نفخ نوزاد يكي از مشكلاتي كه والدين طرز برخورد و حتي تشخيص آن را نميدانند. گاز معده در تمام نوزادان سبب ناراحتي مي‌شود. چه در نوزاداني كه از شير مادر تغذيه مي‌كنند، چه در نوزاداني كه از شيشه شير و شير خشك استفاده مي‌كنند. نفخ معده بسيار شايع است و مي‌تواند در هر كودكي با هر سني رخ بدهد.

اما اين نفخ براي نوزادان 1 تا 6 ماهه بسيار آزاردهنده است، زيرا روده آن‌ها در حال تكميل رشد است. قابل درك است كه بخواهيد برخي از مواد غذايي كه باعث بروز نفخ نوزاد مي‌شوند را از رژيم غذايي كودك خود به اميد جلوگيري از بروز گاز معده حذف كنيد، اما حذف اين غذاها لزوما مفيد نيستند و اين محدوديت همچنين مواد مغذي نوزاد شما را محدود مي‌كند، بنابراين بهتر است آن ها را با مواد غذايي ديگر تركيب كنيد.

منبع: نفخ نوزاد را چطور درمان كنيم؟

نفخ معده چيست؟

نفخ نوزادان حالتي است كه با كوليت نوزادي مرتبط است. كوليت دل درد و دل پيچه همراه با قولنج در نوزادان است و نوزادان تازه متولد شده‌‍اي كه از شير مادر تغذيه مي‌كنند، از هفته دوم به بعد با اين مشكل درگير مي‌شوند. دليل اين مشكل، نبود باكتري در دستگاه گوارش نوزاد است. مشكل نفخ در بيشتر كودكان ايجاد و تا ماه سوم و چهارم زندگي رفع مي‌شود و نيازي به استفاده از دارو ندارد.

خوراكي هايي كه سبب نفخ معده نوزاد مي‌شوند

بر اساس بررسي ها، خوراكي هايي مشخص شده است كه باعث نفخ نوزاد مي‌شود. در اين بخش از مقاله راجع به خوراكي هايي كه باعث نفخ نوزاد مي‌شوند، توضيح داده ايم.

🔸نوشيدن مقدار زياد شير مادر

🔸حساسيت غذايي

🔸رفلاكس

🔸عدم تحمل لاكتوز

🔸مواد غذايي گازدار

🔸تغذيه با شير خشك

🔸عدم نوشيدن آب كافي

🔸شيردهي نادرست

🔸لوبيا

🔸كلم بروكلي

🔸جوانه هاي كلم بروكسل

🔸كلم

🔸خيار

🔸گل كلم

🔸سبوس

🔸جو دو سر

🔸زردآلو

🔸آلو

🔸هلو

🔸گلابي

علائم و راه تشخيص نفخ معده نوزاد

براي اينكه واليدن علائم نفخ نوزاد را متوجه شوند. تعدادي نشانه وجود دارد كه در اين بخش از مقاله توضيح داده ايم.

🔹 نوزاد بسيار بي قرار است

🔹 پاهايش را به سمت سينه ي خود بالا ميبرد و فشار ميدهد

🔹كمر خود را قوس ميكند

🔹 با صورت خود شكلك در مياورد

🔹 رنگ صورتش قرمز ميشود

🔹سكسكه ميكند

🔹 باد معده خالي ميكند

🔹 زياد گريه ميكند

🔹نميتواند به راحتي بخوابد

🔹 صداي خر خر ايجاد ميكند

🔹 شير را (چه شير مادر و چه شير خشك) تف ميكند

🔹اسهال ميشود

🔹 تب

🔹 حالت تهوع

🔹خون در مدفوع

🔹 كاهش وزن

دليل نفخ نوزاد چيست؟

نفخ نوزاد به دليل برخي از موارد به وجود مي‌آيد. مشكلات نفخ نيز از ابتداي تولد آغاز مي‌شود و تا 4 الي 6 ماهگي بهبود مي‌يابد. در اين بخش از مقاله دلايل نفخ نوزاد را توضيح داده ايم تا حواس خود را جمع كنيد.

