اگر به دنبال سريع‌ترين روش براي درمان افسردگي شديد هستيد، بهتر است كلا فكر درمان را از سرتان بيرون كنيد. چرا كه افسردگي مانند سرماخوردگي نيست كه با تجويز چندتا دارو مداوا شود. كسي كه دچار افسردگي شذه، در واقع فروپاشي شديدي در ساختار باورهايش اتفاق افتاده، پس اولين چيز براي بازسازي الگوهاي فكري “زمان” است. راه هاي متعددي با طول درمان‌هاي مختلف هم براي درمان افسردگي ارائه شده كه با ارزيابي‌هاي اوليه درمانگر بهترين روش براي بيمار اتخاذ خواهد شد. درمان اين بيماري زماني اهميت بيشتري پيدا مي‌كند كه بيمار و يا اطرافيان با ناديده گرفتن عوارض افسردگي، آن را تبديل به يك بيماري مزمن و يا سبك رفتاري كنند. در ادامه بيشتر درباره خطرات عدم توجه به درمان افسردگي شديد اشاره كرده‌ايم. براي آشنايي با علائم افسردگي شديد كليك كنيد.

 منبع : درمان افسردگي شديد

چه زماني بايد براي درمان افسردگي اقدام كرد؟

يكي از شايع‌ترين اختلالات رواني افسردگي است كه هر كدام از ما حداقل يكبار در طول زندگي به آن دچار مي‌شويم. شايد به همين خاطر است كه اغلب بيماران افسرده براي درمان به مراكز درماني مراجعه نمي‌كنند. به همين منظور متخصصان براي اتخاذ روش مناسب درمان به مدت زمان بيماري و شدت آن توجه مي‌كنند. به اعتقاد متخصصان اين حوزه افسردگي در سه سطح مختلف كه به آن‌ها مشخص‌كننده (اسپسيفاير) شدت گفته مي‌شود رخ خواهد داد، درمانگر موظف است اين سطوح را در پرونده بيمار مشخص كند. شدت معمولاً با يكي از سه عبارت زير در پرونده بيمار، مشخص مي‌شود.

خفيف

در اين حالت، اگرچه فرد ملاك‌هاي لازم براي دريافت تشخيص افسردگي را دارد اما بيماري او در حدي است كه آسيب قابل‌توجهي به زندگي وي وارد نكرده است. بيمار مي‌تواند علي‌رغم مشكلاتي كه در زمينه كار يا روابط اجتماعي دارد، به ارتباطات و كار خود ادامه دهد. در صورتي كه در اين دوره براي درمان اقدام شود، نتيجه سريع‌تر حاصل خواهد شد.

متوسط

اين حالت، شرايطي مابين افسردگي خفيف و شديد است. در اين حالت فرد نمي‌تواند همانند بيمار خفيف به‌راحتي روند كار و روابط اجتماعي را ادامه دهد، اما به‌اندازه بيماران افسرده شديد نيز، دچار مشكل نشده است. مي‌توان گفت زندگي او در شرف آسيب شديد است و ممكن هست كه در برخي بخش‌ها نيز دچار تعارضات شديدي هم شده باشه، مراجعه به درمانگر قبل از بدتر شدن اوضاع ضروري است.

شديد

بيمار علاوه بر دارا بودن حداقل ملاك‌هاي لازم براي دريافت تشخيص افسردگي، نشانه‌هاي بيشتري نيز دارد يا شدت نشانه‌ها به‌اندازه‌اي است كه زندگي او را كاملاً مختل مي‌كند. اين افراد نمي‌توانند وظايف كاري خود را به‌درستي انجام دهند، در روابط اجتماعي دچار مشكل مي‌شوند و حتي در زمينه مسائل شخصي مثل رعايت بهداشت فردي نيز ضعيف عمل مي‌كنند. افسردگي در حالت‌هاي شديد مي‌تواند با توهم يا هذيان همراه باشد. بدون دريافت درمان امكان بهبود بسيار كم و حتي صفر است و حتي ممكن است نياز به دريافت دارو وجود داشته باشد.

