رشد مغز نوجوان يكي از جنبه‌هاي مهم تكامل انسان در دوران‌بلوغ است. مطالعات پژوهشي مرتبط با عملكرد مغز نشان مي‌دهند كه مغز نوجوانان و بزرگسالان به شيوه‌هايي متفاوت از هم كار مي‌كنند. ملكرد و خصوصيات رشدي مغز نوجوانانبراي مثال در مغز نوجوانان اطلاعات بيشتر توسط آميگدال پردازش مي‌شود كه مسئول هيجانات است. در حالي كه بزرگسالان فعاليت بيشتري را در ناحيه پيشاني نشان مي‌دهند كه مسئول تفكر منطقي است. اين مسئله مي‌تواند به درك ما از اينكه چرا نوجوانان احساسي‌تر و هيجاني‌تر با موضوعات برخورد مي‌كنند، كمك كند. براي كسب اطلاع جهت ارتباط مناسب با نوجوان مشاوره نوجوان دريافت كنيد.

منبع: رشد مغز نوجوان چگونه است؟ عملكرد مغز در نوجوانان

رشد مغز نوجوان | تفاوت هاي مغز نوجوانان و بزرگسالان

بررسي‌هاي انجام شده روي مغز نوجوانان و بزرگسالان نتايج شگفت انگيزي را نشان مي‌دهد. پژوهشگران بر اين باورند كه مهم نيست فرزند شما چقدر باهوش است يا در مدرسه چه نمره‌اي مي گيرد، اگر مغز او را در سنين نوجواني با مغز يك بزرگسال مقايسه كنيم مي‌فهميم كه هنوز به تكامل كافي نرسيده است. 

نمونه هايي از تفاوت مغز نوجوانان و بزرگسالان 

در همين راستا مشاهدات آزمايشگاهي بيانگر اين نكته هستند كه قضاوت منطقي در نوجوان به طور چشمگيري از بزرگسالان ضعيف‌تر است. علت آن هم اين است كه پردازش اطلاعات در مغز آن‌ها بيشتر توسط ساختاري به نام آميگدال انجام مي‌شود. اين ساختار مسئول پردازش هيجانات در انسان است. اين در حالي است كه بزرگسالان بيشتر از قسمت پيشاني مغز خود بهره مي‌برند كه اين بخش مسئول تفكر منطقي است.

همچنين آن بخشي كه احساسات و تصميم گيري را پيوند مي‌دهد، هنوز در سنين نوجواني در حال رشد و تكامل است. به همين خاطر نوجوانان در تصميمات خود بيشتر تابع احساساتشان هستند و كمتر بر قوه منطق تكيه مي‌كنند.

رشد مغز در نوجواني تا چه زماني ادامه دارد؟

بررسي‌ها نشان مي دهد كه رشد مغزي و در راستاي آن افزايش عملكرد در حوزه‌هاي قضاوت، تصميم گيري، تفكر منطقي، بازداري و كنترل هيجانات تا 25 سالگي ادامه دارد. در نتيجه مي‌توان گفت فرايند رشدي كه از نوجواني آغاز مي‌گردد تا اوايل بزرگسالي ادامه خواهد داشت.

در دوران نوجواني چه اتفاقاتي براي مغز مي افتد؟

در سنين نوجواني مغز انسان از نظر ساختاري با تغييرات شگرفي مواجه مي‌شود. اين تغييرات تا حد زيادي تحت تاثير نوسانات هورموني و تجربيات محيطي قرار دارند. در طي فرايند تغيير، نورون‌هاي عصبي مسيرهاي اطلاعاتي جديدي را كشف مي‌كنند كه به شاهراه‌هاي اطلاعاتي ختم مي‌شوند.

در مقابل برخي مسيرهاي قديمي از بين مي‌روند و در اصطلاح علمي هرس مي‌گردند. به موازات اين اتفاقات فرد به مرور از نظر روانشناختي تغييراتي را در خود احساس مي‌كند. براي مثال كودك ديروز درمي‌بايد كه مي‌خواهد ديگران او را به عنوان يك بزرگسال بشناسند و هويتي مستقل برايش قائل شوند.

همچنين اين تغييرات به تحولاتي در شخصيت او نيز مي‌انجامند و باعث مي‌شوند ديگران احساس كنند كه نوجوان در دوران بلوغ به اندازه كافي از ثبات برخوردار نيست يا تنوع طلبي بيشتري پيدا كرده است.

تكامل مغز در انتهاي نوجواني 

با رسيدن به سنين 20 سالگي مغز نوجوان كم كم به ساختار بزرگسالي نزديك مي‌شود. در اين شرايط بين عملكرد قسمت پيش پيشاني مغز و ليمبيك نوعي تعادل شكل مي‌گيرد كه باعث مي‌شود انسان به مرور زمان بتواند همزمان به طور متوازني از نيروي عقل و احساسات خود استفاده كند و به طور افراطي تحت تاثير يكي از آن‌ها نباشد.

تغذيه و رشد مغز نوجوان

رشد مغز نوجوان هنوز متوقف نشده و در حال ميلينه سازي است. براي تكميل اين فرايند نياز به چربي سالم مثل امگا 3 دارد. از جمله مواد غذايي حاوي امگا 3 مي توان به انواع ماهي ها (مثل قزل آلا، سالمون، ساردين و..)، ميگو، خاويار، شاه دانه، دانه چيا، گردو، لوبيا قرمز، روغن سويا، روغن ماهي و… اشاره كرد. همچنين مواد غذايي كه حاوي روي هستند نيز بسيار توصيه مي‌شود. روي به تنظيم خلق و خو و ايجاد تعادل در سروتونين مغز نوجوان كمك مي كند.

تاثيرات منفي مواد دخاني و الكل بر رشد مغز نوجوان

مواد مخدر كه شامل ماريجوانا، سيگار، قرص هاي محرك و… مي شوند همگي مي توانند فرايند رشد مغز نوجوان را مختلف كنند. به خصوص كه در اين دوران نوجوان در حال هويت يابي است و از طريق گروه هاي دوستي ارتباطات اجتماعي خود را شكل مي‌دهد. نوجواناني كه دچار مصرف انواع مواد الكلي و مخدر مي شوند نمي توانند در گروه هاي اجتماعي سالمي عضو شوند. اين گونه مهارت هاي ارتباطي آن ها در مسير درستي رشد نكرده و موجب از هم پاشيدگي رفتاري و شخصيتي در سنين بالاتر مي‌شود.

در واقع مواد مخدر و الكل ها علاوه بر تاثير منفي بر جسم و رشد مغز نوجوان ، ارتباطات او را نيز تحت تاثير قرار داده و موجب عدم رشد اجتماعي نوجوان خواهد شد.

چگونه به رشد مغز نوجوان كمك كنيم؟

نوع تغذيه، عادات رفتاري و سبك زندگي نوجوان مي‌تواند در سرعت و نحوه رشد نوجوان بسيار موثر باشد. براي مثال خوردن برخي مواد غذايي از طريق كمك به فرايند ميلين دار كردن سلول‌هاي عصبي فرايند رشد مغزي را تسهيل مي‌كنند از جمله اين غذاها بايد به خوردن غذاهاي حاوي امگا 3 به خصوص ماهي اشاره كرد.

در عوض مصرف مواد مخدر و الكل در سنين حساس نوجواني با مختل كردن فرايند رشدي تاثيرات بلند مدتي را بر مغز فرد به جاي مي‌گذارند و منجر به اختلالات مزمني مي‌شوند.

توصيه هايي براي رشد مغز به نوجوانان

بسيار اهميت دارد كه در اين دوران در نوع رژيم غذايي خود تجديد نظر كنيد، بيشتر به سلامتي‌‌تان اهميت دهيد و از مصرف هرگونه ماده مخدر و نوشيدني الكلي بپرهيزيد. گوش دادن به موسيقي‌هاي آرامش بخش، ورزش كردن، داشتن دوستان خوب، شركت در كلاس‌هاي آموزشي، گذراندن اوقات فراغت به روش‌هاي سالم، داشتن ارتباط مناسب با والدين و بهره مند شدن از تجربيات آن‌ها در ضمن يك رابطه عاطفي صميمي از جمله ديگر فاكتورهايي است كه مي‌تواند در رشد مغز نوجوان تاثيرگذار باشد.

نقش والدين در رشد مغز نوجوان

والدين به شيوه هاي مختلفي در رشد مغز نوجوان خود دخيل هستند. همانطور كه گفتيم تغذيه اهميت زيادي در رشد مغز نوجوان دارد، پس با فراهم آوردن مواد مغذي و مورد نياز مي‌توانند رشد مغز نوجوان را بهبود ببخشند. حال نوبت به تحريك سيناپس هاي مغزي مي رسد كه وابسته به اطلاعات و ارتباطات نوجوان با محيط پيرامون است. والدين با فراهم آوردن شرايط مناسب براي حضور نوجوان در محيط هاي سالم و غني مي توانند فضايي براي رشد مغز نوجوان فراهم كنند

خدمات مشاوره ذهن نو در جهت رشد مغز نوجوان

خيلي از والدين و مراقبان كودك و نوجوان درباره چگونگي و نيازهاي رشدي مغز نوجوان اطلاعات كافي ندارند. شما براي آن كه بتوانيد در اين خصوص اطلاعات كافي بدست آوريد بايد درباره نوجوانان مطالعه نماييد. همچنين متخصصان نوجوان و خانواده در طي دوره هاي آموزشي و يا جلسات درماني به والدين اطلاعات مناسبي مي دهند. بنابراين اگر در اين خصوص دچار ابهاماتي هستيد مي توانيد با شماره هاي درج شده تماس گرفته و از خدمات درماني مشاوره نوجوان استفاده نماييد.

سخن آخر

شايد برايتان عجيب باشد اما رشد مغز در دوره نوجواني همچنان ادامه دارد. شما به عنوان والدين بايد عوامل تاثيرگذار بر اين روند رشدي را بشناسيد. درست مانند زماني كه او را در شكم خود حمل مي كرديد حالا نيز بايد به تغذيه، آموزش، ارتباطات، نيازهاي جسمي و رواني و… او توجه كنيد. خيلي از والدين به نيازهاي نوجوان اهميت چنداني نمي‌دهند. و گذر از كودكي را مصادف با بزرگسالي مي‌دانند.

در حالي كه نوجواني دوره حساسي است و شما همچنان بايد به مسائل فرزندتان توجه داشته باشيد. اگر در اين زمينه با چالش هايي روبرو شده ايد حتما از خدمات روانشناختي استفاده نماييد. درمانگران حيطه روانشناسي به شما راهنمايي هاي لازم را ارائه مي دهند. براي دريافت اين خدمات كافي است با شماره هاي درج شده تماس گرفته تا با برترين متخصصان كشوري مشاوره دريافت كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه رشد مغز نوجوان مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن ثابت شهري با شماره 9099070354 تماس بگيريد

سوالات متداول