✅ بلعيدن هوا هنگام شير دادن يا گريه

✅سيستم گوارشي توسعه نيافته

✅ حساسيت هاي غذايي

✅ رژيم غذايي نامناسب

پيشگيري از نفخ معده نوزاد

براي اينكه نفخ نوزاد پيش نيايد، لازم است والدين برخي نكات را رعايت كنند. تا كودك دچار درد نشود. در ادامه توضيحات كاملي جهت پيشگيري از نفخ نوزاد صورت گرفته است.

📌 هنگام شير دادن كودك را در موقعيت مناسب قرار دهيد

يكي از راه هاي پيشگييري از نفخ نوزاد، موقعيت مناسب شيردهي است. اگر در حال شيردهي با شير مادر هستيد، سر و گردن كودك خود را بالاتر از شكمش قرار دهيد. به اين ترتيب، شير به پايين معده حركت مي‌كند و گاز به طرف بالا مي‌رود و آروغ زدن براي نوزاد راحت‌تر مي‌شود. اگر با شيشه در حال شيردهي هستيد، پايين شيشه را كمي بالا ببريد تا از تجمع هوا در اطراف نوك آن جلوگيري بشود.

📌 از شيشه شير مناسب استفاده كنيد

براي پيشگيري از نفخ نوزاد، از شيشه شير با سايز مناسب استفاده كنيد. شيشه شيري مطلوب است كه داراي پستانك نرمي باشد و به طور مناسب داخل دهان كودك قرار مي‌گيرد و مانع از ورود هوا به بدن همراه با شير مي‌شود. شير بايد به آرامي و به طور يكنواخت جريان داشته باشد، به طوري كه كودك آن را به راحتي و بدون جرعه اضافه‌اي فرو ببرد. گاهي اوقات با تعويض شير خشك، مي‌توان نفخ معده نوزاد را تسكين داد.

📌 گرفتن نفخ نوزاد | كمك كنيد تا آروغ بزند

هواي اضافه بدن با آروغ زدن خارج مي‌شود. آروغ زدن بايد در حالت نشسته با حركات ضربه‌اي آرام انجام شود. همچنين نگه داشتن كودك در حالت عمودي يا روي شانه نيز براي آروغ زدن مناسب است. بهتر است آروغ زدن دو دفعه انجام شود، اولين بار در وسط تغذيه و دومين بار در اتمام تغذيه انجام شود. اگر كودك بلافاصله بعد از تغذيه آروغ نزد، او را به مدت 5 تا 15 دقيقه بخوابانيد و سپس مجددا تلاش كنيد. هنگامي كه او را بلند مي‌كنيد، هوا به طرف بالاي معده حركت كرده و آروغ زدن آسان‌تر خواهد شد. بنابراين براي جلوگيري از نفخ نوزاد، كمك كنيد تا نوزاد آروغ بزند.

📌كودك را به شكم بخوابانيد

كودك را به شكم بخوابانيد تا نفخ نوزاد از بين برود. تا زماني كه كودك احساس راحتي مي‌كند، سعي كنيد او را به شكم بخوابانيد، زيرا خوابيدن رو به شكم براي نوزاد بسيار مهم است. اينكار علاوه بر اينكه براي رشد مهارت‌هاي حركتي وي مفيد است، به او كمك مي‌كند تا هرچه سريع تر از شر گازهاي اضافه راحت شود. نيروي جاذبه زمين به سريع‌تر خارج شدن گاز معده كمك شاياني مي‌كند، شما مي‌توانيد اين فرايند را با مالش شكم كودك بصورت دايره‌اي راحت‌تر كنيد.

