باج گيري عاطفي به وضعيتي گفته مي‌شود كه طي آن اشخاص از احساسات ديگران به عنوان وسيله‌اي براي كنترل و سوء استفاده از استفاده مي‌كنند. تحت تاثير قرار دادن ديگران از نظر عاطفي و مطرح كردن درخواست‌هاي غيرمعقول در شرايطي كه فرد مقابل از نظر هيجاني در وضعيت باثباتي قرار ندارد، همگي نمونه‌هايي از باج گيري عاطفي محسوب مي‌شوند. اگر در رابطه خود دائم نگران آسيب‌هاي احتمالي به طرف مقابل هستيد و يا دائم در شرايطي قرار مي‌گيريد كه مجبوريد منافع خودتان را ناديده بگيريد، حتما اين مقاله را مطالعه نماييد.

منبع : باج گيري عاطفي

باج گيري عاطفي چيست؟

باج گيري عاطفي نوعي سوء استفاده محسسوب مي شود كه طي آن فرد تلاش مي كند از احساسات ديگران در جهت كنترل رفتار و متقاعد كردن آن ها استفاده كند. اين اصطلاح اولين بار توسط  نويسنده و درمانگري به نام سوزان فوروارد در سال 1997 مطرح شد. او بر اين باور بود كه باج گيري عاطفي زماني اتفاق مي افتد كه افراد از احساس گناه، ترس و تعهد ديگران استفاده مي كنند تا آن ها را تحت تاثير قرار دهند و به اين ترتيب از آن ها سوء استفاده نمايند.

مراحل باج گيري عاطفي كه شما را آچمز مي كند

بر اساس نظر دكتر سوزان فوروارد باج گيران عاطفي طي 6 مرحله از شما اخاذي مي‌كنند كه شامل موارد زير است:

1- درخواست

باج گيران عاطفي كار خود را با مطرح كردن يك درخواست آغاز مي‌كنند. اما روشي كه اين كار را انجام مي‌دهند با ديگران متفاوت است. براي مثال ممكن است بخواهند روابط شما را كنترل كنند و نگذارند با برخي از دوستان‌تان معاشرت كنيد. آن‌ها معمولا درخواست خود را به اين صورت مطرح مي‌كنند “فكر مي‌كنم نبايد وقت خود را با فلان شخص بگذراني”.

همچنين ممكن است هنگامي كه دوستان شما را مي‌بينند شروع به گوشه و كنايه زدن كنند و زماني كه از آن‌ها صريحا مي پرسيد كه چه مشكلي وجود دارد مي‌گويند براي تو خوب نيست كه در كنار اين شخص باشي! در واقع آن‌ها به جاي مطرح كردن يك استدلال درخواست خود را به شكلي ظريف به شما قالب كرده و همه چيز را به خودتان برمي‌گردانند.

2- مقاومت در برابر باج گيران عاطفي

اگر شما نخواهيد كار مورد نظر آن‌ها را انجام دهيد، باج گيران عاطفي معمولا در ظاهر سريعا عقب نشيني مي‌كنند. اما نشانه‌هاي ظريفي وجود دارد كه به ما مي‌گويد آن ها حتي مخالفت‌هاي صريح را نيز قبول نمي‌كنند و به تلاش خود براي قانع سازي ادامه مي‌دهند.

در اين شرايط بايد بتوانيد مقاومت بيشتري از خود به خرج دهيد. از جمله رفتارهايي كه نشان دهنده اين رفتار آن‌هاست مي‌توان به خودداري از گفتگو، تمايل به سكوت و گفتن جملاتي نظير “فراموشش كن” اشاره كرد.

2- فشار آوردن

در يك رابطه سالم وقتي دوست‌تان مقاومت شما را در برابر درخواست خود مي‌بيند، آن را كنار گذاشته يا سعي مي‌كند راه حلي منطقي براي كنار آمدن با آن پيدا كند. اما باج گيران عاطفي به شيوه متفاوتي پاسخ مي‌دهند. آن‌ها اغلب به شيوه‌هاي مختلفي شما را تحت فشار قرار مي‌دهند تا در نهايت درخواست آن‌ها را برآورده كنيد. از جمله رايج‌ترين روش‌هايي كه باجگيران عاطفي از آن استفاده مي‌كنند مي‌توان به موارد زير اشاره كرد.

• تكرار كردن درخواست خود و خوب جلوه دادن آن (مثلا مي‌گويد من فقط به فكر آينده‌ات هستم و به خاطر خودت اين حرف را مي‌زنم)
• انتقاد كردن يا تحقير كردن
• برانگيختن احساسات با گفتن جملاتي نظير اينكه “اگر دوستم داشتي حتما اين كار را انجام مي دادي!”

3- تهديد كردن

فردي كه از باج گيري عاطفي در روابط خود استفاده مي‌كند زماني كه مي‌بيند فشار آوردن جواب نمي‌دهد از تهديدهاي مستقيم و غيرمستقيم كمك مي‌گيرد. مثلا در تهديد مستقيم ممكن است به همسر خود بگويد: “اگر با دوستانت بيرون بروي وقتي برگردي ديگر مرا نمي‌بيني!” در تهديد غيرمستقيم مي‌گويد: “اگر زماني كه به تو احتياج دارم نياز مرا برآورده نكني، يك روز همين بلا بر سر خودت مي‌آيد!”

در نظر داشته باشيد كه تهديدها ممكن است در قالب مثبت و به صورت يك وعده ارائه شوند. براي مثال مي‌گويد اگر با دوستانت بيرون نروي، من شب بهتري را براي تو مي‌سازم. مهم اين است كه هدف همه اين رفتارها متقاعدسازي شما نه از راه منطق بلكه از طريق تحريك احساسات است.

4- تسليم شدن

پس از مواجه شدن با فشار و تهديد بسياري از افراد تن به تسليم مي‌دهند تا بتوانند اندكي از فشارها و تنش‌هاي موجود را كم كنند. پس از تسليم از آنجايي كه فرد مقابل به آنچه مي‌خواسته رسيده، همه آشفتگي‌ها به ناگهان جاي خود را به آرامش مي‌دهد. باج گيران عاطفي زماني كه به خواسته‌شان جامه عمل مي‌پوشانند مهربان‌تر به نظر مي‌رسند و ممكن است براي لحظاتي هرچند كوتاه با محبت‌تر رفتار كنند.

5- تكرار باج گيري عاطفي

وقتي نشان مي‌دهيد كه سرانجام تسليم خواهيد شد، باجگير دقيقاً مي‌داند كه چگونه در آينده موقعيت‌هاي مشابهي را براي شما ايجاد كند. باج گيرندگان عاطفي حتي ممكن است ياد بگيرند كه نوع خاصي از تهديد كار را سريع‌تر پيش مي‌برد. در نتيجه، اين الگو احتمالاً ادامه خواهد يافت و در آينده نيز به دفعات تكرار خواهد شد.

نحوه مقابله با باج گيري عاطفي

در نظر داشتن برخي توصيه‌ها به شما كمك مي‌كند تا بتوانيد به شيوه موثري با باج گيري عاطفي مقابله كرده و كمتر مورد سوء استفاده افرادي قرار بگيريد كه از اين روش براي رسيدن به خواسته‌هاي خود استفاده مي‌كنند.

1- اول از همه تشخيص دهيد كه چه چيزي باج گيري عاطفي نيست

در هر رابطه‌اي افراد يكسري نيازها دارند كه آن را با فرد مقابل خود مطرح مي‌كنند. در اين شرايط ممكن است شما به دليل ترس‌هاي خودتان فكر كنيد اگر با اين نيازها مخالفت كنيد از جانب باجگير عاطفي طرد مي‌شويد و در نتيجه در وضعيت باج‌گيري عاطفي گرفتار شده‌ايد.

اين در حالي است كه پيش از هرچيز بايد مهارت جرات ورزي و نه گفتن قاطع را بياموزيد. اگر با وجود ابراز اين مهارت‌ها تلاش كرد با فشار آوردن و تهديد نظر شما را تغيير دهد آن وقت مي‌توانيد موضوع باج گيري عاطفي را مطرح نماييد.

2- با آرامش و طمانينه رفتار كنيد

افرادي كه دست به باج گيري عاطفي مي‌زنند با تحريك احساسات، شما را وادار به ارائه يك پاسخ فوري مي‌كنند. در اين شرايط لازم است آرام بمانيد، سكوت كنيد و اعلام نماييد كه به زمان بيشتري براي تصميم‌گيري يا بيان نظر خود نياز داريد.

3- از گفتگو كمك بگيريد

پس از اينكه كمي زمان براي خودتان خريديد يك گفتگوي موثر را ترتيب دهيد. در نظر داشته باشيد كه بسياري از باجگيران عاطفي دقيقاً مي‌دانند كه چه كاري انجام مي‌دهند. آنها مي‌خواهند نيازهايشان برآورده شود و برايشان مهم نيست كه اين چه هزينه‌اي براي شما دارد. برخي ديگر از آن‌ها به سادگي رفتار خود را نوعي استراتژي مي‌دانند كه به اهدافشان كمك مي‌كند و متوجه نمي‌شوند كه اين رفتار چگونه بر شما تأثير مي‌گذارد. در اينجا، يك مكالمه مي‌تواند به افزايش آگاهي آن‌ها كمك كند.

مايرز پيشنهاد مي‌كند: “بيان كنيد كه كلمات يا رفتارهاي آنها چه احساساتي را در شما برمي انگيزاند. در همين راستا به آن‌ها فرصتي بدهيد تا اين رفتارها را تغيير دهند.”

4- نقطه ضعف هاي خود را بشناسيد

باج گيران عاطفي به خوبي مي‌دانند دست روي چه موضوعي بگذارند تا شما را حسابي برانگيزانند. در اين شرايط اگر شما پيشاپيش نقاط ضعف خود را بشناسيد و روي آن‌ها كار كنيد مي‌توانيد قدرت را از آن‌ها پس گرفته و كمتر تحت تاثير عواطف‌تان عمل كنيد. براي رسيدن به خودآگاهي بيشتر در اين زمينه مراجعه به يك روانشناس مي‌تواند تا حد زيادي كمك كننده باشد.

اگر در مورد تشخيص نوع رابطه‌تان دچار شك و ترديد هستيد، حتما از مشاوره رابطه دختر و پسر استفاده نماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه عشق و رابطه مي توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02166419012 تماس بگيريد.

سوالات متداول

بله، برخي افراد براي اينكه ديگران را تحت تاثير قرار دهند اقداماتي نظير خودزني نيز انجام مي دهند. در اين شرايط براي كنترل بهتر اوضاع لازم است از يك متخصص روانشناس كمك بگيريد.

   شماره تماس با موبايل : 66419012-021

منبع : باج گيري عاطفي

:: بازديد از اين مطلب : 0