فوبياي حيوانات يا زوفوبيا يكي از انواع بسيار رايج ترس‌هاي فوبيك است كه مي‌تواند مشكلات بسياري را در جريان زندگي ايجاد كند. اين ترس‌ها مي‌توانند با دلايل مختلفي ازجمله حوادث ناگواري كه در كودكي رخ‌داده ايجاد شوند و متأسفانه تا زماني كه براي درمان آن‌ها اقدام نكنيد، در شما باقي خواهند ماند و حتي به‌مرورزمان شدت پيدا خواهند كرد. فوبياي حيوانات مي‌تواند در ارتباط با هر حيواني اتفاق بيفتد؛ اما اكثريت افراد از حيواناتي مانند سوسك يا ساير حشرات كه به‌نوعي احساس انزجار را در فرد ايجاد مي‌كنند؛ مي‌ترسند. اگر فوبياي حيوانات را در خود يا هريك از اطرافيانتان احساس مي‌كنيد بهتر است پيش از جدي‌تر شدن اين بيماري براي درمان آن از يك روانشناس متخصص كمك بگيريد.

ترس و فوبياي حيوانات

فوبياها به‌طوركلي يكي از شايع‌ترين انواع اختلالات رواني هستند و در ميان آن‌ها فوبياي حيوانات از رايج‌ترين ترس‌هايي است كه مي‌تواند در هر دوره‌اي از زندگي ايجاد شود. معمولاً فوبياي حيوانات به سه دسته تقسيم مي‌شود:

• ترس از حيوانات ترسناك مانند مار
• ترس از حيوانات خانگي و اهلي مثل سگ يا گربه
• ترس از حيوانات چندش‌آور كه بيشتر حشراتي مانند سوسك يا مارمولك را شامل مي‌شود

فوبياي حيوانات مي‌تواند در ارتباط با هر يك از انواع حيوانات ايجاد شود. اين ترس‌ها گاهي مربوط به يك دسته از حيوانات است؛ براي مثال شايد فرد به‌طوركلي از سوسك‌ها بترسد و گاهي نيز مشخصاتي كاملاً جزئي پيدا مي‌كند. براي مثال فرد صرفاً از سوسك‌هايي مي‌ترسد كه رنگ يا ظاهر خاصي داشته باشند. براي آگاهي بيشتر در زمينه اختلالات اضطرابي كليك كنيد.

انواع فوبياي حيوانات

كساني كه به دچار فوبي حيوانات هستند، ممكن است از يك يا چند حيوان اضطراب بگيرند؛ براي آشنايي با نشانه ها و درمان هر كدام از فوبي هاي زير بر روي آن كليك كنيد. براي آشنايي با ساير انواع فوبيا كليك كنيد.

_ ترس از ماهي

_ ترس از پرنده

_ ترس از مار

_ ترس از زنبور

_ ترس از موش

_ ترس از سگ

_ ترس از سوسك

_ ترس از گربه

_ ترس از عنكبوت

_ ترس از حشره

_ ترس از مارمولك

دلايل به وجود آمدن فوبياي حيوانات

حوادث ناگوار

بروز حوادث ناگوار را مي‌توان يكي از اصلي‌ترين دلايلي كه باعث ايجاد فوبي حيوانات يا هرگونه ديگري از ترس‌هاي فوبيك دانست. درگيري يا حمله حيوان، مشاهده صحنه مرگ يا آسيب ديدن يك حيوان و حتي مشاهده اين قبيل تصاوير در فيلم‌ها يا مطالعه مطالبي در اين زمينه نيز مي‌تواند باعث بروز فوبياي حيوانات در شود. پس در چنين شرايطي و به‌ويژه هنگام مواجه كودك با اين صحنه‌ها براي پيشگيري از بروز فوبيا با مشاور كودك مشورت نماييد.

يادگيري مشاهده‌اي

گاهي فوبي به خاطر ترس اطرافيان از حيوانات به وجود مي‌آيد. براي مثال نتايج يك پژوهش نشان مي‌دهد بچه ميمون‌ها صرفاً پس از مشاهده ترس مادرشان از مار، دچار اين ترس مي‌شوند. كودكان معمولاً براي يادگيري اين كه در ارتباط با هر موضوعي چگونه مي‌بايست رفتار كنند، بيش از هر چيز به رفتار والدين خود نگاه مي‌كنند و هنگامي‌كه پدر، مادر يا هر يك از اطرافيان نزديك آن‌ها دچار فوبي باشد، احتمال شكل‌گيري اين ترس در كودك نيز افزايش پيدا مي‌كند.

آمادگي‌هاي زيستي

به‌طوركلي بعضي‌هابه لحاظ ژنتيكي و زيستي آمادگي بيشتري براي درگيري با اضطراب و ابتلا به انواع بيماري‌هاي اضطرابي دارند. اين آمادگي‌هاي زيستي احتمال ابتلا به فوبي حيوانات يا هر نوع ديگري از بيماري‌هاي اضطرابي را در فرد بيشتر خواهد كرد.

پيامدهاي فوبياي حيوانات

بي‌توجهي به درمان فوبياي حيوانات مي‌تواند مشكلات بسياري را براي فرد و همين‌طور اطرافيان وي ايجاد نمايد. متأسفانه برخلاف تصور بسياري از افراد درگير با اين بيماري، فوبي‌ها به‌خودي‌خود برطرف نخواهند شد. اگرچه بسياري از افراد صرفاً با اجتناب از مواجهه با موضوع ترس‌شان خود را در معرض حملات اضطرابي و ترس‌ها قرار ندهند. و حتي در بسياري از مواقع احساس موفقيت در اين كار را دارند. اما بسته به ميزان شدت فوبياي حيوانات ، احتمال بروز پيامدهاي منفي افزايش مي‌يابد. كه ازجمله آن‌ها به مسائل زير اشاره مي‌كنيم.

محدود شدن فعاليت‌هاي فرد

بعضي از بيماران دچار فوبياي حيوانات به دليل تلاشي كه براي مواجه نشدن با موضوع ترس‌شان دارند، دايره ارتباطات و بسياري از فعاليت‌هاي خود را محدود مي‌كنند. براي مثال آن‌ها ممكن است يك قرار دوستانه در يك پارك را به دليل ترس از مواجهه با حيواني كه از آن مي‌ترسند، رد كنند. اين موضوع مشكلاتي را در روابط اجتماعي و همين‌طور امكان لذت‌بردن فرد از زندگي ايجاد نمايد.

تعميم يافتن ترس‌ها

در بسياري از مواقع ترس‌هاي فوبيك تعميم‌يافته و به‌تدريج اضطراب در مقابل هر آنچه كه مرتبط با موضوع ترس باشد، بروز مي‌يابد. اين ترس‌ها به‌تدريج با مشاهده فيلم و عكس يا حتي شنيدننام حيوان گسترش مي‌يابد. همچنين گاهي اوقات ترس به‌تمامي حيوانات يا حتي اشيايي كه شباهتي با موضوع ترس دارند نيز تعميم پيدا خواهد كرد.

فوبياي حيوانات | راه‌هاي درمان ترس از حيوانات

به خاطر داشته باشيد كه تشخيص و درمان ترس‌هاي فوبيك صرفاً بر عهده روانشناس خواهد بود. اگر نشانه‌هاي اين بيماري را در خود يا هر يك از اطرافيان‎‌تان مي‌بينيد پيش از اينكه براي اين نشانه‌ها تشخيص قطعي صادر كنيد بهتر است از يك روانشناس كمك بگيريد. درصورتي‌كه متخصص تشخيص فوبياي حيوانات را دهد، با توجه به شرايط موجود، سابقه بيماري و همين‌طور شدت اختلال از روش‌هاي مختلفي براي درمان استفاده مي‌كند كه ازجمله آن‌ها مي‌توان به موارد زير اشاره كرد. براي دريافت درمان فوبيا كليك كنيد.

حساسيت‌زدايي منظم

در اين روش بيمار با كمك درمانگر فهرستي از موقعيت‌هايي كه باعث ترس مراجع مي‌شوند، تنظيم خواهد كرد و اين فهرست را بر اساس ميزان ترسي كه در وي ايجاد مي‌كند از كمترين ترس به بيشترين ترس طبقه‌بندي مي‌كنند. براي مثال در بيماري كه دچار فوبياي مار است، شنيدن نام مار كمترين ميزان اضطراب و تماس مستقيم با مار بيشترين اضطراب را ايجاد نمايد. سپس درمانگر از طريق آموزش تكنيك‌هاي آرام‌سازي راهكارهايي را براي مبارزه با اضطراب به فرد آموزش مي‌دهد.

پس‌ازاينكه بيمار استفاده از تكنيك‌هاي آرام‌سازي را ياد گرفت؛ موقعيت‌هايي كه در فهرست مشخص‌شده‌اند از كمترين ميزان اضطراب به وي ارائه مي‌شود و او به مرور با استفاده از راهكارهايي كه ياد گرفته ترس خود را كنترل مي‌كند. پس از موفقيت بيمار در هر مرحله، مورد بعدي فهرست به وي ارائه خواهد شد.

غرقه سازي درماني سريع براي فوبياي حيوانات

در غرقه سازي برخلاف حساسيت‌زدايي منظم درمانجو به‌يك‌باره با موضوع ترس خود مواجه مي‌شود. واجازه فرار از موقعيت به وي داده نمي‌شود. اين شرايط باعث خواهد شد تا وي پس از مدتي متوجه اين موضوع شود كه آنچه از آن مي‌ترسيده چندان هم خطرناك نيست.

واقعيت مجازي

در شرايطي كه ايجاد مواجهه‌هاي حضوري و واقعي امكان‌پذير نباشد، روانشناسان از واقعيت مجازي استفاده مي‌كنند. و با استفاده از اين تكنولوژي درمانجو را در شرايطي قرار مي‌دهند. كه احساس كند با موضوع ترس خود مواجه شده است. طبق نتايج تحقيقات استفاده از واقعيت مجازي در درمان فوبياي حيوانات به‌اندازه مواجهه‌هاي حضوري و واقعي اثرگذار خواهد بود.

يادگيري مشاهده‌اي

يادگيري مشاهده‌اي يكي ديگر از روش‌هايي است كه در درمان فوبياي حيوانات مورداستفاده قرار مي‌گيرد. در اين شرايط فردي كه به لحاظ توانايي و شرايط تقريبا با بيمار يكسان باشد. با موضوع ترس وي مواجه شده و از اين طريق بيمار متوجه خواهد شد كه ترس‌هايش چندان هم واقعي نيستند. به ميزاني كه همانندي ميان الگو و بيمار بيشتر باشد احتمال درمان و تمايل براي مواجهه مستقيم نيز افزايش پيدا خواهد كرد.

ميزان اثر داروها براي درمان فوبياي حيوانات

هيچ داروي خاصي براي درمان فوبياي حيوانات وجود ندارد. بااين‌حال در برخي شرايط كه مراجع مجبور به مواجهه با موضوع ترس هست، استفاده از داروهاي ضد اضطراب مي‌تواند تا حدودي نشانه‌هاي فوبياي حيوانات را در وي كاهش دهد. بااين‌حال آثار دارو موقت بوده و داروها هرگز نمي‌توانند ترس را درمان كنند. علاوه بر اين روانشناسان معتقدند شرط اثربخشي درمان‌هايي مانند حساسيت‌زدايي منظم يا غرقه سازي اين است كه فرد ميزاني از اضطراب را تجربه كرده تا بتواند آن را مديريت كند. به همين خاطر معمولاً در درمان فوبيا از داروهاي ضد اضطراب استفاده نمي‌شود. براي شناخت بيشتر در زمينه داروهاي ضد اضطراب كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه فوبياي حيوانات مي‌توانيد در ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول