افسردگي سالمندان يكي از جدي‌ترين مشكلات براي سلامت روان آن‌هاست كه متأسفانه توجه چنداني به آن نمي‌شود. بسياري از افراد، افسردگي سالمندان و غم يا گوشه‌گيري آن‌ها را موضوعي طبيعي و به دليل تغييرات زندگي يا مرگ عزيزان مي‌دانند؛ اين در حالي است كه ميان يك غم طبيعي و احساس افسردگي تفاوت بسياري وجود دارد. با توجه به اينكه افسردگي سالمندان مي‌تواند مشكلات بسياري نظير مشكلات شناختي يا حتي خودكشي را به همراه داشته باشد بهتر است نسبت به اين موضوع توجه ويژه‌اي داشته باشيد و درصورتي‌كه نشانه‌هاي افسردگي يا هر بيماري روحي ديگري را در خود يا والدين سالمندتان مي‌بينيد از يك روانشناس متخصص در اين زمينه كمك بگيريد. براي دريافت مشاوره افسردگي كليك كنيد.

منبع :  افسردگي سالمندان

افسردگي سالمندان

بر اساس پژوهشي كه در سال 2020 ميلادي با هدف بررسي افسردگي سالمندان صورت گرفت، افسردگي شايع‌ترين بيماري رواني در ميان سالمندان است. اين پژوهش نشان داد در ميان سالمندان افرادي كه در شهرها زندگي مي‌كنند، دايره ارتباطي كمتري دارند و همچنين افرادي كه در سنين ابتداي سالمندي هستند با احتمال بيشتري به افسردگي مبتلا مي‌شوند. اگرچه افسردگي در سالمندان نيز تا حد زيادي مشابه سنين پايين‌تر است بااين‌حال ممكن است برخي از نشانه‌هاي اين اختلال در اين گروه سني متفاوت از ديگران باشد. براي مثال افسردگي سالمندان بيش از غم با نشانه‌هايي مثل بي‌ميلي به برقراري ارتباط و گوشه‌نشيني يا ميل به تنهايي و انزوا خود را نشان مي‌دهد. همچنين پرخاشگري يا بروز اختلالات رفتاري و يا تغيير در توانايي‌هاي ذهني ازجمله نشانه‌هايي هستند كه افسردگي مي‌تواند براي سالمندان ايجاد نمايد.

متأسفانه اغلب مردم تغيير رفتار در سالمندي را موضوعي طبيعي مي‌دانند كه به دليل تغيير شرايط زندگي ايجاد مي‌شود. براي مثال آن‌ها كاهش سطح فعاليت سالمند را به بازنشستگي و يا ناتواني‌هاي جسمي نسبت مي‌دهند. اين درحاليست كه بسياري از سالمنداني كه به لحاظ روحي در شرايط سالم قرار دارند، علي‌رغم بازنشستگي به فعاليت خود ادامه مي‌دهند. درنتيجه درصورتي‌كه احساس مي‌كنيد رفتار عزيزتان نسبت به گذشته تفاوت‌هاي جدي پيدا كرده، بهتر است دراين‌باره از يك روانشناس كمك بگيريد و يا از او بخواهيد راهكارهايي را براي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري به شما آموزش دهد. 

بيشتر بخوانيد : علائم افسردگي شديد | نشانه هاي افسردگي چيست؟

پيامدهاي افسردگي سالمندان

1- لذت نبردن از زندگي

لذت نبردن از زندگي را مي‌توان اولين پيامد افسردگي سالمندان دانست. به خاطر داشته باشيد افسردگي در سالمندان درست به‌اندازه ساير گروه‌هاي سني و يا حتي بيش از آن‌ها براي فرد دردناك است و مي‌بايست نسبت به آن توجه ويژه‌اي داشته باشيد. سالمندان نيز درست مانند ساير افراد از حق زندگي باكيفيت برخوردار هستند و مي‌بايست براي برطرف كردن هرگونه مانع در اين زمينه اقدام كرد.

2- دشواري در توانايي‌هاي ذهني

افسردگي مي‌تواند مشكلاتي را در توانايي‌هاي ذهني ايجاد نمايد. برخي از اين ناتواني‌ها به‌صورت مستقيم و به دنبال افسردگي پيش مي‌آيد و برخي از آن‌ها نيز به‌عنوان پيامد غيرمستقيم ابتلا به افسردگي ايجاد مي‌شوند. ناتواني در حفظ تمركز و بروز مشكل در توانايي قضاوت و تصميم‌گيري، كند شدن سرعت فعاليت‌ها از مهم‌ترين نشانه‌هاي افسردگي هستند. علاوه بر اين در بسياري از سالمندان به دنبال افسردگي علائمي مشابه زوال عقل نيز ديده مي‌شود كه گاهي اوقات تمايز اين دو اختلال را حتي براي متخصصين دشوار مي‌كند. ناگهاني شروع شدن يكي از نشانه‌هاي ناتواني‌هاي ذهني است كه به دنبال افسردگي ايجاد مي‌شود و همين‌طور پس از اقدام براي درمان افسردگي نيز به‌تدريج بهبود پيدا مي‌كنند.

