شايسته سالاري در طبقه بندي عواملي است كه باعث وفاداري، تعهد و شكوفايي كاركنان مي‌شود. به طور كلي يكي از عواملي كه موجب رضايت در سازمان مي‌شود، شايسته‌سالاري است. به اين منظور كه كاركنان با تمام وجود احساس كنند كه با توجه به مهارت و تخصصي كه دارند در حال كار هستند. كاركنان در اين شرايط حس خوبي دارند و از جايگاه مناسب و شايسته خود رضايت دارند. اما اين احساس تنها در خود فرد خلاصه نمي‌شود. اطرافيان نيز از بيرون بايد چنين احساسي داشته باشند. در اين شرايط تعهد و انگيزه به كار افزايش مي‌يابد، كاركنان كارايي بيشتري دارند و بابت كار خود بسيار خشنودند.

منبع: شايسته سالاري | 3 آزمون سنجش شايسته سالاري

شايسته سالاري چيست؟

مفهوم شايسته سالاري ابتدا توسط مايكل يانگ، دبير اسبق سياست گذاري حزب كارگر انگلستان در سال 1945 ابداع شد. يانگ كتاب در سال 1958 با نام طلوع شايسته سالاري به چاپ رسيد. او در اين كتاب از موقعيت هاي افراد و تركيب بهره هوشي به همراه كوشش صحبت كرده است. حتي اين نظام را عادلانه تر و كارآمد تر از نظام هاي ديگر سازماني مي‌داند.

همانطور كه گفته شد، شايسته سالاري به منظور احساس رضايت كارمندان از شغل خود است. به اين منظور كه افراد شاغل در يك سازمان رضايت دارند كه شغل و كار مناسب با مهارت، تخصص، تجربه و اهداف خود دارند. نظام شايسته‌سالاري باعث افزايش كيفيت كارايي كارمندان مي‌شود.

ويژگي هاي نظام شايسته سالاري

🔻 روحيه نظارت و پاسخگويي مديران

🔻 برابري در مقابل قانون و اجراي ضابطه به جاي رابطه

🔻عدالت اجتماعي و سازماني

🔻 قانون يابي و قانون گرايي

🔻 دادن پيشنهاد

🔻آزادي انتقاد

🔻 ارائه نظرات

🔻 محو روحيه چاپلوسي، ستايش و تملق

🔻تحقق تحولات و اصلاحات در سازمان

🔻 پايبندي كارمندان، مديران و روسا به تعهدات متقابل

🔻 مشاركت كاركنان در امور مختلف سازمان و تصميم گيري ها

مراحل شايسته سالاري

مديراني كه قصد پيشرفت و توسعه كار خود دارند. بايد نظام شايسته سالاري را به خوبي آموزش ببينند. و به مراحل دقيق شايسته‌سالاري دقت كنند. در اين بخش مقاله راجع به مراحل شايسته‌سالاري توضيح داده ايم.

📌 شايسته خواهي

يكي از مراحل شايسته سالاري، شايسته خواهي است. در اين مرحله رفتار افرادي كه تحت تاثير روابط شهروندي، خانوادگي و يا ملزومات سياسي قرار مي‌گيرند؛ در اعمال چنين مسيري شايسته‌سالاري كم كار داشته باشند، به نوعي رفتار ضد ارزش به حساب آوردن شمرده مي‌شود.

📌 شايسته يابي

دومين بخش از شايسته سالاري، شايسته‌ يابي است. كه به عنوان محوري در فرايند جذب نيرو براي سازمان قرار مي‌گيرد. در مرحله شايسته يابي، سازمان ها بايد از اثر گذار ترين روش ها براي اطلاع رساني و انتخاب افراد شايسته كمك بگيرند.

📌 شايسته گزيني

سومين مرحله از شايسته سالاري، شايسته گزيني است. اين مرحله به منظور انتخاب مناسب ترين و با استعداد ترين افراد ميان متقاضيان است. در اين مرحله بايد روش هاي دقيقي براي معيارهاي شايستگي و شفافيت فرد و سازمان انتخاب شود. و گزينش صحيح براي انتخاب در نظر گرفته شود.

📌 شايسته گماري

شايسته‌ گماري به منظور حفظ تناسب و تعادل بين شغل، شاغل و افراد در جايگاه كارايي بالا است كه در مرحله چهارم شايسته سالاري قرار دارد. با توجه به اين كه در گزينش افراد مختلف مانند كارشناس، مديريت و كارمندي از يك گزينش كلي و جمعي استفاده مي‌كنند؛ در صورتي كه اين مرحله به منظور گزينش افراد با دقت بالا و الزامات خاص هر فرد با شغل مناسب است. به اين دليل كه گزينش صحيح به طور كلي به همين منظور است. در اين مرحله به ويژگي هاي شخصيتي افراد گزينش شده؛ توجه بسيار زيادي مي‌شود.

