تربيت كودك سه ساله نيازمند آگاهي والدين نسبت به ويژگي‌هاي رشدي آنان در اين سن است. در واقع فرايند رشدي كودكان در رده‌هاي سني متفاوت، اصول تربيتي خاصي را مي‌طلبد. كودك در هر مرحله‌اي از رشد توانايي جديدي كسب مي‌كند و قادر به يادگيري رفتارهاي مختلفي خواهد بود. به منظور افزايش بهداشت جسمي و رواني كودك، والدين بايد به روش مناسبي با كودك خود برخورد كنند تا روند تربيتي او با سرعت و سهولت بهتري انجام گيرد و احتمال شكل گيري اختلالات رفتاري در آنان تا حد زيادي كاهش يابد. براي انتخاب بهترين روش تربيتي مشاوره كودك دريافت كنيد.

منبع : تربيت كودك سه ساله

خصوصيات رشدي كودك در سه ساله

به منظور به كارگيري روش درست تربيتي، ابتدا بايد با ويژگي‌هاي رشدي كودكان در سنين مختلف آشنا شده و متناسب با آن‌ها برخورد كنيد. ويژگي‌هاي رشدي كودك در سنين 3 تا 4 سالگي موارد زير را دربر مي‌گيرد.

• كودكان در اين مرحله از رشد قادر به ابراز احساسات خود هستند.
• نسبت به گذشته توانايي بيشتري براي كنترل هيجانات خود از قبيل خشم و ترس را دارند.
• احساس استقلال مي‌كنند و تمام تلاش خود را به كار مي‌گيرند تا كارهايشان را به تنهايي انجام دهند.
• تغيير دوره خردسالي به كودكي در آن‌ها ترس و نگراني ايجاد مي‌كند.
• بيشتر وقتشان را بدون حضور والدين سپري مي‌كنند.

توجه داشته باشيد اگرچه كودك وارد مرحله جديد از زندگي شده است و از مرحله خردسالي فاصله مي‌گيرد اما همچنان به بازي كردن و فعاليت‌هاي فيزيكي علاقه نشان مي‌دهد.

نشانه‌هاي تاخير در رشد كودك 3 تا 4 ساله

با توجه به رشد هيجاني و زباني كودكان، اگر متوجه نشانه‌هاي تاخير رشدي در آن‌ها شديد حتما به يك روانشناس كودك مراجعه نماييد و نظر او را جويا شويد. اين نشانه‌ها شامل موارد زير است.

• كودك نتواند همزمان دو پا را در كنار هم قرار دهد و بپرد.
• متوجه منظور شما نشود و يا اينكه جملات دستوري ساده را درك نكند.
• قادر به استفاده از جملات سه تايي نباشد.
• ترس از دستشويي داشته باشد.
• ترس متناوبي را براي مدت زمان طولاني بروز دهد. 
• كودك گوشه گير و منزوي باشد و تمايلي به برقراري روابط اجتماعي نداشته باشد.
• كودك نتواند حواس خود را بر روي محيط اطراف متمركز كند.

اين نشانه‌ها مي‌تواند در موقعيت‌هاي مختلف بروز پيدا كند و علائمي از بيماري و اختلالات دوران كودكي باشد. با اين حال نياز است كه بررسي‌هاي بيشتر توسط روانشناس صورت گيرد و از هرگونه برچسب زدن بيماري به كودك توسط والدين و اطرافيان پرهيز گردد.

تغييرات كودكان در سنين 3 تا 4 سالگي

رشد هيجاني كودك 3 تا 4 سال

كودك در ابتداي سه سالگي شروع به يادگيري نحوه برخورد با ديگران مي‌كند. مهربان بودن و رشد مهارت‌هاي اجتماعي كودك سه ساله به طور دائم اتفاق نمي‌افتد بلكه تا وقتي كودك احساس امنيت و شادي داشته باشد ادامه مي‌يابد. رشد هيجاني كودك سه ساله او را متوجه اين نكته مي‌سازد كه در حين بازي كردن با دوستانش، احساسات شادي و ناراحتي آن‌ها را تشخيص دهد و اگر موجب ناراحتي‌شان گرديد، خود نيز ناراحت شود. در حالي كه كودك سه ساله با هم سالان خود بر سر اسباب بازي دعوا مي‌كند و حتي آن‌ها را كتك مي‌زند؛ يك كودك 4 ساله مهارت به اشتراك گذاشتن وسايل را پيدا مي‌كند. ترس از سر و صداي زياد، تاريكي و حيوانات از ديگر ويژگي‌هاي هيجاني اين رده سني است. 

رشد زباني كودك 3 تا 4 سال

در حدود سه سالگي هنوز رشد زباني كودك به حدي نرسيده است كه سليس و روان كلمات و عبارات را تلفظ كند. به همين دليل وقتي صحبت مي‌كند (به خصوص زماني كه تند حرف مي‌زند) به نظر مي‌رسد دچار لكنت زبان است. به طور معمول يك كودك سه ساله قادر به درك 1000 كلمه خواهد بود كه معمولا بيشتر درك او از كلمات مكاني يعني زير، رو، بالا و پايين است. بيشتر سوال‌هايي كه از زبان يك كودك 3 ساله بيان خواهد شد، حاوي كلمات پرسش كجا و چرا خواهد بود. والدين و اطرافيان كودك در اين دوران نقش بسيار مهمي در ارتقاي تربيت زباني كودك 3 تا 4 سال دارند و مي‌توانند با حرف زدن با كودك، خواندن شعر و كتاب قصه، دايره لغات او را گسترش دهند.

رشد شناختي كودك 3 تا 4 سال

دنياي اطراف در نگاه يك كودك 3 تا 4 ساله بسيار جذاب است و دوست دارد به اكتشاف درباره محيط اطراف بپردازد. رشد شناختي كودك در اين دوران باعث مي‌شود مفاهيم متضاد مانند بزرگ و كوچك يا بالا و پايين را درك نمايد. يكي ديگر از ويژگي‌هاي رشد شناختي كودك در اين زمان، توانايي به خاطر سپردن قافيه‌هاي زياد است. به همين دليل مي‌تواند شعرهاي زيادي را حفظ كند. لذا يكي از موارد تربيتي كودك در اين دوره آموزش به اوست.

تربيت كودك سه ساله

تربيت كودكان الزاما با گفتگو و جملات دستوري امكان پذير نخواهد بود. روش‌هاي تربيتي بايد خلاقانه و در برگيرنده جنبه‌هاي مختلف رشد كودك باشد. در زير به نمونه‌هايي از روش‌هاي تربيت كودك سه ساله مي‌پردازيم. براي آشنايي با بهترين روش هاي تربيت كودك كليك كنيد.

بهره گرفتن از هنر

فعاليت‌هاي بسيار ساده مانند نقاشي كردن سبب جرقه زدن ذهن كودك مي‌شود. آن‌ها را به تفكر انتزاعي سوق مي‌دهد و همچنين باعث ايجاد هماهنگي چشم و دست كودك مي‌شود. كودكان در هنگام نقاشي كردن بايد آزاد باشند و آنطور كه دوست دارند نقاشي كنند. پرسش درباره اينكه چه تصاويري كشده‌اند و چرا آن‌ها را به رنگ‌هاي مختلفي رنگ آميزي كرده‌اند، در پرورش فعاليت‌هاي ذهني كودك بسيار مهم است.

كتاب خواني براي كودك

كودكان بيشتر آموخته‌هاي خود را از شنيدن قصه‌هاي جذاب به دست مي‌آورند. خواندن كتاب‌هاي جذاب با تصاوير رنگي براي كودكان بسيار لذت بخش است و تمام توجه آن‌ها را جلب مي‌كند. پرسيدن سوالات چالشي در مورد شخصيت‌هاي داستان، به كودك فرصت آزادي بيان، قضاوت اخلاقي و ياد گرفتن رفتار صحيح را مي‌دهد.

بازي كردن

بازي كردن هميشه براي كودكان جالب و لذت بخش است، به خصوص اگر با وسايل واقعي منزل انجام گيرد. آشپزي كردن نيز براي آن‌ها يكي از كارهاي جذاب در منزل مي‌باشد. سپردن كارهاي ساده به كودكان سبب تقويت حس مسئوليت در آن‌ها مي‌شود و اعتماد به نفس شان را افزايش مي‌دهد.

نكات كليدي در تربيت كودك سه ساله

• والدين بايد زماني را مختص كودك قرار دهند.
• به منظور بهداشت رواني كودك، در آغوش كشيدن و گفتن اينكه دوستش داريد بسيار مهم و حياتي است.
• به كودك بگوييد تا به پرندگان غذا بدهد و يا به افراد نيازمند كمك كند، به اين ترتيب به او ياد خواهيد داد كه چگونه مراقب ديگران باشد و همدلي اجتماعي خود را پرورش دهد.
• گفتن كلمات مثبت به كودك كمك مي‌كند تا احساسات مثبتي داشته باشد.
• كودك نياز دارد تا ياد بگيرد چگونه در هنگام دعوا، رفتار خود را كنترل كند به اين منظور مي‌توانيد برايش كتاب قصه‌هاي مرتبط بخوانيد و يا به طور عملي به او نشان دهيد كه تكنيك‌هاي موثر كاهش خشم مانند نفس كشيدن عميق را فرا بگيرد.
• به منظور تقويت حس مسئوليت پذيري در كودك، كارهاي ساده خانه را به آنها بسپاريد.
• درباره اينكه چرا و چگونه مي‌خواهد كارهاي مختلف انجام دهد با او صحبت كنيد.
• ساعات تماشاي تلويزيون و استفاده كردن از گوشي را كاهش دهيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه نوزاد و كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سوالات متداول

آيا شناخت جنبه‌هاي متفاوت رشد كودك در نوع تربيت تاثير گذار است؟

ويژگي‌هاي شخصيتي كودك در هر مرحله از رشد همچون راهنمايي است كه به والدين كودك مي‌گويد چگونه با وي برخورد كنند. كودكان در سنين يكسان ويژگي‌هاي رشدي مختلفي دارند و نمي‌توان به روش يكساني با آن‌ها برخورد نمود به همين دليل شناخت اين ويژگي‌ها ضرورت پيدا مي‌كند.

منبع : تربيت كودك سه ساله