راه‌هاي درمان افسردگي شديد

براي درمان افسردگي شديد، به دو دسته اقدامات دارو درماني و روان‌شناختي نياز است. بررسي مشكلات فيزيولوژيك، تجويز داروها، تشخيص در زمينه نياز به بستري بيمار و استفاده از شوك الكتريكي، زير نظر روان‌پزشك انجام مي‌گيرد. بررسي علل بيماري، ارائه راهكارهاي درماني، پيشگيري از عود مجدد و ارائه راهكارهايي براي سلامت خانواده، مي‌بايست زير نظر متخصص روانشناسي انجام بگيرد.

بايد به اين نكته توجه داشت كه در افسردگي نيز مثل هر بيماري شديد و جدي ديگري، براي درمان به صبر و حوصله بسياري نياز است. بيماران افسرده به دليل شدت بي‌انگيزگي و نبود ميل و رغبت به انجام امور مختلف، ممكن است بارها از حضور در جلسات درماني، مصرف داروها يا انجام تكاليف درماني، شانه خالي كنند. آن‌ها ممكن است به لحاظ منطقي توصيه‌هاي درمانگرشان را باور داشته باشند و بخواهند كه تغييراتي را در خود ايجاد كنند، اما توانايي انجام اين تغييرات را در خود پيدا نمي‌كنند، اين مسئله بيش‌ازپيش باعث احساس شكست و ناكامي، در آن‌ها خواهد شد.

براي بهبود بخشيدن به اين شرايط، درمانگر و اطرافيان بيمار مي‌بايست با صبر و حوصله فراواني با بيمار برخورد كنند و او را در ايجاد تغييرات مطلوب در روند زندگي، همراهي نمايند. رفتارهاي تند، نشان دادن نارضايتي از روند كند درماني، مجبور كردن بيمار به انجام فعاليت و يا هرگونه رفتار ديگري كه باعث شود او احساس كند ناتوان است؛ نه‌تنها باعث بهبود شرايط نمي‌شود بلكه مي‌تواند باعث بدتر شدن شرايط نيز بشود.   

دارودرماني براي افسردگي شديد

احتمال وجود نقايص فيزيولوژيك در حالت‌هاي شديد اختلال افسردگي، بيش از ساير حالت‌هاي اين بيماري مطرح است. براي اينكه فرد به لحاظ خلق‌وخو و احساسات در شرايط مطلوبي قرار داشته باشد، مغز مي‌بايست مقدار مشخصي از مواد شيميايي مثل سروتونين و اپي نفرين را ترشح كند. مغز بيماران افسرده معمولاً اين مواد را در مقداري كمتر ازآنچه مي‌بايست، ترشح مي‌كند. درنتيجه اين كمبود، خلق فرد كاهش پيداكرده و مشكلاتي مثل احساس غم يا بي‌انگيزگي براي او ايجاد خواهد شد. 

معمولاً اولين اقدام درماني روان‌پزشكان، تجويز داروهايي است كه ترشح سروتونين و اپي نفرين را به حالت عادي برمي‌گردانند. چند دسته دارويي براي اين منظور وجود دارد كه از ميان آن‌ها گروه (SSRI)، به دليل عوارض جانبي كمتر، بيشتر مورد استفاده قرار مي‌گيرد. انواع داروهاي ضدافسردگي كه براي درمان استفاده مي‌شوند شامل موارد زير هستند.

داروهاي مهاركننده باز جذب سروتونين (SSRI)

اين داروها باعث مي‌شوند كه سروتونين ترشح‌شده توسط مغز، براي مدت بيشتري فعال باقي بماند. از مهم‌ترين داروهاي اين دسته مي‌توان به فلوكستين، سرترالين، سيتالوپرام و فلووكسامين اشاره كرد. داروهاي (SSRI)، به دليل عوارض جانبي ضعيف‌تري كه نسبت به ساير داروهاي ضدافسردگي ايجاد مي‌كنند، بيشتر مورد توجه قرارگرفته و تجويز مي‌شوند.

داروهاي بازدارنده مونوآمين اكسيداز (MAOI)

مونوآمين اكسيداز، آنزيمي است كه سروتونين و اپي نفرين را در مغز تجزيه مي‌كند. اين دسته از داروها مانع عملكرد مونوآمين اكسيداز مي‌شوند و از اين طريق به عملكرد سروتونين و اپي نفرين كمك مي‌كنند. علي‌رغم توانايي بالاي اين دسته از داروها براي درمان افسردگي، به‌ويژه افسردگي‌هاي شديد و مقاوم به درمان، به دليل تداخلات دارويي و عوارض نامطلوب بسياري كه همراه دارند، معمولاً از آن‌ها استفاده نمي‌شود. فنلزين و ترانيل سيپرومين، مهم ترين داروهاي اين دسته هستند.

داروهاي سه حلقه‌اي (TCA)

اين دسته از داروها مثل آمي تريپتيلين، ايمي پرامين و نورتريپتيلين اولين گروه دارويي هستند كه براي درمان افسردگي كشف شدند و به دليل قيمت مناسب و اثربخشي مطلوب به‌سرعت مورد توجه قرار گرفتند. بااين‌حال به دليل عوارض جانبي بسياري كه به دنبال خواهند داشت، در حال حاضر چندان مورد استفاده قرار نمي‌گيرند. ازجمله عوارض اين داروها، خشكي دهان، تاري ديد، افزايش وزن و احساس خواب‌آلودگي بيش‌ازحد را مي‌توان نام برد.  

استفاده از شوك الكتريكي براي درمان افسردگي شديد

استفاده از شوك الكتريكي در درمان افسردگي‌هاي شديد، نتايج بسيار مطلوبي بر روي بيماران داشته است. اين درمان در بسياري از موارد توانسته، افسردگي‌هاي شديد يا مقاوم به درمان و حتي بيماراني كه اقدام به خودكشي داشته‌اند را بهبود ببخشد. علي‌رغم موفقيت‌هاي اين درمان براي بيماران افسرده، به دليل عوارض جانبي و مشكلاتي كه به همراه خواهد داشت معمولاً صرفاً در مواقعي كه درمانگران به اين نتيجه برسند كه گزينه بهتري وجود ندارد؛ مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بروز فراموشي‌هاي گسترده، از جدي‌ترين آسيب‌هاي استفاده از شوك الكتريكي است.

شما مي توانيد اين درمان‌ها را توسط مجرب ترين روانشناسان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو دريافت نماييد.

اقدامات روان‌شناختي براي درمان افسردگي شديد

اگرچه داروها مي‌توانند تا حدودي وضعيت خلقي بيمار را بهبود ببخشند، اما قسمت اصلي درمان افسردگي توسط مداخلات روان‌شناختي انجام مي‌گيرد. در صورتي كه استفاده از داروها با جلسات روان‌درماني و ايجاد تغيير در سبك زندگي و تفكرات بيمار همراه نباشد، با قطع مصرف دارو، علائم بيماري مجدداً عود كرده و بيمار به نقطه آغاز بازمي‌گردد. به همين خاطر پيگيري درمان‌هاي روان‌شناختي، اهميت بسيار بالايي در درمان بيماري دارد.

يكي ديگر از مشكلات استفاده از داروها كه لزوم توجه به درمان‌هاي روان‌شناختي را نشان مي‌دهد اعتيادآور بودن داروها است. باگذشت يك بازه زماني مشخص، بيمار براي اينكه بتواند به حالت قبلي دست پيدا كند (مشكل خواب يا بي‌انگيزگي نداشته باشد، احساس غم نكند و در شرايط مطلوب باشد) مي‌بايست مصرف دارو را افزايش بدهد. به همين خاطر داروها علي‌رغم تأثير مطلوب و سريعي كه خواهند داشت، هرگز نمي‌توانند جايگزين مناسبي براي درمان‌هاي روان‌شناختي باشند.

درمان رفتاري افسردگي شديد

اولين اقدام روان‌شناختي براي درمان افسردگي‌هاي شديد، درمان‌هاي رفتاري هستند. رفتاردرمان‌گران معتقدند بيماران افسرده، از انجام فعاليت در محيط زندگي خود اجتناب مي‌كنند. براي مثال آن‌ها از قرارهاي دوستانه فاصله مي‌گيرند. از انجام تكاليف درسي اجتناب مي‌كنند يا حتي رفتارهاي نظافت شخصي مثل حمام رفتن را كنار مي‌گذارند. اين كنار كشيدن از فعاليت‌هاي مختلف، باعث تشديد شرايط بيماري خواهد شد.

در فرايند درمان رفتاري با توجه به سطح بيماري فرد، تكاليفي براي وي تعيين مي‌شود. براي مثال ممكن است از بيمار خواسته شود، در فاصله زماني تا جلسه بعد، با يكي از دوستان يا اعضاي خانواده خود تماس بگيرد يا براي بيماري كه وضعيت بهتري دارد خواسته شود يك قرار ملاقات را تنظيم كند يا اگر بحراني‌ترين موضوع براي وي شرايط تحصيلي است، از وي خواسته شود كه يك حجم مشخص از تكاليف درسي را انجام دهد.

آنچه مي‌بايست به‌دقت توسط درمانگر تنظيم شود اين است كه تعيين تكاليف، آسان‌تر از توانايي‌هاي بيمار باشد تا از انجام شدن آن‌ها توسط بيمار، مطمئن باشيم. در غير اين صورت بيمار در انجام آن‌ها شكست‌خورده و احساس ناتواني و مشكلات عزت‌نفس در وي بيش‌ازپيش شدت پيدا خواهد كرد. با انجام اين تكاليف توسط بيمار، وي به‌تدريج فعاليت‌هاي كنار گذاشته‌شده را از سر مي‌گيرد و احساس وي نسبت به توانمندي‌هاي خودش نيز بهتر مي‌شود.

بخشي از رفتاردرماني به آموزش رفتارهاي مشخص به بيمار، مربوط مي‌شود. براي مثال فردي كه به‌طوركلي در بيان احساسات و خواسته‌ها يا در دوست‌يابي ضعيف عمل مي‌كند، مي‌بايست راه‌هاي انجام اين رفتارها را زير نظر درمانگر آموزش ببيند تا بتواند با انجام آن‌ها، در وضعيت خود تغييرات مناسبي ايجاد نمايد. در صورتي كه نسبت به آموزش اين رفتارها بي‌توجهي شود، مشكلات فرد در اين زمينه‌ها مي‌تواند باعث تداوم يا عود بيماري وي باشد.

درمان شناختي افسردگي شديد

درمان شناختي دومين قدم در درمان افسردگي‌هاي شديد و اولين گزينه درماني براي افسردگي‌هاي خفيف تا متوسط است. در اين درمان فرض بر اين است كه اين افكار و برداشت‌هاي بيمار هستند كه او را نسبت به افسردگي آسيب‌پذير مي‌كنند. درمانگران شناختي معتقدند بيماران افسرده، اشتباهات مشخصي را در طرز فكر خود دارند كه باعث مي‌شود نسبت به ابتلا به افسردگي و شدت پيدا كردن آن، آسيب‌پذير باشند. براي مثال يك فرد افسرده گرايش دارد كه مسائل مختلف را به خود نسبت دهد. اگر همسايه اين فرد، برخورد مناسبي با وي نداشته باشد، ازنظر بيمار افسرده تنها دليل موجود اين است كه همسايه، از وي بدش مي‌آيد يا ديگر او را دوست ندارد. آن‌ها نمي‌توانند به اين فكر كنند كه ممكن است همسايه عجله داشته يا به دليل ديگري ناراحت بوده است.

يك اشتباه رايج ديگر در تفكر اين بيماران اين است كه آن‌ها صرفاً به بخش‌هاي منفي يك موضوع توجه دارند. براي مثال اگر استاد يا رئيس آن‌ها در جريان ارزيابي، ده نكته مثبت و يك نكته منفي بيان كند، آن‌ها صرفاً به همان نكته منفي توجه داشته و براساس آن نتيجه مي‌گيرند كه استاد به‌طور كامل از آن‌ها ناراضي است.

وجود سبك‌هاي تفكر اين‌چنيني باعث مي‌شود كه فرد آمادگي بالايي براي ابتلا به افسردگي پيدا كند. در جريان درمان شناختي، درمانگر به بيمار كمك مي‌كند كه اين خطاهاي فكري را پيدا كرده و با استفاده از تكنيك‌هاي مشخصي براي برطرف كردن آن‌ها تلاش كند. هدف اصلي در درمان شناختي اين است كه فرد بتواند با يادگيري اصول، خودش به درمانگر خود تبديل بشود و در مراحل بعدي عود افسردگي، احتياج كمتري براي مراجعه به روانشناس داشته باشد. در نتيجه  تمامي خطاهاي فكري و راه‌هاي برطرف كردن آن‌ها به فرد آموزش داده مي‌شود.

درمان شناختي مبتني بر ذهن آگاهي

شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي شيوه درماني است كه باهدف جلوگيري از عود مجدد افسردگي ايجاد مي‌شود و مي‌تواند نتايج بسيار مطلوبي را در درمان اين بيماري از خود نشان دهد. ذهن آگاهي به معناي توجه كردن به زمان حال، به شيوه‌اي هدفمند و خالي از قضاوت است و به بيماران افسرده آموزش مي‌دهد تا افكار و هيجانات خود را بدون قضاوت آن‌ها، مشاهده كنند و به‌جاي اينكه آن‌ها را به‌عنوان قسمتي از خود يا واقعيت در نظر بگيرند، صرفاً به‌عنوان پديده‌هايي ببينند كه مي‌آيند و مي‌روند. به عبارتي درمان مبتني ذهن آگاهي به دنبال تمركززدايي و رها كردن موضوعاتي است كه باعث ابتلاي مجدد فرد به افسردگي مي‌شوند.

در صورتي كه امكان مراجعه حضوري به روانشناس براي دريافت درمان مناسب را نداريد مي‌توانيد از هرجاي كشور از خدمات مشاوره تلفني استفاده كنيد. 

وظايف اعضاي خانواده بيمار افسرده

خانواده يك‌نهاد بسيار مهم در درمان اختلال افسردگي است. اعضاي خانواده به همان اندازه كه مي‌توانند در بهبود يا بدتر شدن وضعيت فرد نقش داشته باشند، تحت تأثير بيماري وي ممكن است دچار مشكلاتي نيز بشوند. به همين خاطر معمولاً توصيه مي‌شود كه خانواده بيمار مبتلا نيز، مي‌بايست تحت نظر درمانگر قرار بگيرند و يا با درمانگر به‌صورت مستقيم در ارتباط باشند تا درمانگر بتواند با كمك گرفتن از آن‌ها درمان بيمار را تسريع نمايد. صبر و حوصله در برابر رفتارهاي بيمار، كمك به وي براي انجام تكاليف درماني، مراقبت از اينكه بيمار جلسات درماني را پيگيري كرده و داروهايش را مرتب مصرف كند، از مهم‌ترين وظايف خانواده فرد بيمار هستند. براي شروع درمان با هر كدام از روش هاي مطرح شده مي توانيد به مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو مراجعه نماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه افسردگي مي‌توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02166419012 تماس بگيريد.

سؤالات متداول درباره درمان افسردگي شديد

خير، داروها مي‌توانند تا حدودي مشكلات خلقي فرد را كاهش دهند، اما نمي‌توانند آن‌ها را درمان كنند. براي درمان افسردگي شديد توصيه مي‌شود كه فرد درمان دارويي و روان‌درماني را در كنار يكديگر دريافت كند.

كتاب‌هاي خودآموز معمولاً براي افرادي نوشته مي‌شوند كه توانايي كنترل و مديريت شرايط خود را دارند. بيماران افسرده شديد در انجام فعاليت‌هاي ساده نيز دچار مشكل هستند و معمولاً اين كتاب‌ها نمي‌تواند براي آن‌ها مفيد باشد. از طرفي اين بيماران نياز دارند كه از درمان‌هاي دارويي نيز استفاده كنند. با بهبود نسبي بيمار، ممكن است درمانگر كتاب‌هايي را به او معرفي نمايد.

درمان نشدن افسردگي شديد، مشكلات جدي ايجاد مي‌كند. بيماران افسرده معمولاً نسبت به وظايف شغلي يا تحصيل خود بي‌توجه هستند. درنتيجه اولين ضرر بي‌توجهي به درمان اين است كه درخطر از دست دادن شغل يا موقعيت تحصيلي قرار مي‌گيرد. افزايش خطر احتمالي خودكشي يا آسيب زدن به خود و ابتلا به بيماري‌هاي جسمي نيز در افسردگي شديد، بالا هستند. توجه داشته باشيد كه افسردگي با گذر زمان و بدون دريافت درمان‌هاي حرفه‌اي، بهبود پيدا نخواهد كرد و اين مسئله مي‌تواند زمينه ساز ابتلاي فرد به ديگر اختلالات رواني نيز گردد.

   شماره تماس با موبايل : 66419012-021

 منبع : درمان افسردگي شديد

:: بازديد از اين مطلب : 1