📌 ماساژ دادن شكم نوزاد

كودك را رو به كمر بخوابانيد و سپس شكم او را با حركت دايره‌اي ساعتگرد مالش دهيد و دست خود را به طرف انحناي شكم او بكشيد. حوله گرمي را روي شكم نوزاد قرار داده و با دو يا سه انگشت، به آرامي ناحيه دور شكم كودك را فشار دهيد، سپس با دست حركاتي به شكل حروف L, I, U ايجاد كنيد. اين كار را چندين بار پشت سر هم انجام دهيد تا نفخ نوزاد خارج شود.

📌 حركت دوچرخه انجام دهيد

در حالي كه كودك‌تان رو به كمر خوابيده است، پاهاي او را به طرف جلو و عقب حركت دهيد. به طوري كه، انگار در حال دوچرخه سواري است. اين ورزش موجب حركت روده‌ها شده و گازهاي محبوس شده در معده را خارج مي‌كند. بنابراين براي جلوگيري از نفخ نوزاد، از حركت دوچرخه استفاده كنيد.

📌از مواد غذايي حاوي فيبر استفاده كنيد

آجيل، غلات كامل، ميوه ها و سبزيجات را بيشتر در رژيم غذايي كودك خود قرار دهيد. فيبر يك پري بيوتيك است كه توسط باكتري هاي روده مصرف مي‌شود و مي‌تواند بهبود را سريع تر كند. جهت پيشگيري از نفخ نوزاد، بايد از مواد غذايي حاوي فيبر استفاده كنيد.

📌از پستانك استفاده كنيد

مكيدن پستانك سبب آرام شدن نوزاد مي‌شود و دستگاه گوارش را بيدار مي‌كند، به طوري كه به حركت گاز معده و از بين رفتن آن و جلوگيري از بروز اين گاز كمك مي‌كند. براي خارج شدن نفخ نوزاد و پيشگيري از آن، از پستانك استفاده كنيد.

📌استراحت كافي

هنگامي كه نوزاد خيلي خسته است و تايم و برنامه مشخصي براي خواب خود ندارد، بيشتر در معرض ابتلا به كوليك است. استراحت كافي يكي از روش هاي پيشگيري نفخ نوزاد است.

📌 از نحوه سفت شدن لب هاي نوزاد مطمئن شويد

يكي از روش هاي پيشگيري از نفخ نوزاد، روش مهر و موم شدن لب ها است. در اين روش زماني كه كودك در حال شير خوردن است. بايد به طور كامل لب هاي خود را به شيشه شير يا پستانك بچسباند.

راه هاي برطرف كردن نفخ معده نوزاد

پس از آنكه اطمينان پيدا كرديد، نفخ نوزاد باعث پريشان حالي اوست. حال نوبت درمان و استفاده از برخي راهكارها است. در اين بخش از مقاله راجع به پيشگيري از نفخ نوزاد توضيح داده ايم.

🔴 پروبيوتيك اطفال

اضافه كردن پروبيوتيك اطفال به غذاي كودك به مدت چند هفته، باعث تسكين نفخ نوزاد مي‌شود. اگر كودك شروع به خوردن غذاهاي جامد كرده است، مقداري ماست به او بدهيد. اين كار به شكم كمك مي‌كند تا به انواع مختلف باكتري‌هاي روده عادت كند و محيط زيست ميكروبي خود را ايجاد كند.

🟠 قطره‌هاي نفخ

معمولا شامل سايمتيكول هستند. تركيبي كه باعث از بين رفتن نفخ نوزاد مي‌شود، مانند “اينفاكول” و “كريب واتر” و “گريپ ميكسچر”.

🟣 ساير اقدامات عبارتند جهت درمان نفخ نوزاد

تعداد زيادي روش هاي درماني جهت نفخ نوزاد وجود دارد. كه در ادامه توضيح داده ايم.

✔ حمام آب گرم

✔ سير كردن نوزاد در زمان هاي مشخص

✔بطري شير كودك را كوچك‌تر كنيد و نوزاد را به مكيدن عادت دهيد.

✔ داروهاي گياهي مفيدي مانند “كوليكز” و “كوليكد” و “كوليك پد” را مي‌توانيد از داروخانه‌ها تهيه كنيد و بعد از شير به نوزادان بدهيد.

