در هفته سيزدهم بارداري يعني شروع سه ماهه دوم، مادر و جنين علائم و تغييرات قابل توجهي را تجربه مي‌كنند. در اين هفته نسبت به هفته‌هاي قبل مادر آرامش و راحتي بيشتري داشته و ممكن است انرژي بالاتري براي انجام فعاليت‌هاي روزانه داشته باشد. با اين‌حال در نواحي مختلفي از بدن دچار احساس خارش شده و پستان و باسن هم دچار ترك پوستي مي‌شوند. جفت نيز به طور كامل رشد كرده و اندام‌هاي نوزاد در اين هفته شروع به رشد مي‌كنند. آشنايي با تغييرات ايجاد شده در بدن مادر و رشد نوزاد و روش‌هاي خودمراقبتي كمك مي‌كند تا بتوانيد نگراني‌هاي خود را به حداقل برسانيد و در صورت بروز علائم و مشكلات غيرعادي به متخصص مراجعه كنيد. در ادامه به طور كامل درباره هفته سيزدهم بارداري توضيح خواهيم داد، در صورت بروز هر گونه سوال مشاوره كودك دريافت كنيد.

منبع : هفته سيزدهم بارداري چه كارهايي بايد بكنيم

وضعيت جنين در هفته سيزدهم بارداري

در طي هفته سيزدهم قد نوزاد بزرگ‌تر مي‌شود و به حدود 7 سانت مي‌رسد. همچنين وزنش حدود 23 گرم مي‌شود كه بيش از نيمي از وزن را سر او تشكيل مي‌دهد. اندام‌هاي نوزاد در اين هفته شروع به رشد مي‌كنند اما هنوز قابل رويت به وسيله سونوگرافي نيستند. بافت اطراف سر، بازوها و پاها به تدريج به استخوان تبديل مي‌شود و روده كودك كه تاكنون در بند ناف رشد مي‌كرد، اكنون به شكم برمي‌گردد. از جمله تغييرات ديگر و جالب توجه اين است كه در اين هفته نوزاد در مايع آمنيوتيك مي‌تواند ادرار كند.

وضعيت مادر در هفته سيزدهم بارداري

در هفته سيزدهم بارداري هورمون‌هاي توليد شده توسط جفت بيشتر مي‌شود، در نتيجه سطح هورمون‌ها در بدن مادر كاهش پيدا مي‌كند و همچنين تهوع صبحگاهي كمتر مي‌شود. در اين هفته شكم مادر بزرگ‌تر شده و بالاتر و خارج لگن قرار مي‌گيرد. بزرگ‌تر شدن شكم مي‌تواند باعث ايجاد ترك‌هاي پوستي روي شكم شود، همچنين ممكن است پستان و باسن هم دچار ترك پوستي شوند. علاوه بر اين پستان هم كمي بزرگ‌تر مي‌شود و به تدريج مراحل توليد شير شروع مي‌شود، بنابراين اگر در اين زمان پستان مادر ماساژ داده شود ممكن است مقداري كلستروم يا آغوز از نوك پستان خارج شود. منظور از كلستروم اولين شيري است كه پس از زايمان ترشح مي‌شود. بالا‌تر رفتن رحم هم باعث مي‌شود تا تكرر ادرار به نسبت هفته‌هاي گذشته كمتر شود.

از نظر فعاليت‌هاي جنسي زنان وضعيت مختلفي را تجربه مي‌كنند، برخي علاقه و اشتياق جنسي بيشتري پيدا مي‌كنند و برخي ديگر تمايلي به برقراري رابطه ندارند با اين‌حال هر دو حالت طبيعي است و نياز به نگراني ندارد. نكته‌اي كه وجود دارد اين است كه رابطه جنسي در حين بارداري اگر به شكل صحيح انجام شود هيچ آسيبي براي جنين ندارد. تنها در صورتي رابطه جنسي مضر است كه پزشك به دليل وضعيت خاصتان در بارداري اين كار را منع كرده باشد. از جمله عوارض و علائمي كه ممكن است مادر در اين هفته تجربه كند مي‌توان به تهوع، يبوست، احساس خارش، تكرر ادرار، تغيير در وضعيت‌ پستان‌ها، سردرد و خستگي اشاره كرد.