افسردگي درعين‌حال باعث مي‌شود دايره فعاليت فرد و ميل وي به برقراري ارتباط با ديگران كاهش پيدا كند و همين‌طور توجه به سلامت جسمي نيز دچار اختلال شود. با توجه به اهميت اين مسائل در جلوگيري از ابتلا به آلزايمر يا هرگونه بيماري ذهني ديگر بي‌توجهي به آن‌ها يكي ديگر از راه‌هايي است كه باعث تأثير افسردگي بر ناتواني‌هاي ذهني مي‌شود.

3- بروز مشكلات جسمي

متخصصين معتقدند افسردگي ارتباط مستقيمي با ابتلا به بيماري‌هاي جسمي، كند شدن روند بهبودي يا حتي افزايش شدت بيماري دارد. به همين خاطر شايد بتوان بروز مشكلات جسمي ازجمله پايين آمدن سطح ايمني بدن و يا ابتلا به سرطان را يكي از پيامدهاي افسردگي در سالمندان دانست.

4- خودكشي

خودكشي به دليل افسردگي يا اضطراب يكي از مشكلات جدي در سالمندي است. اهميت اين موضوع به قدري است كه بر اساس آمارهاي سالانه ميزان خودكشي در سالمندان به‌مراتب بيشتر از جوانان يا سنين ميان‌سالي است. به همين خاطر لازم است كه به درمان اين بيماري توجه كافي داشته باشيد.

دلايل افسردگي سالمندان

چه دلايلي باعث بروز افسردگي در سالمندان مي‌شود؟ پاسخ به اين سؤال با توجه به شرايط زندگي و باورهاي هر فرد مي‌تواند متفاوت باشد. بااين‌حال برخي دلايل نقش بيشتري در ايجاد افسردگي سالمندان دارند. اگر در اطراف شما فرد سالمندي با يك يا چند مورد از اين عوامل خطر را در زندگي تجربه مي‌كند بهتر است براي پيشگيري از ابتلاي وي به افسردگي يا جلوگيري از افزايش شدت آن از يك متخصص روانشناسي كمك بگيريد. براي آشنايي با علل افسردگي در سنين مختلف كليك كنيد.

+ نزديك شدن به سال‌هاي پاياني عمر

يك واقعيت غيرقابل‌انكار اين است كه سالمندي آخرين دوره از زندگي هر فرد است و اين موضوع گاهي اضطراب و ناراحتي بسياري براي فرد به همراه خواهد داشت. آن‌ها از يك‌سو متوجه اشتباهات زندگي خود شده و فرصتي براي جبران آن‌ها نمي‌بينند و از سوي ديگر نزديك شدن به مرگ را تجربه مي‌كنند كه اين مسائل مي‌تواند تا حد زيادي شرايط روحي آن‌ها را دچار بحران نمايد.

+ كاهش سطح فعاليت و بازنشستگي

بازنشستگي و فعاليت كمتر در محيط اجتماعي يكي از موضوعاتي است كه در اكثر موارد همراه با سالمندي اتفاق خواهد افتاد. با توجه به اينكه اين موضوع قدرت كنترل و اثرگذاري فرد بر محيط اطراف‌اش را كاهش مي‌دهد احتمال بروز افسردگي در سالمندان را نيز بالا مي‌برد. آن‌ها معمولاً خود را به‌صورت افرادي ازكارافتاده يا ناتوان باور مي‌كنند و اين موضوع مي‌تواند باعث احساس افسردگي در فرد شود.

بيشتر بخوانيد : افسردگي بعد از بازنشستگي | آيا بيكاري بعد از بازنشستگي باعث افسردگي مي شود؟

+ افسردگي سالمندان ناشي از مشكلات مربوط به سلامت

بيماري‌هاي سنين سالمندي يكي از مهم‌ترين عوامل اثرگذار در بروز افسردگي هستند. بيماري‌ها از طرفي توانايي فعاليت و لذت بردن فرد از زندگي را كاهش مي‌دهند و از سوي ديگر ترس از مرگ را در وي افزايش مي‌دهند. مشكلات اقتصادي، وابستگي به ديگران يا ساير مشكلاتي كه به دنبال بيماري براي فرد ايجاد مي‌شود نيز مي‌تواند در بروز افسردگي نقش داشته باشد.

