والدين هليكوپتري كنترل بيش از حد بر فرزندان خود دارند. نظارت بر كارهاي فرزندان، يكي از وظايف والدين است و بدون آن شايد فرزندان با مشكلات زيادي روبرو شوند. اما برخي از والدين در اين كار زياده روي كرده و بچه ها را لحظه اي به حال خود رها نمي‌كنند. اينگونه والدين حتي اگر حضور فيزيكي هم در كنار بچه ها نداشته باشند اما با پيگيري هاي مداوم آنها را در تنگنا قرار مي‌دهند. اين شيوه فرزندپروري، آثار و نتايج بدي به همراه خواهد داشت. بچه ها نياز استقلال شخصيتي دارند و حريم شخصي براي آنها لازم است.

والدين هليكوپتري

والدين هليكوپتري، مدام در حال دخالت در امور فرزند خود هستند. آنان مانند هليكوپتري بالاي سر فرزندان خود پرواز مي‌كنند و آنان را زير نظر دارند. چنين والديني هيچ اهميتي براي حريم شخصي قائل نيستند و حتي در روابط خود با ديگران نيز از اين روش استفاده مي‌كنند. اين واژه براي اولين بار در سال 1969 توسط جيم جينوت در كتاب آنچه بين نوجوانان و والدين اتفاق مي‌افتد؛ استفاده شد و بعدها دانشمندان زيادي از براي توصيف اينگونه از والدين از آن استفاده كردند.

نشانه هاي والدين هليكوپتري

كنترلگري بيش از حد والدين هليكوپتري آنان را تبديل به فردي مستبد در زندگي فرزنداشان تبديل مي‌كند. آنان معمولا اين موضوع را انكار مي‌كنند و دخالت را بيش از حد خود را نگراني عنوان مي‌كنند. برخي از نشانه هاي اينگونه از والدين، شامل موارد زير مي‌شود.

🔴به فرزند خود اجازه انتخاب و تصميم گيري نمي‌دهند.

🔴هيچ گونه مسئوليتي را به او واگذار نمي‌كنند.

🔴هميشه و در هر شرايطي با فرزندان خود هستند.

🔴با او متناسب با سنش رفتار نمي‌كنند.

🔴فرزندان را مجبور به رفتار كردن مطابق با ميل خود مي‌كنند.

🔴شكست ها و پيروزي هاي فرزند را به پاي خود مي‌گذارند.

🔴معمولا افراد عجولي هستند و به فرزند خود زمان نمي‌دهند.

🔴اين گونه از والدين بسيار خودخواه بوده و به نظر هيچكس اهميت نمي‌دهند.

دلايل حمايت والدين هليكوپتري از فرزندان

والدين هليكوپتري معمولا به اينكار خود افتخار كرده و آنرا نشانه ايثار و از خودگذشتگي مي‌دانند. اما غافل از اينكه با اينكار تاثيرات بدي بر زندگي فرزند خود خواهند داشت. با پرسيدن اينكه چرا اينگونه رفتار مي‌كنند؛ معمولا دلايل زير را دريافت خواهيم كرد.

🔰ترس از شكست فرزندان

والدين هليكوپتري به دليل كمالگرايي يا رقابت با ديگران، از شكست فرزندان خود واهمه دارند. به همين دليل در هر زمينه اي يا به آنان كمك افراطي مي‌كنند يا خود آنرا انجام مي‌دهند تا به موفقيت منجر شود. كودكان با شكست خوردن، تلاش كردن را مي‌آموزند. در واقع شكست مقدمه پيروزي است و والدين بايد به فرزندان خود فرصت شكست خوردن را بدهند.

🔰نگراني افراطي | والدين هليكوپتري

يكي از دلايل رفتارهاي والدين هليكوپتري، نگراني افراطي آنان است. اين دسته از والدين هميشه نگران آينده فرزند خود هستند و اين حس را با كنترلگري جبران مي‌كنند. در مورد كوچك ترين مسائل فرزند خود نشخوار فكري دارند و آنرا تبديل به موضوعي بغرنج مي‌كنند. اضطراب آنان به فرزندان هم منتقل شده و مستعد اختلالات رواني مختلف مي‌شوند.

🔰تقليد از والدين خود

اينگونه والدين معمولا در كودكي خود نيز قرباني، اين رفتار بوده اند. البته برعكس اين حالت نيز صادق است. به اين معنا كه به دليل اينكه در كودكي خود مورد توجه و علاقه والدين خود نبوده اند و به حال خود رها شده اند؛ از مكانيسم وارونه سازي استفاده كرده و اين موضوع را براي فرزندان خود جبران مي‌كنند. آنان ميخواهند فرزندان شان اين شرايط را تجربه نكنند. 

🔰تاثيرپذيري از والدين ديگر

همانطور كه گفته شد؛ والدين هليكوپتري هميشه در حال رقابت با ديگر والدين هستند. آنان وقتي حمايت ديگران را از فرزندانشان مشاهده مي‌كنند؛ بيشتر ترغيب به اينكار مي‌شوند. آنان وقتي رفتارهاي سختگيرانه ديگران مشاهده مي‌كنند؛ حس نالايقي پيدا كرده و فشار را بر فرزند خود بيشتر مي‌كنند.

