طرحواره هاي ناسازگار توسط نظريه يانگ به وجود آمد. طرحواره هاي ناسازگار به 18 دسته تقسيم مي‌شوند. كه شامل طرحواره رها شدگي، محروميت هيجاني، بي اعتمادي، شرم، اطاعت، شكست و … مي‌شود. همه ما تا سن 18 سالگي طرحواره هايي را در ذهن شكل مي‌دهيم كه تا مرگ آنها را با خود به همراه داريم. اين طرحواره ها الگوهاي تكراري احساس، فكر و رفتار هستند. كه در دوران كودكي تا نوجواني شكل گرفته اند. اين الگو ها در صورتي كه تغيير نكنند، در تمامي مراحل زندگي با آن روبرو خواهيد شد. اين طرحواره ها به ما ياد مي‌دهند كه چطور احساس، فكر و رفتار كنيم.

زماني كه با موقعيت مشابه با دوران كودكي روبرو شويم، طرحواره ما همزمان با موقعيت گذشته، حال را كنترل مي‌كند. با توجه به تجربيات دوران كودكي، با چند مورد از اين طرحواره ها در بزرگسالي روبرو خواهيد شد.

منبع: طرحواره هاي ناسازگار | 18 طرحواره ناسازگار

طرحواره هاي ناسازگار

طرحواره هاي ناسازگار براي اولين بار توسط جفري يانگ ابداع شد. اين شخص طرحواره درماني را بنيان گذاري كرده و توسعه داده است. طبق نظر يانگ، 18 طرحواره اساسي وجود دارد. اين طرحواره ها شامل: بي اعتمادي، رها شدگي، تنبيه، نقص، بي كفايتي، شكست، اطاعت، آسيب پذيري و… است كه در اين مقاله توضيح داده‌ايم. طرحواره‌ها تا سنين 18 سالگي شكل مي‌گيرد. معمولا باعث آسيب به خود و ديگران مي‌شود. جهت اطلاع از طرحواره درماني، همراه ما باشيد.

🟡 طرحواره درماني

طرحواره درماني يكي از رويكردهاي درماني در روانشناسي است. اين رويكرد توسط جفري يانگ بنيان گذاري شد و جهت درمان اختلالات شخصيت، مزمن محور و … مورد استفاده قرار مي‌گيرد. جهت كسب اطلاعات بيشتر در زمينه طرحواره درماني كليك كنيد.

انواع طرحواره هاي ناسازگار

در نظريه طرحواره درماني به طور كل 18 طرحواره ناسازگار وجود دارد. كه در اين بخش مقاله راجع به انواع طرحواره هاي ناسازگار توضيح داده ايم.

📌 رها شدگي و بي ثباتي | طرحواره هاي ناسازگار

يكي از طرحواره هاي ناسازگار، رها شدگي است. زماني كه يك شخص به اين طرحواره دچار باشد، نسبت به رها شدن و تنهايي حساسيت هاي بالايي دارد. حتي او به كوچكترين نشانه ها واكنش نشان مي‌دهد. مثلا اگر شريك احساسي او پاسخ پيامش را ندهد، احساس رها شدگي به او دست مي‌دهد. احساس دارد كه عزيزان او علاقه‌اي به آن ندارند و به زودي آنها را ترك مي‌كند. علاوه بر اين، اثبات عشق و علاقه به اين افراد ساده نيست.

افراد مبتلا به طرحواره هاي ناسازگار مثل رها شدگي، بسيار سخت باور مي‌كنند كه كسي آنها را دوست دارد. هميشه نگران هستند و مداوم به فكر رها شدن و تنهايي هستند. رفتارهاي اين افراد شامل مواردي است كه در ادامه اشاره كرده ايم.

✅ وابستگي افراطي به افراد مهم زندگي

✅كنترل ديگران

✅ انحصار طلبي

✅ سرزنش ديگران

✅رقابت

✅ حسادت

📌 محروميت هيجاني

محروميت هيجاني يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار است. زماني كه اين طرحواره پديدار مي‌شود، يعني فرد در دوران زندگي خود مورد محبت، عشق، پذيرش و درك قرار نگرفته است. فردي را نداشته كه به صحبت هاي او گوش دهد. افرادي كه داراي اين طرحواره هاي ناسازگار هستند، افسردگي و تنهايي است.

طرحواره هاي ناسازگار محروميت هيجاني داراي رفتارهايي است كه در ادامه اشاره كرده ايم.

✅ كسي آنها را درك نمي‌كند.

✅ فردي را ندارند كه دل سير با آن صحبت كنند.

✅انتظار دريافت محبت ندارند.

✅ تمايل خودشان را نسبت به توجه و محبت بروز نمي‌دهند.

✅ معمولا افرادي را براي رابطه انتخاب مي‌كنند كه خودمحور، بي عاطفه، نيازمند و تنها است.