+ وابستگي به ديگران

بسياري از سالمندان به دلايلي مانند از دست دادن همسر و تنهايي، مشكلات مربوط به سلامت يا ناتواني‌هاي اقتصادي به همراه فرزندان خود زندگي مي‌كنند. اين موضوع مي‌تواند تبديل به دليلي براي افسردگي سالمندان شود. از دست دادن استقلال عمل براي تصميم‌گيري و يا احساس سربار ديگران بودن ازجمله موضوعاتي است كه فرد را نسبت به افسردگي آسيب‌پذير مي‌كند.

+ احساس تنهايي

سالمندي بازه سني است كه هر يك از فرزندان زندگي مستقلي تشكيل داده و مشغله‌هاي خود را دارند. درعين‌حال ممكن است همسر، والدين، خواهر و برادر يا دوستان خود را نيز از دست داده باشد و اين مسائل همگي مي‌تواند باعث احساس تنهايي در وي شود. توجه داشته باشيد كه تنهايي در كنار بعد فيزيكي مي‌تواند به‌صورت تنهايي رواني نيز اتفاق بيفتد. اين موضوع به اين معناست كه فرد علي‌رغم حضور اطرافيان احساس مي‌كند كسي متوجه احساسات و نيازهاي وي نيست و اين مي‌تواند باعث افسردگي شود. به همين خاطر بهتر است سعي كنيد با كمك گرفتن از روانشناسان يا بالا بردن دايره مطالعاتي خود، از نيازهاي روحي سالمندان آگاهي پيدا كنيد.

افسردگي سالمندان | پيشگيري

سبك زندگي سالم

داشتن الگوي خواب و تغذيه مناسب و همين‌طور برنامه‌ريزي براي ورزش منظم ازجمله موضوعاتي هستند كه مي‌تواند تا حد زيادي به شما براي مقابله با افسردگي كمك كند. درنتيجه سعي كنيد تا جاي ممكن شرايط زندگي خود را روي اصول و برنامه پيش ببريد.

ارتباط با دوستان

به‌طوركلي ارتباط با ديگران و احساس تعلق‌خاطر از مهم‌ترين موضوعاتي است كه شما را در مقابل افسردگي ايمن مي‌كند. بهتر است در ارتباطات خود علاوه بر اينكه سعي مي‌كنيد زماني را با فرزندان و خانواده‌تان بگذرانيد، اوقاتي را نيز به برقراري رابطه با افرادي در گروه سني خود اختصاص دهيد. اين افراد به دليل شرايط مشابهي كه با شما دارند احساس درك شدن و همدلي بيشتري را به شما منتقل خواهند كرد و علاوه بر اين به شما براي حفظ احساس استقلال كمك مي‌كند.

تغيير در باورها

باورهاي اشتباه بسياري در رسيدن به سنين سالمندي وجود دارد كه پذيرش آن‌ها مي‌تواند شما را به سمت افسردگي سوق دهد. باورهايي مثل ناتواني يا ازكارافتادگي، در انتظار مرگ بودن و يا ناآگاهي از مسائل روز جهان ازجمله اين افكار هستند. به ميزاني كه شما اين افكار اشتباه را باور كرده و هماهنگ با آن‌ها رفتار كنيد خود را در مقابل افسردگي آسيب‌پذير مي‌كنيد. درنتيجه سعي كنيد تا با تغيير افكار و باورهاي ذهنيتان به سالمندي به‌عنوان يك پديده منفي و ناخوشايند نگاه نكنيد.

حفظ فعاليت

سعي كنيد تا جاي ممكن فعاليت خود در محيط اجتماعي را حفظ كنيد. با توجه به شرايط جسمي و موقعيت زندگي‌تان اين فعاليت‌ها مي‌تواند موضوعات متفاوتي نظير انتخاب شغل، فعاليت در خيريه‌ها، كمك كردن به فرزندان يا هر موضوع ديگري را در بربگيرد. به اين موضوع توجه داشته باشيد كه فعاليت علاوه بر دور كردن افكار منفي و مزاحم، موجب ايجاد تصوير سودمند بودن در ذهن‌تان براي پيشگيري از افسردگي خواهد شد.

كمك گرفتن از مشاورين براي افسردگي سالمندان

شما در سنين سالمندي به همان ميزان كه نياز داريد تا سلامت جسمي خود را موردبررسي قرار دهيد مي‌بايست به شرايط روحي خود نيز توجه داشته باشيد. تغييرات جدي كه به دنبال افزايش سن در زندگي هر فرد ايجاد مي‌شود نياز به كمك گرفتن از متخصصين را افزايش مي‌دهد. به همين خاطر بهتر است براي پيشگيري از ابتلا به بيماري‌هاي روحي و يا آموزش راهكارهايي براي حفظ توانايي‌هاي ذهني خود از يك روانشناس كمك بگيريد.

