مكانيسم درون فكني اصطلاحي است كه اولين‌بار توسط فرويد مطرح شد. همان‌طور كه از نام آن پيداست درون‌فكني به معناي اين است كه فرد چيزي را به درون شخصيت خود وارد كند. مكانيسم درون فكني يكي از مهم‌ترين سازوكارها به‌خصوص در دوران كودكي است. اين رفتار به كودك اجازه مي‌دهد كه با محيط اطراف ارتباط برقرار كرده و ويژگي‌هاي آن را در خود به وجود بياورد. شايد از همين طريق باشد كه هركدام از ما زندگي در درون محيط اجتماعي را ياد مي‌گيريم. بااين‌حال مكانيسم درون‌فكني هميشه هم قرار نيست كاركرد مثبتي داشته باشد. درون‌فكني نيز مانند هر رفتار ديگري اگر بيش از حد اتفاق بيفتد مشكلاتي را به همراه خواهد داشت. در ادامه راجع به مكانيسم درون‌فكني و نظريات مختلفي كه در مورد آن وجود دارد بيشتر صحبت خواهيم كرد. براي آشنايي با روانكاوي كليك كنيد.

منبع: مكانيسم درون فكني

مكانيسم درون فكني

درون‌فكني يا به قول روان‌شناسان introjection به معناي دروني كردن موضوعات مختلف است. به طور خلاصه مي‌توانيم بگوييم كه هر كدام از ما محيط و اطرافيان خود را بررسي مي‌كند؛ سپس ويژگي‌هايي از آن‌ها را كه احساس مي‌كند دوست دارد يا به وي قدرت مي‌دهند براي خودش انتخاب كرده و وارد شخصيتش مي‌كند. در نتيجه مكانيسم درون فكني مي‌تواند شامل هر عقيده يا رفتاري باشد. نكته اصلي اين است كه فرد احساس مي‌كند اين ويژگي براي وي خوب است؛ و با استفاده از آن مي‌تواند به قدرت بيشتري دست پيدا كند. براي مثال كودكي كه سعي مي‌كند عقايد و باورهاي پدر و مادرش را به كار ببرد و درست مانند آن‌ها رفتار كند در حال درون فكني اعتقادات آنهاست.

براي آشنايي بيشتر با ساير مكانيسم هاي دفاعي كليك كنيد.

تفاوت هاي درون‌فكني و همانندسازي

در كنار درون‌فكني، همانندسازي اصطلاح ديگري است كه در روان‌شناسي بسيار مورداستفاده قرار مي‌گيرد. اگرچه اين دو كلمه از نظر معنايي شباهت بسياري به هم دارند اما در عمل يكي نيستند. در حقيقت روان‌شناسان معتقدند كه درون‌فكني شكل شديدتري از همانندسازي است. همانندسازي تا حد زيادي آگاهانه اتفاق مي‌افتد.

در اين روش فرد سعي مي‌كند آنچه را از نظر محيط خوب است براي خود نيز انتخاب كند؛ و خود را به محيط شبيه كند. اما در مكانيسم درون فكني كه معمولاً هم به‌صورت ناخودآگاه اتفاق مي‌افتد فرد براي روبه‌رو نشدن با ضعف‌هايش به سراغ اين مكانيسم دفاعي مي‌رود. بااين‌حال مي‌توان گفت كه همانندسازي و مكانيسم درون‌فكني ريشه‌هاي مشابه بسياري دارند.

مكانيسم درون فكني در نظريه فرويد

فرويد نخستين كسي بود كه از اصطلاح درون‌فكني استفاده كرد؛ و آن را يكي از مكانيسم‌هاي دفاعي مي‌دانست. به‌طوركلي مكانيسم‌هاي دفاعي مجموعه‌اي از رفتارهاي ناهشيار هستند كه به فرد كمك مي‌كنند تا خود را از اضطراب دور كند. در رابطه با مكانيسم درون‌فكني فرويد معتقد بود كه اگر فرد احساس بي‌ارزشي يا ناتواني كند سعي مي‌كند تا ويژگي‌هاي مطلوب ديگران را جزئي از شخصيت خود كند؛ و از اين طريق با اضطراب ناشي از ضعف و ناتواني خودش مبارزه مي‌كند.