نفخ معده نوزاد مشكل جدي نيست اما بهتر است كه هرچه زودتر رفع شود تا كودك اذيت نشود. اما اگر فرزند شما مبتلا به اسهال، استفراغ، تب و گريه شديد است، نگران كننده به نظر مي‌رسد و حتما بايد به پزشك متخصص مراجعه و با او مشورت كنيد.

كمك از داروهاي گياهي جهت رفع نفخ نوزاد

برخي داروهاي گياهي هستند كه به رفع نفخ نوزاد كمك مي‌كند. اما در استفاده از اين داروهاي گياهي حتما با پزشك مشورت كنيد و به صورت سر خود استفاده نكنيد. در ادامه داروهاي گياهي كه به پيشنهاد برخي از سايت ها و مادران نام برده شده است را اشاره كرده ايم.

💠 بابونه

💠 گلاب

💠نعناع

💠 آب ولرم و ترنجبين

💠تركيب رازيانه و زنجبيل

💠 عرق شيرين بيان

توجه داشته باشيد كه هرگز بدون تجويز پزشك از داروهاي گياهي استفاده نكنيد.

چه زماني بايد براي نفخ نوزاد به پزشك مراجعه كرد؟

زماني كه نفخ نوزاد وجود داشته باشد. با برخي از موارد به مرور از بين مي‌رود. اما برخي شرايط وجود دارد كه بايد حتما پزشك معاينه كند.

❌ زماني كه وزن نوزاد افزايش نمي‌يابد.

❌نوزاد به سختي شير مي‌خورد يا به شير خوردن علاقه ندارد.

❌ نوزاد دچار يبوست شده است

❌ پس از امتحان دارو يا شير خشك جديد، واكنش هاي آلرژيك از خود نشان مي‌دهد.

كلام آخر

نفخ نوزاد يكي از مشكل ترين عارضه هاي كودك براي مادر است. هنگام نفخ، نوزاد بسيار سردرگم و پريشان است. هيچ علاقه اي نيز به خوردن شير ندارد. و درد بسياري را نيز تحمل مي‌كند. اما اولين اقدام براي آرام سازي كودك، صبر مادرانه است. زماني كه مادران در تكاپو باشند هرگز توانايي آرام سازي كودك را ندارند. بنابراين در اقدام اول بايد بر صبر خود كار كنيد. براي آموزش چگونه صبورانه رفتار كردن، نيازمند كمك از روانشناس هستيد. مركز مشاوره ني ني مايند به صورت حضوري و تلفني به مراجعين عزيز خدمات ارائه مي‌دهد. براي كسب اطلاعات بيشتر با شماره زير تماس بگيريد.

براي دريافت مشاوره در زمينه نفخ نوزاد مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد

سوالات متداول

گريپ واتر چيست و چه اثري در درمان نفخ نوزاد دارد؟

نوعي دارو است كه براي درمان كوليك و نفخ نوزاد موثر است. بستگي دارد اين دارو از چه برندي باشد اما اين دارو مخلوطي از آب و چند گياه دارويي است. در اغلب تركيبات اين دارو كربنات سديم وجود دارد كه باعث از بين رفتن گاز و رهايي از مشكلات شكمي نوزاد مي‌شود.

چه زماني نفخ معده نوزاد نگران كننده است؟

بروز تغييرات ناگهاني در رفتار كودك مثل سختي در نفس كشيدن يا تغيير در سرعت تنفس، وجود دوره هاي طولاني مدت بي قراري در نوزاد، در هنگام گريه كردن پوست يا لب هاي كودك كبود شود، كودك دچار اسهال مكرر باشد يا استفراغ كودك به همراه مدفوع خوني يا خون در ادرار مشاهده شود، تب و گريه ي بيش از حد

چه نوع شير هايي را به نوزاد نبايد بدهيم؟

شير غليظ شده- شير تبخير شده- شير خشك شده- شير گوسفند يا بز

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: نفخ نوزاد را چطور درمان كنيم؟