📌 بي اعتمادي و بدرفتاري | طرحواره هاي ناسازگار

يكي ديگر از طرحواره هاي ناسازگار، بي اعتمادي است. كساني كه اين طرحواره را دارند، دائم در اين فكر هستند كه ديگران قصد آسيب به او را دارند. حتي به اين باور دارد كه افراد مهم زندگي او صادق نيستند. طبق نظر اين افراد، ديگران هميشه قصد آسيب، فريب، كلك، دروغ و نامردي دارند. اين افراد نشانه هايي دارند كه در ادامه توضيح داده ايم.

✅ از اينكه احساس و افكار خود را با كسي در ميان بگذارند هراس دارند.

✅ باور دارند ديگران از اطلاعات آنها سوءاستفاده مي‌كنند.

✅تمايل به برقراري رابطه صميمانه ندارند.

✅ به ديگران اجازه نزديك شدن به خود را نمي‌دهند.

✅به دليل اينكه هراس دارند ديگران به آنها آسيب وارد كنند، از ديگران دوري مي‌كنند.

✅ بد رفتاري و قرباني شدن در زندگي اين افراد زياد است.

✅ براي اثبات ضرورت ها هميشه به دنبال سر نخ ها و شواهد هستند.

📌 شرم و نقص

شرم يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار است. اين افراد به اين باور دارند كه يك نقص دروني دارند. احساس بي ارزشي دارند و هميشه فكر مي‌كنند كه دوست داشتني نيستند. خود را حقير و زشت مي‌دانند. و هرچيزي در درون خود را به درد نخور مي‌نامند. به دليل اين نقص هايي كه در درون خود مي‌بينند، سعي دارند با كسي آشنا نشوند تا نقص آنها برملا نشود.

📌 بيگانگي و انزواي اجتماعي | طرحواره هاي ناسازگار

يكي از طرحواره هاي ناسازگار، بيگانگي است. افراد مبتلا به اين طرحواره، به اين باور دارد كه وصله ناجور جامعه است. نسبت به هيچ گروهي احساس تعلق ندارد و هميشه در حاشيه به سر مي‌برد. براي انجام كارها به خلوت مي‌روند و معمولا بيشتر اوقات را در تنهايي به سر مي‌برد.

📌 بي كفايتي و وابستگي

اگر فردي داراي يكي از طرحواره هاي ناسازگار به نام وابستگي باشد، از خود نشانه هايي بروز مي‌دهد. اين نشانه ها را در اين بخش مقاله توضيح داده ايم.

✅ فرد اعتقاد دارد از عهده كار بر نمي‌آيد.

✅ خود را ناتوان و درمانده مي‌بيند.

✅براي برآوردن نيازهاي خود، محتاج ديگران است.

✅ براي كارهاي روزمره زندگي توانايي برنامه ريزي ندارد.

✅ اين فرد احساس دارد كه از پس درآمد، زندگي، شغل، كار و … بر نمي‌آيد.

✅ به تصميمات خود باور ندارد.

✅ شديدا به فردي كه به آنها كمك مي‌كند وابسته مي‌شوند.

📌 شكست | طرحواره هاي ناسازگار

يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار، شكست مي‌باشد. در اين شرايط فرد احساس مي‌كند كه در زندگي به اندازه ديگران موفق نشده است. خود را با ديگران مقايسه مي‌كند. باهوش نيستند. در مقايسات خود را بي كفايت، نالايق، بي استعداد، نادان و ناموفق مي‌نامند.

📌 آسيب پذيري نسبت به بيماري و ضرر

يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار، اسيب پذيري نسبت به بيماري و ضرر است. اين افراد معمولا در انتظار وقوع حادثه هستند. از همه چيز هراس دارند. اين افراد به دليل ترس هاي شان، دائما در اضطراب به سر مي‌برند.

📌 اطاعت | طرحواره هاي ناسازگار

اطاعت نيز يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار است. كسي كه به اين طرحواره مبتلا است، به منظور اجتناب از تنبيه، به تمام دستورات ديگران گوش مي‌دهد. اين شخص نيازها و احساسات خود را ناديده مي‌گيرد و به نيازهاي ديگران توجه مي‌كند. احساس دارد كه خواسته هاي خود بي ارزش است و بايد به خواسته هاي ديگران توجه كند.

📌 خود تحول نيافته و گرفتار

از ديگر طرحواره هاي ناسازگار، گرفتار است. افراد مبتلا به اين طرحواره هويت قوي ندارند. اغلب درگير و گرفتار مادر، پدر، معلم، دوست، استاد و درمانگر مي‌شوند. اين اشخاص به حد كافي رشد نكرده اند و هويت محكمي ندارند. در نهايت رشد اجتماعي اين افراد گرفته شده است.

📌 خود قربانگري | طرحواره هاي ناسازگار

زماني كه فردي دچار يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار به نام خود قربانگري باشد، با تمايل خود به دنبال رفع نيازهاي ديگران است. به صورت كاملا داوطلبانه به دنبال رفع خواسته هاي اطرافيان هستند. بسيار مهربان، دلسوز و غمخوار است. اگر به فردي كمك نكند، احساس غرور و خودخواهي مي‌كند. تحمل رنج ديگران را ندارد و خود را فداي كمك به ديگران مي‌كند.