تاثيرات منفي والدين هليكوپتري بر فرزندان

قطعا رفتارهاي والدين هليكوپتري، تاثيرات بدي بر فرزندان خواهد داشت. بسته به سن كودك و شدت اين رفتارها، مي‌توان آينده فرزندان اين والدين را پيش بيني كرد. در اين قسمت برخي از تاثيرات منفي اين رفتارها را بررسي خواهيم كرد.

1️⃣بروز اختلالات شخصيتي

فرزندان والدين هليكوپتري به دليل اينكه هميشه سركوب شده اند و اجازه تصميم گيري نداشته اند؛ بسيار در معرض اختلالات شخصيتي مختلف هستند. عدم عزت نفس، كمبود اعتماد به نفس، اضطراب و افسردگي، برخي از مشكلاتي هستند كه آنان دچار مي‌شوند. آنان حتي شايد بحران هاي هويتي را تجربه كنند چرا كه هميشه شخص ديگري براي آنها تصميم گرفته است.

2️⃣ناتواني در حل مساله | والدين هليكوپتري

مهارت حل مساله يكي از مفاهيمي است كه از دوران كودكي بايد آموخته شود. والدين هليكوپتري با كنترل مدام فرزندانشان و تصميم گيري به جاي آنها، اين قدرت را از آنان سلب مي‌كنند. كودك در مشكلات مختلف فقط به حضور والدين فكر مي‌كند و از خود هيچ گونه اراده اي ندارد.

3️⃣توقع زياد از ديگران

وقتي والدين تمام كارها را به تنهايي براي فرزندان انجام داده و هيچ مسئوليتي را به آنان واگذار نمي‌كنند؛ فرزندان از ديگران هم متوقع مي‌شوند. آنان حتي در محيط مدرسه يا در جمع دوستان خود نيز انتظار دارند كه ديگران كارهاي آنان را انجام دهند. در مواقع والدين هليكوپتري سبب متوقع شدن آنان از ديگران مي‌شوند. آنان انتظار دارند كه تمام خواسته هاي آنان به سرعت برطرف شود.

4️⃣بي مهارتي

يكي از تاثيرات منفي والدين هليكوپتري بر زندگي فرزندان، بي مهارتي آنان است. آنان از عهده هيچ كاري در زندگي خود برنمي‌آيند و هميشه منتظر يك منجي در زندگي خود هستند. طبيعي است كه وقتي والدين تمام كارها را براي فرزندان انجام دهند؛ آنها قادر به برطرف كردن نيازهاي خود نباشند. 

راهكارهايي براي جلوگيري از پديده والدين هليكوپتري

🟠به فرزند خود برچسب نزنيد

سعي كنيد از زدن برچسب هاي دائمي به فرزند خود خودداري كنيد. والدين هليكوپتري در صحبت كردن خود مدام از اصطلاحات “توهرگز” يا “توهميشه” استفاده مي‌كنند. اين كلمه ها بر روي ناخودآگاه كودك تاثيرگذاشته و به مرور آنها به اين باور مي‌رسند كه قادر به انجام هيچ كاري نيستند.

🟠احترام حريم خصوصي

والدين هليكوپتري، بسيار به حريم خصوصي فرزند خود ورود مي‌كنند. آنها هيچ احترامي براي فضاي شخصي فرزند خود قائل نبوده و مدام در حال سوال كردن از او هستند. فرزندان اين دسته از والدين هيچ نظري از خود ندارند و تمام عقايد و شخصيت آنها وابسته به والدين آنها است.

🟠بر زندگي خود تمركز كنيد

والدين با حضور فرزندان در زندگي، خود را فراموش كرده و تمام وقت و انرژي خود را صرف آنان مي‌كنند. اين شرايط نه تنها باعث فرسودگي رواني خودتان خواهد شد بلكه فرزندان را نيز هم اذيت خواهد كرد. به همين دليل به عنوان والدين، سعي كنيد به زندگي شخصي خود نيز اهميت داده و فراموش نكنيد كه قبل از والد بودن، انساني مستقل هستيد و نياز به تفريح و استراحت داريد.

🟠جلوگيري از محبت و نگراني افراطي

با نگراني افراطي و بيش از اندازه، خود را در معرض انواع بيماري هاي رواني و جسماني قرار مي‌دهيد. همچنان كه كمكي هم به فرزند خود نمي‌كنيد. با نگراني، تمام انرژي خود را صرف افكار منفي مي‌كنيد و نكات مثبت فرزند خود را در نظر نمي‌گيريد. محبت افراطي نيز فرزندان را پرتوقع مي‌كند و آينده آنان را تحت تاثير قرار مي‌دهد. ‎

سخن پاياني

فرزندپروري يكي از مهم ترين و گاهي دشوار ترين مراحل زندگي والدين است. برخي از والدين به دليل حساسيت بيش از حد و كمالگرايي سعي دارند فرزند توانمندي تربيت كنند كه در همه زمينه ها موفق باشد. اين موضوع گاهي سبب پديدايي والدين هليكوپتري خواهد شد كه هم به خود آنان و هم به فرزندانشان، آسيب خواهد زد. با توجه به مطالبي كه در متن به آن اشاره شد و حساسيت اين موضوع، پيشنهاد مي‌كنيم در زمينه شيوه هاي فرزند پروري از يك روانشناس كمك بگيريد.

براي دريافت مشاوره در زمينه والدين هليكوپتري مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن هاي ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگيريد.

 سوالات متداول