📌 شايسته پروري

شايسته پروري پنجمين مرحله از شايسته سالاري است كه به منظور ضرورت توسعه مستمر افراد به دلايل مختلف اشاره دارد. با توجه به شرايط سازماني امروزه، افراد سازمان بايد بروزرساني شوند و مطالب تازه اي بياموزند. زيرا با توجه به نظر پيتر دراكر، محيط كار الزاما مخصوص كار نيست و كاركنان بايد از طريق كسب تجربيات و يادگيري، براي افزايش كارايي و آمادگي آموزش ببينند.

📌 شايسته سالاري

آخرين مرحله، شايسته سالاري است. به اين منظور كه افراد سازمان و كارمندان از نظر محيط كاري، نيازهاي روحي-رواني، نيازهاي امرار معاش و گذراندن زندگي به نحوه اي شايسته تامين شوند. در نهايت نتيجه شايسته‌سالاري بايد به تقويت تعلق كارمندان بپردازد كه سازمان هاي رقيب به راحتي نتوانند افراد را جذب شركت و سازمان خود كنند. در نظام شايسته سالاري؛ محيط كاري نشاط انگيز، پر جاذبه و صميمي است.

مراحل دو بعدي شايسته سالاري

يكي ديگر از مراحل شايسته سالاري، بيان دو بعد درون سازماني و برون سازماني است. در بعد درون سازماني جذب، بكارگيري، ارتقا و نگهداري، و در بعد برون سازماني فرهنگ شايسته سالاري مطرح است.

در اين فرايند شايسته سالاري با توجه به نمودار شايسته پنداري و شايسته خواهي؛ بعد شايسته گزيني، شايسته يابي، فرهنگي و شايسته گماري در ابعاد جذب، شايسته پروري و شايسته داري در بعد هاي ارتقا و نگهداري نقش مهم ايفا مي‌كند.

ويژگي هاي عدم برقراري نظام شايسته سالاري

🔺 وجود سبك قبيله اي

🔺 وجود رابطه به جاي ضابطه در امور كارها

🔺عدم چهارچوب قانوني

🔺 عدم نظام اداري مناسب

🔺 وجود رابطه شخصي در به كارگيري افراد براي انجام امور

شيوه هاي سنجش شايسته سالاري چگونه است؟

از مهم ترين نكات شايسته سالاري در سازمان ها، قابليت ارزيابي عملكرد افراد و كيفيت كار است. علاوه بر اين، پاداش در نظر گرفته براي كاركنان بايد بر همين اساس باشد. شيوه هاي ارزيابي ميزان شايستگي بر اساس توضيحات زير است.

✨ آزمون استعداد

ويژگي و شخصيت فرد با كمك آزمون استعداد براي صلاحيت فرد و سنجش شايسته سالاري بررسي مي‌شود. اين آزمون بر اساس توانايي ها و تفاوت قابليت افراد برگزار مي‌شود.

✨ آزمون پيشرفت

يكي از آزمون هاي سنجش شايسته سالاري، آزمون پيشرفت است. در اين آزمون ويژگي هاي يك فرد را مورد بررسي قرار مي‌دهند. شاخص هاي سنجيده شده افراد در اين آزمون كمك مي‌كند تا سازمان از طريق آموزش به تيمي توانمند و قوي تبديل شود.

✨ آزمون استعداد تحصيلي

يكي از آزمون هاي سنجش شايسته سالاري، آزمون استعداد تحصيلي است كه در كالج ها و دانشگاه هاي مختلف براي قبولي دانشگاه استفاده مي‌شود. 

كلام آخر

حرف اول در نظام سازمان ها را شايسته سالاري مي‌زند. همانطور كه گفته شد، شايسته سالاري به منظور كار يك فرد بر اساس معيارها و تخصص اوست. يعني فرد به قدري شغل خود را دوست دارد كه شايستگي لازم در رسيدگي به امور را دارد. در اين نظام، افراد نسبت به سازمان خود نيز متعهد مي‌شوند. و سازمان هاي ديگر توانايي جذب افراد را ندارند. براي آموزش روش هاي شايسته سالاري حتما از روانشناس كمك بگيريد.

مركز مشاوره ذهن نو به صورت تلفني و حضوري به شما مراجعين گرامي خدمات ارائه مي‌دهد. جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره زير تماس حاصل فرماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه شايسته سالاري مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره شغلي با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره  02191002360 و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

منبع: شايسته سالاري | 3 آزمون سنجش شايسته سالاري