احساس خفگي عصبي يا تنگي نفس مي‌تواند به خاطر ناراحتي‌ها و تنش‌هاي رواني اتفاق بيافتد. معمولا كساني كه تحت استرس زيادي هستند و يا حادثه ناگواري براي‌شان اتفاق افتاده دچار تنگي نفس مي‌شوند. دفعات اول معمولا به سادگي گذرانده مي‌شود، اما هر بار افكار منفي و ترس‌ها بيشتر شده و شدت حس خفگي افزايش مي‌يابد. اين روند به مرور زمان بهبود پيدا نمي‌كند، مگر آنكه عوامل استرس‌زا از بين بروند. اما از آنجا كه زندگي پر از فراز و نشيب هست، هيچ وقت نمي‎‌توان از خطرات مصونيت كامل داشت. بنابراين بايد تكنيك‌هاي لازم براي كنترل شرايط را فرابگيريد.

منبع: احساس خفگي عصبي و تنگي نفس

احساس خفگي عصبي

احساس خفگي عصبي در افرادي كه بيماري هاي زمينه اي تنفسي دارند؛ بيشتر رخ خواهد داد و خطرناك تر است. اين احساس همانطور كه از نامش هم پيداست هيچ ريشه جسماني نداشته و صرفا به خاطر علائمي است كه مشكلات رواني براي فرد ايجاد كرده است. معمولا يك احساس زودگذر است و با نشانه هاي ديگري نيز همراه خواهد بود.  معمولا در اين حالت در قفسه سينه احساس فشردگي ايجاد مي‌شود و با بالارفتن ريتم تنفسي همراه خواهد بود.

رابطه اضطراب و احساس خفگي عصبي

تنگي نفس يا احساس خفگي اشكال مختلفي دارد؛ براي مثال ممكن است احساس كنيد نفس‌تان بالا نمي‌آيد يا چيزي داخل گلوي‌تان گير كرده و به‌زودي خفه خواهيد شد. اما چه رابطه‌اي ميان اين احساسات و اضطراب وجود دارد؟

وقتي‌كه از چيزي (براي مثال اتومبيلي كه با سرعت به شما نزديك مي‌شود) مي‌ترسيد، مغز به تمامي اندام‌هاي بدن دستور مي‌دهد كه در حال آماده‌باش قرار بگيرند و اين به معناي آن است كه سرعت گردش‌خون در بدن شما بيشتر شده، قند‌خونتان افزايش مي‌يابد و عضلات آماده فعاليت بيشتر مي‌شوند. در اين ميان ريه‌ها نيز بايد براي دريافت اكسيژن بيشتر و رساندن آن به اندام‌هاي مختلف آماده شوند.

اما نكته‌اي كه وجود دارد اين است كه مغز توانايي تفاوت گذاشتن بين خطرات بيروني مثل اتومبيل با خطرات دروني مانند احساس دل‌شوره و اضطراب از امتحان فردا را ندارد و به هردوي آن‌ها به يك‌شكل پاسخ مي‌دهد. به همين خاطر بعضي‌ها هنگام اضطراب احساس خفگي عصبي مي‌كنند.

هنگامي‌كه ريه‌ها به هر دليلي توانايي دريافت اكسيژن بيش‌ازحدي كه در هنگام اضطراب وارد مي‌شود را نداشته باشند، احساس مي‌كنيد كه نفس‌تان در حال بند آمدن است يا قفسه سينه‌تان سنگين شده. علاوه بر اين عضله‌اي شبيه يك حلقه در گلو وجود دارد كه هنگام غذا خوردن باز و بسته مي‌شود.

اگر اضطراب باعث شود اين عضله منقبض شده باشد، احتمالاً حس مي‌كنيد چيزي داخل گلويتان گير كرده و درحال خفه شدن هستيد. گاهي اوقات نيز اضطراب باعث شروع حملات پانيك مي‌شود و تنگي نفس يا سنگين شدن قفسه سينه يكي از علائمي است كه در هنگام حملات پانيك و احساس خفگي عصبي خود را نشان مي‌دهد.

