سندرم آسپرگر يكي از انواع اختلالات عصبي-رشدي است كه مشكلاتي را درزمينه برقراري روابط اجتماعي براي كودك ايجاد مي‌كند. اگرچه سندرم آسپرگر يكي از اختلالات طيف اوتيسم محسوب مي‌شود، با اين حال توانايي‌هاي كودكان مبتلا به اين اختلال معمولاً بيش‌تر از مبتلايان به اوتيسم است. اين كودكان نيز در برقراري روابط اجتماعي با ديگران مشكلاتي دارند كه باعث تنهايي و بروز مشكلات روحي براي آن‌ها خواهد شد. با توجه به اينكه كودكان مبتلا به سندروم آسپرگر معمولاً در شناخت قواعد اجتماعي و نحوه برقراري ارتباط با ديگران ضعيف هستند معمولاً توصيه مي‌شود در كنار درمان‌هاي دارويي، مداخلات روان‌شناختي نظير آموزش رفتار صحيح اجتماعي يا گفتاردرماني نيز براي اين افراد صورت بگيرد. اين كار تا حد زيادي باعث خواهد شد كه اين بيماران توانايي عملكرد سازگارانه تري در محيط اطراف خود به دست آورند.

منبع : سندرم آسپرگر در كودكان

سندرم آسپرگر و نشانه‌هاي آن

سندرم آسپرگر در گروه طيف اختلالات اوتيسم قرار دارد. دليل اين طبقه‌بندي اين است كه مبتلايان به آسپرگر نشانه‌هايي مشابه با مبتلايان به اختلال اوتيسم دارند. براي مثال آن‌ها در فهم قواعد اجتماعي و برقراري ارتباط با ديگران ضعيف عمل مي‌كنند؛ بااين‌حال مي‌توان گفت كه سندروم آسپرگر به لحاظ شدت نشانه‌ها ضعيف‌تر از اوتيسم است و كودكان مبتلا به اين اختلال عملكردي بهتر از كودكان اوتيستيك دارند. ازجمله نشانه‌هاي كودكان مبتلا به سندرم آسپرگر مي‌توان به علاقه اين كودكان در تكرار يك رفتار يا وضعيت خاص اشاره كرد و به همين نسبت نيز تغيير شرايط باعث استرس و ناراحتي اين كودكان مي‌شود.

به همين خاطر اگر فردي در اطراف شما دچار اين اختلال شده، بهتر است تا جاي ممكن شرايط محيط زندگي او را باثبات نگه داريد. بي‌ميلي به برقراري ارتباط و به‌ويژه ارتباط چشمي، ناتواني از فهميدن كنايه‌ها و صحبت‌هايي كه اصطلاحاً در لفافه بيان مي‌شود، ناتواني در فهم احساسات ديگران به‌ويژه از روي چهره و همين‌طور تمايل بيش‌ازحد آن‌ها به صحبت كردن از خود و علايق و برنامه‌هايشان از ديگر نشانه‌هاي اين اختلال هستند. مي‌توان گفت مبتلايان به اين سندروم معمولاً به شما اجازه نمي‌دهند راجع به خواسته‌ها و احساساتتان صحبت كنيد و تنها از شما مي‌خواهند به صحبت‌هاي آن‌ها گوش دهيد. براي كسب اطلاعات در زمينه اختلالات طيف اوتيسم كليك كنيد.

سندرم آسپرگر در بزرگسالي

متأسفانه سندروم آسپرگر اختلال قابل درماني نيست و نشانه‌هاي آن تا پايان عمر همراه فرد خواهد بود. ناتواني در برقراري روابط اجتماعي باعث مي‌شود اين بيماران در بزرگ‌سالي تبديل به افرادي افسرده و منزوي شوند كه ارتباطات اجتماعي بسيار محدودي دارند و اين موضوع در كنار تجربه‌هاي منفي شكست در روابط اجتماعي كه در طول سال‌ها براي آن‌ها پيش مي‌آيد و همين‌طور ناتواني احتمالي در موفقيت شغلي مي‌تواند اثرات منفي بسيار جدي بر سلامت روان فرد بگذارد.

علاوه بر مشكل در برقراري روابط اجتماعي، مهارت‌هاي حركتي و به‌ويژه مهارت‌هايي كه نياز به هماهنگي بيشتري دارند مانند دوچرخه‌سواري نيز به‌تدريج در اين افراد افت خواهد كرد. بااين‌حال متخصصين روانشناسي كودك معتقدند درصورتي‌كه فرد از زمان كودكي تحت درمان و آموزش‌هاي روان‌شناختي مناسب قرار بگيرد در بزرگ‌سالي مشكلات كمتري را تجربه خواهد كرد.

دلايل ايجاد سندرم آسپرگر

علي‌رغم تحقيقات بسياري كه تا امروز صورت گرفته دلايل بروز سندروم آسپرگر هنوز به‌درستي مشخص نيست. بااين‌حال متخصصين معتقدند بروز اين اختلال به‌طورقطع به عوامل ژنتيكي و همين‌طور آسيب‌هاي فيزيولوژيك در بخش‌هايي از مغز ارتباط دارد به همين خاطر آسپرگر يكي از اختلالات عصبي رشدي است. علاوه بر اين، مشكلات زمان تولد نظير اختلال در رسيدن اكسيژن به مغز نيز مي‌تواند در بروز سندرم آسپرگر مؤثر باشد. براي اطلاعات بيشتر در زمينه اختلالات عصبي رشدي كليك كنيد.

درمان سندرم آسپرگر

تشخيص گذاري و درمان سندرم آسپرگر صرفاً بر عهده متخصصين روانشناسي كودك است و هيچ آزمون يا راه تشخيصي ديگري به‌غيراز مصاحبه باليني براي تشخيص اين اختلال وجود ندارد. به همين خاطر درصورتي‌كه با نشانه‌هايي نظير بي‌ميلي فرزندتان به برقراري روابط اجتماعي مواجه شديد بهتر است براي دريافت تشخيص قطعي از يك روانشناس كمك بگيريد. هيچ درمان دارويي براي كاهش نشانه‌هاي سندرم آسپرگر وجود ندارد بااين‌حال در برخي مواقع متخصصين براي كاهش مشكلات جانبي مانند اضطراب، افسردگي يا پرخاشگري از دارو استفاده مي‌كنند. ازجمله مهم‌ترين درمان‌هاي روان‌شناختي براي كمك به بهبود وضعيت مبتلايان به اين اختلال مي‌توان به موارد زير اشاره كرد.

آموزش مهارت‌هاي رفتاري

خزانه رفتاري كودكان مبتلا به سندرم آسپرگر نسبت به ساير همسالان و به‌ويژه درزمينهٔ رفتارهاي اجتماعي ضعيف‌تر است. در طي درمان به اين كودكان كمك مي‌شود تا مهارت‌هاي لازم براي زندگي در محيط اجتماعي و برقراري ارتباط با ديگران را ياد بگيرند.

رفتارهاي تثبيت شده

در اين روش درمانگران و خانواده كودك به‌تمامي رفتارهاي مناسب و صحيح كودك پاداش مي‌دهند و رفتارهاي نامناسب وي را بي‌پاسخ مي‌گذارند. اين موضوع به‌مرورزمان باعث كاهش رفتارهاي نامناسب و جايگزين شدن آن‌ها با رفتارهاي سازگارانه تر خواهد شد.

گفتاردرماني

گفتاردرماني شيوه‌اي از درمان است كه باعث خواهد شد كودك بتواند افكار خود را در قالب كلمات درآورده و به شيوه مناسبي بيان كند. با توجه به اينكه كودكان مبتلا به سندروم آسپرگر ضعف‌هاي جدي درزمينهٔ روابط كلامي دارند بهتر است از اين شيوه درماني براي آن‌ها استفاده كنيد.

سندرم آسپرگر | نقش خانواده

مواجه‌شدن با اين واقعيت كه فرزند شما مبتلا به سندرم آسپرگر است مي‌تواند بحران روحي دردناكي براي تمامي اعضاي خانواده باشد. بااين‌حال بايد به اين موضوع توجه داشته باشيد كه فرزندتان نياز به حمايت و همراهي شما دارد و هرچه سريع‌تر با اين واقعيت كنار آمده و براي بهبود شرايط وي اقدام كنيد، زندگي سازگارانه تري را براي آينده وي رقم خواهيد زد. ازجمله موضوعاتي كه لازم است براي اين دسته از كودكان استثنايي به آن توجه داشته باشيد مي‌توان به موارد زير اشاره كرد. براي كسب اطلاعات در زمينه كودكان استثنايي كليك كنيد.

صبور باشيد

پيشرفت توانايي‌ها در مبتلايان به سندرم آسپرگر بسيار تدريجي است. به همين خاطر ممكن است در جريان درمان گاهي دچار احساس نااميدي شويد و اين تصور به سراغ شما بيايد كه اقداماتتان هيچ فايده‌اي ندارند. در اين شرايط بهتر است آرامش خود را حفظ كنيد و تمرين با كودك را هرگز قطع نكنيد. توجه داشته باشيد فرايند يادگيري و بهبود در اين اختلال هرچقدر هم كه كند باشد قدمي در راه توانمند كردن فرزند شماست و بي‌توجهي به آن مي‌تواند آينده او را با بحران مواجه كند.

با كودك بازي كنيد

بازي كردن باعث خواهد شد تا فرزندتان بتواند خود را در موقعيت‌ها و شرايط مختلف تصور كرده و سعي كند تا احساسات نقش‌هاي مختلف را درك كند. با توجه به اينكه يكي از اصلي‌ترين مشكلات كودكان درگير با سندرم آسپرگر ناتواني در درك احساسات ديگران است اين بازي‌ها مي‌توانند تا حد زيادي مفيد باشند.

قصه‌خواني

سعي كنيد براي كودكان مبتلا به سندرم آسپرگر كتاب‌هاي داراي تصوير تهيه كنيد. آن‌ها معمولاً به ديدن تصاوير علاقه نشان مي‌دهند و شما مي‌توانيد با جلب‌توجه كودكتان به تصوير شخصيت‌هاي داستان و حالت چهره آن‌ها انواع احساسات را به وي آموزش دهيد. علاوه بر اين كتاب خواندن مي‌تواند كودكان را با لغات مختلف و همين‌طور تصور انواع شرايط و نتايج هر وضعيت آشنا كند.

كمك بگيريد

علاوه بر اينكه كودكان مبتلا به سندروم آسپرگر به مراقبت‌هاي باليني نياز دارند خانواده اين افراد نيز نياز به دريافت كمك دارد. بسياري از مطالعات نشان‌دهنده اين موضوع است كه ابتلاي كودكان به بيماري‌ها مي‌تواند تا حد زيادي كيفيت رابطه ميان والدين را نيز تحت تأثير خود قرار دهد. همچنين ساير فرزندان شما نيز ممكن است دچار مشكلات روحي يا اختلالات رفتاري شوند. مجموع اين دلايل در كنار اين موضوع كه مراقب اصلي كودك آسپرگر نياز به مراقبت‌هاي جدي درزمينهٔ سلامت روان دارد نشان‌دهنده اين است كه بهتر است براي مديريت بهتر شرايط پيش‌آمده در كنار يك مشاور كودك از مشاوره خانواده كمك بگيريد. براي اطلاع از روند دريافت مشاوره كودك كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول

آيا امكان تشخيص آسپرگر از دوران بارداري وجود دارد؟

خير. اين اختلال تا پس از تولد و حتي رسيدن كودك به سني كه مي‌بايست توانايي صحبت كردن را به دست آورد قابل تشخيص نيست.

چه دلايلي براي ابتلا به سندرم آسپرگر وجود دارد؟

دليل اصلي ابتلا به اين اختلال مشخص نيست بااين‌حال آسپرگر در اثر آسيب در بخش‌هايي از مغز ايجاد مي‌شود و ژنتيك يكي از عوامل تأثيرگذار در اين بيماري است.

آيا سندرم آسپرگر قابل‌درمان است؟

هيچ درمان قطعي براي اين اختلال وجود ندارد اما مي‌توان با كمك گرفتن از برخي درمان‌هاي روان‌شناختي شدت بيماري را كاهش داده و رفتارهاي سالم‌تري را به فرد آموزش داد.

منبع : سندرم آسپرگر در كودكان