مكانيسم درون فكني در نظريه ملاني كلاين

ملاني كلاين يكي از شاگردان فرويد بود كه بعدها راه او را ادامه داد. كلاين بيشتر روي كودكان كار كرد. او معتقد بود كه درون فكني سازوكاري است كه از ماه‌هاي اول در نوزاد به وجود مي‌آيد.

كلاين معتقد بود كه كودك نمي‌تواند مادر را به‌صورت يك كل واحد ببيند. او فقط به جزئي از مادر كه با آن ارتباط بيشتري دارد توجه مي‌كند. اين بخش از وجود مادر در ماه‌هاي اول سينه مادر است كه براي تغذيه نوزاد استفاده مي‌شود. بااين‌حال مادران هميشه هم فوري و در لحظه در دسترس نيستند. به همين خاطر كودك در ذهن خود دو دسته را به نام‌هاي پستان خوب و پستان بد تصور مي‌كند. زمان‌هايي كه مادر در دسترس و ارضاكننده باشد پستان خوب و زماني كه مادر در دسترس نباشد پستان بد به سراغ كودك آمده است.

مهم‌ترين بخش در نظريه كلاين اين است كه به اين نكته توجه داشته باشيد كه كودك تمامي اين مسائل را جدا از هم مي‌داند؛ و درك نمي‌كند كه تمامي آن‌ها يك كل واحد را تشكيل مي‌دهند. سپس نوزاد سعي مي‌كند تا ويژگي‌هاي خوب و بد پستان يا همان مادر را دروني كند. بخش‌هاي مثبت وقتي درون‌فكني مي‌شوند به كودك كمك مي‌كنند تا احساس آرامش و امنيت داشته باشد. بخش‌هاي منفي نيز اضطراب كودك را كم مي‌كنند و باعث مي‌شوند كه او احساس كند قدرت دفاع از خودش را پيدا كرده است.

مكانيسم درون فكني چه اهميتي دارد؟

شايد اين سؤال براي شما پيش آمده باشد كه مكانيسم درون فكني چه اهميتي دارد؟ در جواب بايد گفت كه اين رفتار در رشد كودكان اهميت بسياري دارد. در حقيقت به نظر فرويد همين مكانيسم درون‌فكني است كه باعث مي‌شود كودك ارزش‌ها و ويژگي‌هاي اخلاقي والدين و فرهنگي كه در آن زندگي مي‌كند را ياد بگيرد. به عبارتي اين سازوكار به كودك كمك مي‌كند تا بتواند هماهنگي بهتري با جامعه‌اش پيدا كند. يكي ديگر از مزاياي مكانيسم درون‌فكني شكل‌گيري وجدان است. هنگامي كه كودك ويژگي‌هاي اخلاقي محيط خود را ياد گرفت براين‌اساس دست به رفتارهاي اخلاقي مي‌زند؛ و از رفتارهاي غيراخلاقي دوري مي‌كند.

چه زماني از يك مشاور كمك بگيريم؟

مكانيسم درون فكني اهميت بسياري دارد. بااين‌حال مثل هر موضوع ديگري استفاده كم يا زياد از آن مي‌تواند مشكلاتي را به همراه داشته باشد. يك راه ساده براي تشخيص اين كه يك نفر از اين مكانيسم بيشتر از حد معمول يا كمتر استفاده مي‌كند اين است كه ببينيد او چقدر شبيه ديگران است. يكي ديگر از مشكلاتي كه مكانيسم درون‌فكني به همراه مي‌آورد بيماري‌هايي مثل افسردگي هستند. اما به‌طوركلي تشخيص اينكه آيا يك نفر از اين مكانيسم استفاده مي‌كند يا خير و بيمارگونه بودن اين استفاده، برعهده متخصص روانكاوي است. پس اگر مي‌خواهيد اطلاعات بيشتري از شخصيت خود داشته باشيد بهتر است از يك مشاور متخصص كمك بگيريد.

براي دريافت مشاوره در زمينه مكانيسم هاي دفاعي مي‌توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02191002360 تماس بگيريد.

سؤالات متداول

آيا درون فكني فقط در كودكان استفاده مي‌شود؟

خير؛ هركسي و در هر سني ممكن است از اين مكانيسم دفاعي استفاده كند. اما كودكان با توجه به اينكه در سنين رشد و آموزش قرار دارند بيشتر از درون‌فكني استفاده مي‌كنند.

براي عضويت در اينستاگرام (ذهن نو) كليك كنيد

آخرين تحقيقات علمي روانشناسي

ورود به صفحه

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: مكانيسم درون فكني