قرص هاي خواب آور و آرامش‌بخش آن دسته از داروهاي اعصاب هستند كه اغلب براي درمان مشكلات مرتبط با خواب و مشكلات اضطرابي تجويز مي‌شوند. خواب آورها به كساني كه دچار مشكل بي خوابي هستند كمك مي‌كنند تا سريع‌تر به خواب بروند و مشكلاتي نظير خواب منقطع را كمتر تجربه كنند. با اين حال بسياري از داروهاي خواب آور قابليت اعتيادآوري دارند. از همين رو مصرف آن‌ها حتما بايد با احتياط، در دوزهاي كنترل شده و زير نظر متخصص صورت بگيرد. خوشبختانه امروزه روش‌هاي غيردارويي متعددي براي درمان مشكلات خواب ابداع شده است كه با مراجعه به روانشناس و دريافت خدمات مشاوره و روان درماني مي‌توانيد از آن‌ها بهره مند شويد. براي آشنايي با جديدترين روش هاي درمان بي خوابي كليك كنيد.

منبع : قرص خواب آور چه عوارضي دارد

آشنايي با انواع قرص هاي خواب آور

داروهاي خواب آور انواع و اقسام مختلفي دارند كه مي‌توان آن‌ها را به 4 دسته تقسيم كرد:

1. داروهاي بنزوديازپيني كوتاه اثر نظير تريازولام
2. داروهاي بنزوديازپيني متوسط الاثر نظير آلپرزولام، استازولام و تمازپام
3. داروهاي آرام بخش متفرقه و غير بنزوديازپيني نظير زولپيدم، زالپلون و اسزوپي كلون
4. داروهاي انتخابي ملاتونين نظير راملتئون

مكانيسم اثر قرص هاي خواب آور

مكانيسم اثر اكثر داروهاي خواب آور به طور كل مشابه است. آن‌ها با چسبيدن به گيرنده‌هاي مختلف نظير گيرنده‌هاي بنزوديازپيني اثرات مهاري برخي انتقال دهنده‌هاي عصبي در مغز نظير گابا را افزايش مي‌دهند. افزايش اثرات مهاري اين انتقال دهنده‌ها منجر به تضعيف سيستم عصبي مركزي شده و در نتيجه علائم اضطرابي كاهش مي‌يابند. باكاهش سطح اضطراب از طريق آرام‌تر شدن سرعت تنفس، پايين آمدن ضربان و فشار خون اثرات خواب آوري نيز به فرد القا مي‌شود. از همين رو داروهاي خواب آور به افراد كمك مي‌كنند كه سريع‌تر به خواب روند و همچنين در طول شب خواب عميق‌تري داشته باشند.

عوارض جانبي مصرف داروهاي خواب آور

داروهاي خواب آور همانند هر داروي ديگري با يكسري عوارض جانبي بالقوه همراه هستند. از جمله مهم‌ترين عوارض آن‌ها اين است كه وابستگي جسماني ايجاد مي‌كنند و در اكثر موارد پس از قطع مصرف باعث تشديد دوره‌هاي بي خوابي مي‌شوند. از همين رو  متخصصين توصيه مي‌كنند كه پيش از روي آوردن به خواب آورها ابتدا درمان‌هاي غيردارويي را امتحان كنيد.

براي مثال روانشناسان در جلسات مشاوره و روان درماني از طريق آموزش برخي تكنيك‌هاي خود آرام سازي به شما كمك مي‌كنند تا بتوانيد سطح استرس‌هاي خود را پايين آورده و شب‌ها خواب بهتري داشته باشيد. در نتيجه بهتر است در قدم اول به يك روانشناس مراجعه كنيد اگر روان درماني اثر چنداني بر روند بهبوديتان نداشته باشد، آنگاه درمانگر شما را به يك روانپزشك ارجاع مي‌دهد تا از درمان‌هاي دارويي كمك بگيريد.

از جمله ديگر عوارض جانبي كه در پي مصرف خواب آورها ممكن است بروز دهد بايد به سردرد، لرزش بدن، احساس بي قراري، گيجي، احساس ضعف، كاهش قدرت تمركز، حالت تهوع، تحريك پذيري، از دست دادن تعادل حركتي، مشكلات گوارشي (يبوست، اسهال و حالت تهوع)، بروز تغييرات خلقي، خشكي دهان و كاهش اشتها اشاره كرد. اگر پس از مصرف چند نوبت داروي خواب آور اين علائم ادامه پيدا يا تشديد شد حتما با متخصص خود تماس گرفته و در مورد قطع يا ادامه مصرف دارو از او مشورت بگيريد.

چه داروهايي با خواب آورها تداخل دارند؟

مصرف هم زمان داروهاي خواب آور با الكل، انواع مسكن‌ها، داروهاي ضدآلرژي نظير آنتي هيستامين، ضدتشنج‌ها و هرگونه دارويي كه عملكرد سيستم عصبي را كند مي‌كند، به تداخلات دارويي مي‌انجامد. چرا كه مصرف هم زمان خواب آورها با اين داروها شرايط خاصي را ايجاد مي‌كند كه به آن تضعيف مضاعف سيستم عصبي مركزي گفته مي‌شود. در اين شرايط ريتم قلبي و سرعت تنفس به شدت كاهش پيدا مي‌كند كه با كاهش اكسيژن خون مي‌تواند حتي به بروز اغماء و مرگ نيز منجر شود.

همچنين مصرف برخي داروها نظير قرص‌هاي ضدبارداري، سايمتادين و ايزونيازيد بر متابوليسم كبدي برخي داروهاي خواب آور نظير بنزوديازپين ها تاثير مي‌گذارد و در نتيجه باعث مي‌شود كه به مقدار بيشتري در خون جريان داشته باشند. اين مسئله در نهايت منجر به بروز عوارضي نظير تغييرات خلقي و افسردگي در پي مصرف خواب آورها خواهد شد.

از همين رو بسيار اهميت دارد كه هم زمان با داروي خواب آور از هر دارويي استفاده نكنيد و حتما در اين باره با پزشك خود مشورت نماييد.

اقدامات احتياطي در مصرف قرص هاي خواب آور

قبل از مصرف داروهاي خواب آور بايد برخي نكات احتياطي را رعايت كنيد كه از جمله آن‌ها بايد به موارد زير اشاره كرد:

• اگر سابقه آلرژي به داروهاي آرام بخش يا خواب آور را داريد حتما اين مسئله را با پزشك خود در ميان بگذاريد.
• سابقه بيماري‌هاي قبلي و فعلي تان را به متخصص گزارش دهيد. برخي بيماري‌ها نظير مشكلات كبدي و كليوي مي‌توانند بر متابوليسم داروهاي خواب آور تاثير بگذارند.
• ليست داروهايي كه در حال حاضر مصرف مي‌كنيد را به پزشك ارائه دهيد و در صورتي كه تصميم به مصرف داروي جديدي گرفتيد پيش از آن متخصص را درجريان بگذاريد تا از تداخلات دارويي پيشگيري شود.
• بعد از مصرف داروهاي خواب آور از انجام فعاليت‌هايي كه به هشياري بالا نياز دارند نظير رانندگي خودداري كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه مشكلات مربوط به خواب مي‌توانيد در ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سوالات متداول