چرخه معيوب احساس خفگي و استرس عصبي

تا اينجا از اين صحبت كرديم كه اضطراب مي‌تواند باعث بروز يا تشديد مشكلات تنفسي باشد. اما مشكلات تنفسي نيز مي‌توانند باعث افزايش اضطراب و نگراني شوند و به‌اين‌ترتيب چرخه معيوبي شكل خواهد گرفت كه در آن مشكلات تنفسي و اضطراب يكديگر را تقويت مي‌كنند.

وقتي كه به هر دليلي دچار اضطراب مي‌شويد، ممكن است تنگي نفس  بگيريد. طبيعتا وقتي سخت نفس مي‌كشيد، مضطرب و نگران مي‌شويد. براي مثال بيماران مبتلا به پانيك از اين مي‌ترسند كه شايد در اين حالت بميرند و اين مي‌تواند اضطراب را افزايش دهد.

در كنار دشواري اين شرايط، تنگي نفس بر فرايند كاري و تحصيلي يا حتي روابط اجتماعي تأثير گذاشته و مشكلات زيادي ايجاد نمايد. به همين خاطر بايد با كمك گرفتن از يك متخصص روانشناسي براي درمان اضطراب و احساس خفگي عصبي خود راهكار مناسبي پيدا كنيد.

راهكارهايي براي بهبود احساس خفگي و تنگي نفس عصبي

براي كنترل احساس خفگي عصبي راه هاي گوناگوني وجود دارد. البته بهتر است در در ابتدا علت اين اختلال را شناسايي كنيد. اين عارضه زماني براي فرد مشكل ايجاد خواهد كرد كه در مكان هاي عمومي رخ داده و زندگي اجتماعي او را تحت تاثير قرار دهد. معمولا اين مشكل حتي باعث بروز فوبيا از مكان هاي عمومي هم خواهد شد. به همين دليل افراد بايد هرچه سريع تر براي درمان و كنترل آن اقدام كنند. 

✔️ تمرينات آرام‌سازي

يكي از مؤثرترين روش‌ها براي مبارزه با اضطراب استفاده از تمرينات ريلكسيشن است. به‌خصوص براي درمان تنگي نفس و احساس خفگي عصبي  از تكنيك‌هاي تنفس آرام ريلكسيشن استفاده كنيد. تمرينات ريلكسيشن باعث مي‌شود بدن‌تان در برابر اضطراب‌هايي كه به‌صورت روزانه با آن‌ها مواجه مي‌شود، مقاومت بيشتري داشته و درنتيجه كمتر دچار مشكلاتي مانند تنگي نفس يا تپش قلب خواهيد شد. 

✔️ ذهنتان را هشيار نگه داريد

هنگامي‌كه دچار اضطراب مي‌شويد اين فكر را در ذهنتان نگه داريد كه قرار نيست اتفاق بدي بيفتد و شما خواهيد توانست احساسات خود را كنترل كنيد. اين فكر باعث مي‌شود تا ترس از اينكه ممكن است دچار خفگي شويد، از بين برود و بتوانيد تسلط بيشتري روي شرايط داشته باشيد. معمولا بيشترين عامل ايجاد كننده احساس خفگي عصبي، ترس از بروز اين اتفاق است كه بايد براي غلبه بر آن به صورت منطقي فكر كرد.

✔️ محرك‌هاي اضطراب را شناسايي كنيد

اگر تاكنون چند بار دچار حمله‌هاي تنفسي شده‌ايد، بهتر است به‌خوبي اين شرايط را زير نظر بگيريد و در ارتباط با چند مورد از حمله‌ها به اين سؤال پاسخ دهيد كه قبل از اينكه احساس تنگي نفس كنيد چه اتفاقي افتاد يا چه فكري از سرتان رد شد؟ اين كار به شما كمك مي‌كند به‌تدريج متوجه دلايل اضطراب‌تان بشويد و براي برطرف كردن آن‌ها برنامه‌ريزي داشته باشيد. با شناسايي عوامل ايجاد كننده احساس خفگي عصبي، مي‌توان ار بروز مجدد آن جلوگيري كرد.

✔️ تمرينات تنفسي

يكي ديگر از راه هاي كنترل احساس خفگي عصبي، تمرينات تنفسي است. تنفس درست بسيار در بروز بيماري هاي جسماني و حتي رواني موثر است. نفس هاي عميق و منظم بكشيد و عضله هاي شكمي و همچنين ديافراگم خود را با تمرينات مختلفي، تقويت كنيد. براي اينكار تصور كنيد يك بادكنك درون شكم تان است كه بايد باد آن را به آرامي تخليه كنيد. 

✔️ از مصرف خوراكي هاي محرك جلوگيري كنيد

براي جلوگيري از بروز احساس خفگي عصبي از مصرف خوراكي هايي كه ضربان قلب شما را افزايش مي‌دهند؛ خودداري كنيد. كافئين يكي از اين خوراكي هاست كه  بايد از خوردن پرهيز كنيد. در عوض از خوراكي هاي آرام بخش استفاده كنيد.برخي از داروهاي گياهي مثل دمنوش هاي بابونه و يا بهارنارنج براي آرام سازي بسيار موثر هستند. بهتر است اين گياهان مكمل قبل از خواب  و همراه با روش هاي درماني ديگر مصرف شوند.

✔️ چه زماني از مشاور كمك بگيريم

با توجه به اثرات منفي كه اضطراب مي‌تواند در زندگي و فعاليت‌ها داشته باشد، بهتر است هرگاه نشانه‌هاي آن را در خود احساس كرديد براي درمان از يك متخصص كمك بگيريد. اما در برخي مواقع دريافت كمك اهميت بيشتري دارد:

• اگر شدت يا تعداد مواقعي كه دچار مشكلات تنفسي مي‌شويد بيشتر شده است.
• اگر به همراه مشكلات تنفسي نشانه‌هاي ديگري مانند تپش قلب، سرگيجه، يا مشكلات گوارشي را تجربه مي‌كنيد.
• مشكلات تنفسي يا ترس از آن‌ها اختلالاتي را در جريان زندگي روزمره شما ايجاد كرده است
• مشكلات تنفسي به همراه ساير بيماري‌هاي روحي مانند افسردگي، وسواس، اضطراب تعميم‌يافته و …. اتفاق افتاده باشد.

دارودرماني براي از بين بردن احساس تنگي نفس عصبي

آيا دارويي براي درمان تنگي نفس‌هاي اضطرابي وجود دارد؟ در اولين قدم شما بايد از اين موضوع مطمئن شويد كه دچار مشكل جسماني نشده‌ايد تا بتوان با قطعيت اضطراب را دليل بروز مشكلات تنفسي دانست. گاه در شرايطي كه تحمل استرس ممكن نباشد بعضي از متخصصين سلامت روان از داروهاي ضداضطراب استفاده مي‌كنند.

اين داروها باعث مي‌شود نشانه‌هاي اضطراب به‌طوركلي از بين بروند، اما آنچه بايد به خاطر داشته باشيد اين است كه داروها صرفاً از بروز نشانه‌ها جلوگيري مي‌كنند اما نمي‌توانند مشكل اصلي را درمان كنند و درنتيجه با كنار گذاشتن داروها دير يا زود اضطراب بازخواهد گشت. به همين خاطر بهتر است در كنار استفاده از داروها از جلسات روان‌درماني براي اضطراب نيز استفاده كنيد.

سخن پاياني

احساس خفگي عصبي، يكي از واكنش هاي بدن هنگام استرس و اضطراب است. اين مشكل عوارض زيادي را براي افراد ايجاد مي‌كند؛ به همين دليل بايد براي درمان و كنترل آن اقدامات لازم را انجام داد. براي درمان اين مشكل بايد از روش هاي رواندرماني و دارودرماني به صورت همزمان استفاده كرد. همچنين خود فرد نيز در سبك زندگي خود تغييراتي ايجاد كند. از بروز علائم اين مشكل در جمع و با حضور ديگران نترسيد و حواس خود را معطوف به چيزهاي ديگري كنيد. حتما تحت نظر يك متخصص باشيد و درمان خود را نيمه كاره رها نكنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه احساس خفگي عصبي مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360  و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول