اثرات منفي موبايل بر كودكان از جمله مسائلي است كه باعث نگراني بسياري از والدين شده است. در سال‌هاي اخير تلفن همراه به يك جزء جدانشدني در زندگي همه ما تبديل شده و حتي كودكان نيز بخش قابل توجهي از روز خود را با تلفن همراه سرگرم هستند. در اين ميان اثرات نامطلوب امواج تلفن همراه بر مغز كودك و ساير آسيب‌هايي كه استفاده مداوم از موبايل براي كودكان ايجاد مي‌كند باعث شده تا والدين به دنبال راه چاره‌اي براي كاهش استفاده فرزندانشان از موبايل باشند. در اين موضوع اثرات منفي موبايل بر كودكان و راه‌هاي اجتناب از آن را با يكديگر بررسي خواهيم كرد.

منبع: اثرات منفي موبايل بر كودكان | مضرات موبايل براي كودك

اثرات منفي موبايل بر كودكان چيست؟

استفاده بيش از حد كودكان از موبايل، تبلت و يا ساير وسايل ديجيتال آسيب‌هاي جبران ناپذيري را در رشد مغز و سلامت جسمي كودكان ايجاد خواهد كرد. علاوه بر اين استفاده بيش از حد از وسايل الكترونيك رشد روانشناختي كودك به ويژه در زمينه روابط اجتماعي را نيز تحت تاثير قرار مي‌دهد. در اين بخش به بررسي مهم‌ترين آسيب‌هاي استفاده از تلفن همراه مي‌پردازيم.

ضعف بينايي

اولين آسيبي كه استفاده بيش از حد از وسايل ديجيتال براي هر فرد پيش خواهد آمد آسيب ديدن دستگاه بينايي است. اين آسيب‌ها مي‌تواند از مسائل كم خطري همچون ضعف قدرت بينايي و لزوم استفاده از عينك تا آسيب ديدن سلول‌هاي عصبي چشم را شامل شود. علاوه بر اين خيره شدن مداوم به صفحه تلفن همراه باعث مي‌شود كه شما كمتر پلك بزنيد. با كاهش تعداد دفعات پلك زدن، آسيب‌هايي مثل احساس خشكي و خارش در چشم يا خستگي‌هاي چشمي و سردرد براي فرد پيش خواهد آمد. با توجه به اينكه كودكان نسبت به بزرگسالان ضعيف‌تر هستند اين مشكلات آن‌ها را بيشتر تحت تاثير قرار خواهد داد.

آسيب به مغز از اثرات منفي موبايل بر كودكان

متخصصين معتقدند بافت مغزي كودكان نسبت به بزرگسالان رطوبت بيشتري دارد و اين رطوبت باعث آسيب پذيري مغز در برابر اشعه‌هاي تلفن همراه بوده كه خطر ابتلا به تومورهاي مغزي را افزايش مي‌دهد. بر اساس آمارهاي منتشر شده در سال‌هاي اخير بسياري از نوجوانان مبتلا به تومور يا ساير آسيب‌هاي مغزي از سال‌هاي اوليه كودكي از موبايل استفاده مي‌كرده‌اند.

مشكلات مربوط به كيفيت خواب

بدن هر فرد با ترشح هورمون ملاتونين و رسيدن سطح اين هورمون به يك اندازه مشخص براي خواب آماده مي‌شود. در واقع آنچه باعث احساس خستگي و به خواب رفتن شما مي‌شود ترشح هورمون ملاتونين است. اما ترشح ملاتونين بيش از هرچيز تحت تاثير تاريكي محيط قرار دارد. با خيره شدن طولاني مدت كودكان به صفحه تلفن همراه، مغز آن‌ها براي ترشح ملاتونين دچار مشكل شده و در نتيجه مشكلاتي براي به خواب رفتن پيش خواهد آمد. علاوه بر اين درگيري ذهني با بازي‌ها يا ساير محتواهاي موجود در تلفن همراه باعث مي‌شود كه كودك مشكلاتي را در به خواب رفتن تجربه كند. 

وابستگي به تلفن همراه

يكي از اثرات منفي موبايل بر كودكان ايجاد عادت و وابستگي رفتاري است. عادت كردن به تلفن همراه معمولا باعث مي‌شود كه كودك به صورت افراطي و در اكثر ساعات روز مشغول استفاده از تلفن همراه باشد و در شرايطي كه امكان استفاده از آن را نداشته باشد عصبي شود. وابستگي به موبايل تا حد زيادي به اين خاطر ايجاد مي‌شود كه كودكان به غير از تلفن همراه دغدغه و برنامه ديگري براي ساعات شبانه روز خود ندارند.

بيگانگي با جهان واقعي از اثرات منفي موبايل بر كودكان

زندگي كردن در دنياي مجازي اينترنتي و يا بازي‌هاي كارتوني باعث مي‌شود كودكان با جهان واقعي پيرامونشان بيگانه باشند. آن‌ها زماني را صرف كاوش و آشنايي با جهان اطراف خود نمي‌كنند و اين مسئله مي‌تواند در آينده مشكلات بسياري را براي آن‌ها ايجاد كند.

رشد اجتماعي ضعيف

روانشناسان معتقدند كه بازي‌ها و فعاليت‌هاي گروهي تاثير بسياري در رشد اجتماعي كودك دارند. آن‌ها در جريان اين بازي‌ها با مفاهيم پذيرش نقش، همكاري، به اشتراك گذاشتن وسايل و ارتباط اجتماعي آشنا مي‌شوند. استفاده صرف از تلفن همراه و بازي‌ها و فعاليت‌هاي فردي باعث مي‌شود رشد اجتماعي در كودك ناقص مانده و مشكلاتي را در سنين مدرسه يا بزرگسالي براي وي ايجاد كند.

اثرات تربيتي منفي موبايل بر كودكان

از جمله اثرات منفي موبايل بر كودكان مي‌توان به تاثيرات منفي تربيتي اشاره كرد. تلفن‌هاي همراه امكان پيگيري و زيرنظر داشتن فعاليت‌هاي كودكان را تا حد زيادي محدود مي‌كند و والدين كنترلي بر محتوايي كه به كودكانشان ارائه مي‌شود ندارند. اين موضوع باعث مي‌شود فرزند شما با مسائلي آشنا شود كه احتمالا مغاير با اصول تربيتي شما هستند.

اثرات منفي موبايل بر كودكان | مديريت استفاده كودكان از تلفن همراه

براي جلوگيري از اثرات منفي موبايل بر كودكان مي‌بايست با استفاده از راهكارهاي تربيتي استفاده فرزندتان از تلفن همراه را محدود نماييد. براي رسيدن به اين هدف بهتر است از يك روانشناس كودك كمك بگيريد تا شما را با اصول رفتاري تربيت آشنا كند. روانشناسان مي‌توانند شما را در زمينه ترك عادت‌هاي بد فرزندتان، چگونگي پر كردن اوقات فراغت و ايجاد محتواهاي مناسب براي كودك راهنمايي كنند. راهكارهاي زير از جمله اصول پيشنهادي روانشناسان براي مديريت استفاده از تلفن همراه در كودكان هستند.

الگوي مناسبي براي فرزندتان باشيد

فرزندان شما تا حد زيادي از خودتان الگو مي‌گيرند. اگر مي‌خواهيد استفاده از تلفن همراه در فرزندتان را مديريت كنيد در درجه اول بايد خودتان نيز در استفاده از تلفن همراه محتاط باشيد. فرزندان والديني كه زمان زيادي را صرف شبكه‌هاي اجتماعي مي‌كنند به احتمال بيشتري به صورت افراطي از موبايل استفاده مي‌كنند.

وضع قوانين مشخص در زمينه استفاده از تلفن همراه

شما مي‌بايست ساعات خاصي را براي استفاده فرزندتان از تلفن همراه در نظر بگيريد و صرفا در اين ساعات به وي اجازه استفاده از تلفن همراه را بدهيد. به خاطر داشته باشيد كه جديت شما در اجراي اين قوانين اهميت بالايي دارد. در صورتيكه فرزندتان با سر وصدا و گريه خواهان استفاده بيشتر از تلفن همراه است شما نبايد از قوانين خود كناره گيري كنيد.

ايجاد برنامه‌هاي مختلف براي كودكان

يكي از دلايل استفاده بيش از حد كودك شما از تلفن همراه اين است كه او برنامه ديگري براي ساعات روزانه خودش ندارد. در نتيجه يكي از مهمترين كارهايي كه بايد انجام دهيد اين است كه ساعات روزانه فرزندتان را با فعاليت‌هاي مختلف پر كنيد. اگر برنامه‌هايي كه براي فرزندتان در نظر مي‌گيريد مطابق ميل او باشند وي ترك كردن تلفن همراه را، راحت‌تر خواهد پذيرفت و اينگونه مي‌توانيد اثرات منفي موبايل بر كودكان خود را كاهش دهيد.

پاداش دادن فعاليت‌ها

چنانچه فرزندتان به انجام فعاليت‌هاي ديگر روي آورد و كمتر از تلفن همراه استفاده كرد اين رفتار او را مورد تشويق قرار دهيد. اين موضوع به مرور زمان كودك را متوجه اين مطلب مي‌كند كه براي جلب رضايت شما و دريافت پاداش بايد به فعاليتي غير از تلفن همراه روي بياورد.

براي دريافت مشاوره كودك در زمينه كودك مي توانيد از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس بگيريد

سوالات متداول