افسردگي سالمندان | درمان

افسردگي اختلالي نيست كه به‌خودي‌خود بهبود پيدا كند و بي‌توجهي به درمان آن علاوه بر اينكه باعث مزمن شدن يا افزايش شدت آن مي‌شود به‌تدريج در تمامي جنبه‌هاي زندگي فرد نفوذ كرده و او را دچار مشكل مي‌كند. به همين خاطر در شرايطي كه متوجه نشانه‌هاي افسردگي سالمندان مي‌شويد بهتر است در اولين فرصت از يك متخصص روانشناسي براي درمان كمك بگيريد. براي آشنايي با انواع روش‌هاي درمان افسردگي كليك كنيد. از مهم‌ترين اقداماتي كه روانشناسان براي درمان افسردگي انجام مي‌دهند مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

از بين بردن افسردگي سامندان با تغيير در افكار منفي

در نخستين قدم روانشناسان به بيمار كمك مي‌كنند باورهاي اشتباه و منفي كه باعث ايجاد يا تداوم افسردگي مي‌شوند را شناسايي كنند. تصور اينكه فرد به حد كافي دوست‌داشتني نيست، نزديك بودن مرگ و به‌خصوص ناتواني ازجمله موضوعاتي هستند كه باعث ايجاد احساسات منفي در سالمندان مي‌شوند. در طي جلسات درماني روانشناس به بيمار كمك خواهد كرد تا اين افكار را شناسايي كرده و با تصورات مثبت‌تري جايگزين نمايد.

آموزش‌هاي رفتاري مناسب

يكي از مشكلاتي كه مي‌تواند باعث افسردگي سالمندان باشد اين است كه آن‌ها در برخي رفتارها ضعيف هستند. روانشناسان از طريق ايجاد تكاليف هفتگي به فرد كمك مي‌كنند تا اين رفتارها را آموزش ديده و به كار ببندد. براي مثال ممكن است از وي بخواهند براي مبارزه با تصور ناتواني فعاليت‌هايي را براي خود در نظر گرفته و آن‌ها را انجام دهد. همچنين برخي سالمندان نياز دارند تا آموزش‌هايي را در ارتباط با نحوه بيان نيازها و خواسته‌هايشان به ديگران آموزش ببينند.

درمان‌هاي هيجاني

احساسات منفي نظير ترس از مرگ يا غم از دست دادن عزيزان ازجمله موضوعاتي است كه مشكلات بسياري را براي سالمندان ايجاد خواهد كرد. روانشناسان با استفاده از تكنيك‌هاي درمان هيجاني به فرد كمك مي‌كنند تا احساسات منفي خود را تخليه كند و همين‌طور راهكارهايي را براي مديريت احساسات به وي آموزش مي‌دهند.

خانواده‌درماني افسردگي سالمندان

علاوه بر سالمندان اطرافيان آن‌ها هم مي‌بايست نكاتي را در مورد ارتباط با سالمندان و بيماري‌هاي روحي شايع اين دوره آموزش ببينند. به همين خاطر در طي درمان افسردگي سالمندان برخي جلسات نيز با حضور خانواده فرد صورت خواهد گرفت.

استفاده از داروها

درصورتي‌كه روانشناس احساس كند شدت بيماري به حدي است كه بهتر است از داروهاي ضدافسردگي استفاده شود با ارجاع بيمار به متخصص اقدامات لازم را در اين زمينه انجام خواهد داد.

براي دريافت مشاوره در زمينه افسردگي مي‌توانيد در ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول 

افسردگي سالمندان چه نشانه‌هايي دارد؟

افسردگي در سالمندان تفاوت چنداني با ساير گروه‌هاي سني ندارد اما ممكن است نشانه‌هايي مانند گوشه‌نشيني، ميل به تنهايي و انزوا، افزايش ناتواني‌هاي ذهني و همين‌طور اختلالات رفتاري مانند پرخاش در اين افراد بيشتر ديده شود.

بهترين درمان براي افسردگي سالمندان چيست؟

درمان افسردگي سالمندان با توجه به وضعيت سلامت جسمي و روحي فرد و همين‌طور شدت بيماري متفاوت خواهد بود. درصورتي‌كه نشانه‌هاي افسردگي را در خود يا اطرافيان احساس مي‌كنيد بهتر است با كمك گرفتن از روانشناس متخصص اقدامات لازم را براي درمان شروع كنيد.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354 استان تهران :9092301539

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

 شماره تماس با موبايل : 66419012-021

منبع :  افسردگي سالمندان