مراقبت‌هاي لازم در هفته سيزدهم بارداري

انجام آزمايش خون

يكي از آزمايش‌هايي كه براي تشخيص اختلالات كروموزومي در اين دوران از مادر گرفته مي‌شود آزمايش خون ساده است. اما پزشكان در اين آزمايش دو ماده مخصوص بتاي آزاد گنادوتروپين و پروتئين a پلاسما كه در دوران بارداري ايجاد مي‌شود را ارزيابي مي‌كنند.

انجام سونوگرافي NT

هفته‌هاي 11 تا 13 بارداري بهترين زمان براي انجام سونوگرافي NT است. اين نوع از سونوگرافي با ارزيابي مايع شفاف پشت گردن نوزاد امكان تشخيص زودهنگام اختلالات ژنتيكي و كروموزومي مانند سندروم داون، تريزومي 18 و اسپينابيفيدا را فراهم مي‌آورد. اگر تا هفته‌هاي قبل سونوگرافي NT را انجام نداده باشيد، هفته سيزدهم بارداري آخرين فرصت شما براي انجام اين آزمايش است.

انجام آزمايش نمونه برداري پرز‌هاي جفتي يا CVS

در صورتي كه سونوگرافي NT ناهنجار و غير معمول باشد معمولا مادران براي انجام آزمايش نمونه‌برداري پرزهاي جفتي ارجاع داده مي‌شوند. اين آزمايش نسبت به سونوگرافي دقت بيشتري دارد و براي تشخيص اختلالات كروموزومي و ژنتيكي مانند مانند سندروم داون، تريزومي 18 و اسپينابيفيدا در هفته‌هاي دهم تا چهاردهم بارداري به كار مي‌رود.

تغذيه مناسب

هرچه وضعيت بارداري به جلوتر پيش‌ مي‌رود، رعايت تعذيه سالم هم جدي‌تر خواهد شد. از اين جهت داشتن برنامه براي تغذيه سالم بسيار حائز اهميت است. خوردن نان و غلات مخصوصا نان سبوس‌دار به دليل داشتن فيبر و ويتامين B براي مادر و نوزاد اهميت زيادي دارد. مصرف ويتامين A و C كه به وفور در سبزيجات تازه، صيفي‌جات و مركبات مانند گوجه، لوبيا، پرتقال، نارنگي، خيار و… وجود دارد بسيار توصيه مي‌شود زيرا خوردن اين دست از مواد غذايي باعث پيشگيري از يبوست مي‌شود. علاوه بر اين خوردن برخي مواد غذايي مانند شيريني‌جات، قند و كافئين بايد به طور جدي مديريت و كنترل شوند. به ياد داشته باشيد كه به دنبال افزايش وزن كاذب نباشيد، بهتر است با رعايت تغذيه سالم وزنتان را افزايش دهيد.

ساير مراقبت‌هاي لازم در هفته سيزدهم بارداري

_ در طي هفته سيزدهم بارداري به دليل افزايش فشار جريان خون ممكن است مادر دچار گرفتگي بيني، گرفتگي گوش و به دنبال آن خونريزي از بيني شود. از اين جهت به همراه داشتن دستمال كاغذي مي‌تواند مفيد باشد.

_ براي پيشگري از ترك‌هاي پوستي نواحي شكم، پستان و باسن بهتر است پوست خود را هميشه مرطوب نگه داريد.

_ از آن‌جايي كه از اين هفته به بعد شكم بالاتر و خارج از لگن قرار مي‌گيرد بهتر است لباس بارداري بپوشيد تا شكم و پستان‌ها در وضعيت راحت‌تري قرار بگيرند.

_ هيچگاه ورزش مناسب را فراموش نكنيد. ورزش‌هاي ساده مانند پياده‌روي و يوگا مي‌تواند خيلي مفيد باشد اما در درجه اول براي اينكه بدانيد ورزش برايتان آسيبي ايجاد نمي‌كند حتما با پزشك خود مشورت كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سوالات متداول