📌 بازداري هيجاني

از ديگر انواع طرحواره هاي ناسازگار، بازداري هيجاني است. اين افراد هيجانات خود را بروز نمي‌دهند و از صحبت در رابطه با هيجانات خود فرار مي‌كند. به شدت بي عاطفه و خشك هستند. اين افراد هيچ احساسي از خود بروز نمي‌دهند. و همين رفتار مانع از ابراز محبت و همدلي به ديگران مي‌شود.

📌 تائيد طلبي | طرحواره هاي ناسازگار

تائيد طلبي نوع ديگر طرحواره هاي ناسازگار است. زماني كه فرد به اين طرحواره مبتلا باشد، دائما در حال تائيد ديگران مي‌باشد. هر كاري را براي اينكه مورد تائيد قرار بگيرند انجام مي‌دهند. اگر مورد تشوبق ديگران نباشند، به شدت ناراحت و غمگين مي‌شوند. نيازهاي هيجاني خود را ناديده مي‌گيرند. انا علاقه دارند تا مورد دوست داشتند باشند. هميشه به دنبال جلب توجه ديگران هستند تا احساس خوبي بگيرند.

📌 استاندارد هاي سخت و انتقاد جويي

از ديگر انواع طرحواره هاي ناسازگار، استانداردهاي سخت است. اين افراد در جستجوي استانداردهاي بسيار بالا و سخت هستند. در راه رسيدن به هدف، آرامش و تمام دارايي هاي خود را فدا مي‌كنند. وقتي كه به استاندارد ها دست پيدا نمي‌كنند، خود را سرزنش و انتقاد مي‌كنند. اين افراد هميشه با كمبود وقت نيز مواجهه هستند.

📌 تنبيه گرايي | طرحواره هاي ناسازگار

تنبيه گرايي يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار است. اين افراد ديگران را به خاطر كوچكترين اشتباهات تنبيه مي‌كنند. اين فرد ديگران را سرزنش و انتقاد مي‌كند. علاقه اي به بخشش ديگران ندارد. خودش نيز در اين زمينه اذيت مي‌شود. هيچ عذر و بهانه اي از سمت طرف مقابل، قابل قبول نيست. رفتارهاي اشتباه ديگران را نمي‌پذيرند، و هر اشتباهي را نتيجه كم كاري مي‌نامند. با شريك احساسي خود دائما در حال دعوا، تنبيه و قهر است.

📌 منفي گرايي و تنبيه

از انواع ديگر طرحواره هاي ناسازگار، تنبيه و منفي گرايي است. اين افراد صرفا بر جنبه هاي منفي زندگي تاكيد دارند. اين جنبه هاي منفي شامل: درد، بيماري، نا اميدي، فقدان، خيانت و … است. حتي زماني كه در دور خوش و مثبت خود قرار دارد، بر جنبه هاي منفي بيشتر تاكيد مي‌كنند.

📌 خود كنترلي | طرحواره هاي ناسازگار

خود كنترل گري يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار است. اين افراد نشانه هايي دارند كه در ادامه توضيح داده ايم.

✅ زود خسته مي‌شوند

✅ حوصله انجام هيچ كاري ندارند

✅برنامه مشخص ندارند

✅ توانايي برنامه ريزي ندارند

✅ توانايي چشم پوشي از فعاليت هاي لحظه را ندارد

✅روال منظمي در زندگي خود ندارند

✅ توانايي كنترل هيجان را ندارند

📌 بزرگ منشي

يكي از انواع طرحواره هاي ناسازگار، بزرگ منشي است. كساني كه داراي اين طرحواره هستند، بسيار خودشيفته‌اند. خودشان را يك سر و گردن بالاتر از ديگران مي‌داند و احساس مي‌كند كه از ديگران برتر است. نيازي به همدلي و توجه به ديگران نمي‌بيند. تنها خودشان در زندگي مهم هستند.

به پيروي از قوانين علاقه اي ندارند. قوانين را براي ديگران مي‌دانند، نه خودشان. اگر اطرافيان خود را قرباني اين افراد نكنند، احمق و نادان شمرده مي‌شوند. به نيازهاي ديگران توجهي ندارند اما براي رفع نيازهاي خود همه كار مي‌كنند.

كلام آخر

طرحواره هاي ناسازگار به طور كلي به 18 دسته تقسيم مي‌شدند كه در اين مقاله راجع به آن توضيح داده ايم. براي رهايي از اين تله ها بايد روش طرحواره درماني براي شما انجام شود. طرحواره درماني نوعي روش درماني است كه براي رهايي از تجربيات تلخ گذشته صورت مي‌گيرد. براي درمان حتما بايد از تكنيك هاي روانشناسي استفاده كنيد. و از روانشناس كمك بگيريد.

مركز مشاوره ذهن نو به صورت تلفني و حضوري به شما مراجعين گرامي خدمات ارائه مي‌دهد. جهت كسب اطلاعات بيشتر با شماره زير تماس حاصل فرماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه طرحواره هاي ناسازگار مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: طرحواره هاي ناسازگار | 18 طرحواره ناسازگار