست كني در شرايطي پيشرفت مي‌كند و شديدتر مي‌شود؛ زماني كه فرد دچار يك عارضه‌ي پوستي مانند جوش، جراحت يا عفونت پوستي شده و شروع به كندن آن قسمت مي‌كند. با اين كار جراحت بيشتر شده و فرد از بهبود زخم جلوگيري مي‌كند، هر چه بيشتر اين كار را ادامه دهد جراحت و خارش پوست تشديد يافته و فرد بيشتر زخمش را مي‌كند و اين چرخه ادامه مي‌يابد.

كندن پوست هنگام مواجه با استرس و فشار نيز تشديد مي‌يابد؛ ممكن است فرد يك بار هنگام مواجه با رويداد استرس‌زا گوشه‌ي ناخن يا پوست لبش را بكند، با اين كار احساس آرامش كند و از آن به بعد براي تجربه‌ي آن حس خوشايند اين عمل تبديل به يك عادت و پس از آن يك اختلال مي‌شود.

درمان وسواس پوست كني

پيش از پرداختن به درمان لازم است علت اصلي ابتلا تشخيص داده شود. در صورتي كه اختلالات همايند مانند افسردگي، اضطراب و اسكيزوفرني علت بروز آن باشند، نياز به مداخلات تخصصي و كمك مشاوره روانشناسي وجود دارد تا ابتدا اين اختلالات رفع شوند و سپس وسواس نيز از بين برود.

يكي از روش‌هاي مؤثري كه جهت درمان وسواس پوست كني از جانب متخصصان ارائه مي‌شود، روش وارونه‌سازي عادت است كه در آن تلاش مي‌شود عات كندن پوست را با عادت ديگري جايگزين كرد. براي آشنايي كامل با روش هاي درمان وسواس كليك كنيد.

💠كاهش استرس براي درمان وسواس پوست كني

يادگيري روش‌ها و راهكارهاي كنترل استرس از اصول اوليه درمان وسواس پوست كني به شمار مي‌رود. از آن‌جايي كه علائم وسواس كندن پوست به دنبال بروز رويدادهاي استرس‌زا هويدا مي‌شوند، بسيار اهميت دارد كه فرد را با استفاده از روش‌هاي مديريت استرس از بروز رفتارهاي پوست كني مصون داشت.

اما گاه كنترل و كاهش استرس با وجود مشغله‌ها و مشكلات زياد كاري سخت به نظر مي‌رسد؛ در اين شرايط بهره‌مندي از مشاوره كنترل استرس و كمك گرفتن از فردي آگاه و باتجربه مي‌تواند راهگشا باشد.

💠درمان وسواس شديد

براي درمان نوع شديد وسواس مي‌توان از دارو درماني تحت نظر روانپزشك بهره برد. اغلب داروهاي ضد افسردگي و ضد افسردگي سه حلقه‌اي جهت درمان وسواس پوست كني تجويز مي‌شود. مسئله‌اي كه وجود دارد اين است كه داروها اغلب عوارضي را به همراه دارند و به بهبودي كامل اختلال نمي‌انجامند.

اين داروها تنها به كنترل و كاهش علائم كمك مي‌كنند. بنابراين پيشنهاد مي‌شود از درمان‌هاي شناختي رفتاري و روانكاوي نيز كمك بگيريد. اين روش‌هاي اثرات دائمي دارند و لازم است تحت نظر مشاور متخصص صورت بگيرند. 

💠دارودرماني

تحقيقات حاكي از آنند كه داروهاي ضدافسردگي در درمان اختلال وسواس پوست كني موثر هستند. معمولا داروهاي بازدارنده انتخابي بازجذب سرتونين مثل دوكسپين، كلومپرامين، نالتروكسون و پيموزيد، توسط متخصصين تجويز مي‌شوند.  همچنين گاهي در موارد حاد اين بيماري، پزشك مجبور به تجويز آرامبخش نيز خواهد شد. مصرف اين داروها حتما بايد تحت نظر پزشك باشند و نمي‌توان به صورت خودسرانه مصرف آنها را قطع و يا دوز آنها را تغيير داد.

سخن پاياني

وسواس پوست كني يكي از انواع اختلالات طيف وسواس فكري عملي محسوب مي‌شود و كاملا با روش هاي رواندرماني و دارويي قابل درمان است. البته درمان آن باتوجه به شدت اين اختلال متفاوت خواهد بود. اما به طور كلي نياز به اراده و خواست فرد دارد.

در واقع در اين نوع از رفتارها حالت اجبارگونه براي فرد دارند؛ و او هيچ لذتي از انجام آنها نمي‌برد. خانواده در اين زمان مي‌توانند نقش موثري داشته باشند. چرا كه آنان با واكنش هاي خود باعث ادامه دار شدن و يا توقف اين رفتار مي‌شوند. براي درمان اين اختلال افراد به كمك يك روانشناس و يا روانپزشك، نياز خواهند داشت.

براي دريافت مشاوره در زمينه وسواس پوست كني مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360  و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول