در تمامي انسان‌ها نياز به تغذيه و غذا خوردن امري طبيعي محسوب مي‌شود. بااين‌حال برخي افراد ممكن است دچار مشكلاتي در اين زمينه شوند و به اختلالات خوردن مبتلا گردند. در واقع اختلالات خوردن نوعي از اختلالات رواني محسوب مي‌شود كه فرد در آن مشكلات بسياري در رفتارهاي غذايي و افكار و احساسات مرتبط با آن دارد. همچنين فرد طيفي از بي‌اشتهايي و حساسيت افراطي به چاقي شدن تا علاقه به خوردن مواد غيرخوراكي را تجربه مي‌كند. اختلالات خوردن شامل طيف گسترده‌اي از جمله بي‌اشتهايي عصبي، پرخوري عصبي، اختلال نشخوار و…  مي‌باشند اما خوشبختانه روش‌هاي مختلفي براي درمان وجود دارد. توجه داشته باشيد از آن جايي كه سلامت جسمي و رواني فرد در خطر است، فرد مبتلا بايد زير نظر مشاور و پزشك متخصص قرار بگيرد.

منبع : اختلالات خوردن

اختلالات خوردن چيست؟

اختلالات خوردن آن دسته از بيماري‌هايي هستند كه در آن افراد تجربيات نابهنجاري را در رفتارهاي غذايي و افكار و احساسات مرتبط با آن تجربه مي‌كنند. اين دسته از اختلالات بسيار پيچيده هستند و ريشه در مسائل رواني، اجتماعي و فرهنگي دارند. اختلال در خوردن غذا مي‌تواند در هر مرحله از زندگي ايجاد شود اما به‌طورمعمول در سال‌هاي نوجواني يا بزرگ‌سالي ظاهر مي‌شود. اگرچه اين اختلالات قابل درمان هستند، اما در صورت عدم توجه به علائم و عواقب آن مي‌توانند مضر و كشنده باشند. اختلالات خوردن معمولاً با ساير شرايط مانند اختلالات اضطرابي، سوءمصرف مواد يا افسردگي همراه هستند. براي آشنايي با ساير اختلالات اضطرابي كليك كنيد.

انواع اختلالات خوردن

1. اختلال پيكا يا هرزه‌خواري

اين اصطلاح به افرادي اشاره دارد كه علاقه زيادي به خوردن مواد غيرغذايي دارند. بعضي از موادي كه افراد مبتلابه اختلال هرزه‌خواري براي خوردن آن تمايل نشان مي‌دهند، عبارت‌اند از گچ، خاك، سفال، كاغذ، پارچه، پلاستيك و… . حداقل سن تشخيص براي اين اختلال 2 سالگي است و با عوارضي مانند مسموميت با سرب، انگل‌هاي روده‌اي و كمبود روي و فقر آهن شديد همراه است.

2. اختلال نشخوار

همان‌طور كه از نام اين اختلال مشخص است اين افراد غذا را از معده به دهان مي‌آورند سپس دوباره غذا را مي‌جوند و قورت مي‌دهند. گاهي ممكن است فرد غذا را به بيرون تف كند. نكته‌اي كه بايد در نظر گرفته شود اين است كه بالا آوردن غذا از معده به دهان با تهوع، استفراغ و… همراه نيست. اين اختلال بيشتر در مردان تشخيص داده مي‌شود و در هر سني ممكن است رخ دهد.

3. اختلال اجتناب-محدوديت غذا

فرد مبتلابه اين اختلال از غذا خوردن اجتناب مي‌كند يا مقدار غذاي خود را به حدي محدود مي‌كند كه نيازهاي غذايي فرد برطرف نمي‌شود و درنتيجه اين كار، بسياري از وزن و انرژي خود را از دست مي‌دهد. اين اختلال به‌طورمعمول در سنين پايين رخ مي‌دهد اما ممكن است تا سن بزرگ‌سالي هم ادامه پيدا كند.

4. بي‌اشتهايي عصبي

يكي از شايع‌ترين اختلالات خوردن، بي‌اشتهايي عصبي يا آنوركسيا نروزا است. به‌طور خلاصه بي‌اشتهايي عصبي به گرسنگي دادن به خود و مقاومت كردن در برابر حفظ وزن عادي گفته مي‌شود. اين اختلال بيشتر در دختران و در سن نوجواني تشخيص داده مي‌شود. افراد مبتلابه اين اختلال از وضعيت بدن و وزن خود، حتي اگر كاملاً متناسب باشد، ناراضي هستند به همين دليل در مقابل خوردن مقاومت مي‌كنند. به‌طور ميانگين ميزان ابتلا به اين اختلال در زنان 10 برابر بيشتر از مردان است.

5. پرخوري عصبي

اختلال پرخوري عصبي اختلالي است كه فرد از افزايش وزن مي‌ترسد و در ارتباط بااندام و وضعيت بدن خود تصورات غيرواقعي دارد. آن‌ها اغلب فكر مي‌كنند كه بسيار چاق هستند و بايد بخشي از وزن خود را كاهش دهند.

ويژگي اصلي اختلال پرخوري عصبي اين است كه فرد به دليل ناتواني در حفظ مداوم رژيم لاغري، دوره‌هاي مرتب و فراوان پرخوري دارد و سريعاً بعد از دوره‌هاي پرخوري، رفتارهاي تصفيه كردن (مانند استفاده از ملين‌ها يا استفراغ كردن و…) يا غذا نخوردن و روزه گرفتن را شروع مي‌كند. به‌طوركلي ميزان ابتلا در اين اختلال در زنان نسبت به مردان بالاتر است. نكته‌اي كه در ارتباط با اختلال پرخوري عصبي وجود دارد اين است كه افراد مبتلابه اين اختلال داراي وزن طبيعي هستند.

6. افراط در خوردن يا بينج ايتينگ

فرد مبتلابه اين اختلال به‌طور فراوان و مرتب دوره‌هاي پرخوري و افراط در خوردن را شروع مي‌كند. تفاوت اين اختلال با اختلال پرخوري عصبي در اين است كه، افراد مبتلابه اختلال بينج ايتينگ رفتارهاي مرتبط با تصفيه كردن يا غذا نخوردن را تجربه نمي‌كنند و به‌طوركلي افرادي چاق هستند.

علت شناسي اختلالات خوردن

اختلالات خوردن، اختلالات پيچيده‌اي هستند كه تحت تأثير عوامل مختلفي قرار دارند. گرچه علت دقيق اختلالات خوردن ناشناخته است، اما به‌طوركلي اعتقاد بر اين است كه تركيبي از ناهنجاري‌هاي بيولوژيكي (عملكردهاي نامنظم هورمون‌هاي بدن، ژنتيك و كمبودهاي تغذيه‌اي)، عوامل رواني (تصوير منفي از وضعيت اندام و بدن و عزت‌نفس ضعيف) و عوامل محيطي (مشكلات خانوادگي، حرفه‌ها و مشاغلي كه باعث لاغر شدن و كاهش وزن مي‌شود، تأثير رسانه و فرهنگ يا فشار همسالان و آسيب‌هاي خانوادگي و كودكي مانند سوءاستفاده جنسي از كودك و رويدادهاي فاجعه‌آميز) در ايجاد اين بيماري‌ها نقش دارند.

علائم اختلالات خوردن

افرادي كه از اختلال خوردن رنج مي‌برند ممكن است علائم مختلفي را نشان دهند، برخي از اين علائم شامل موارد زير هستند.

• رژيم‌هاي غذايي مزمن علي‌رغم اينكه فرد وزن مناسبي دارد
• تغيير وزن
• وسواس در مصرف كالري يا چربي‌ها
• خوردن غذا به‌صورت آييني (مانند بريدن مواد غذايي به قطعات كوچك، خوردن غذا به‌تنهايي و يا مخفي كردن غذا)
• افسردگي و بي‌حالي
• اجتناب از موقعيت‌هاي اجتماعي، خانواده و دوستان
• تغيير وضعيت بين دوره‌هاي پرخوري و رفتارهاي تصفيه كردن

بيشتر بخوانيد : درمان اضطراب | تكنيك هاي درمان اضطراب شديد

راه‌هاي درمان اختلالات خوردن

اختلالات خوردن، به‌وضوح ارتباط نزديك ‌بين سلامت هيجاني و جسماني را نشان مي‌دهد. اولين قدم در درمان بي‌اشتهايي عصبي، كمك به بيماران براي بازيابي وزن به سطح سالم و مطلوب است. آنچه براي بيماران مبتلابه پرخوري عصبي مزمن مهم است اين است كه چرخه رفتارهاي تصفيه‌كننده قطع شود.

همچنين براي بيماران مبتلابه اختلال بينج ايتينگ يا افراط در خوردن، كمك به قطع وقايع و جلوگيري از مشكلات آن­ها بسيار داراي اهميت است. بااين‌حال اگر خودتان تلاش كرده‌ايد و نتوانستيد براي مشكل خود راه‌حل پيدا كنيد توصيه مي‌شود از متخصصين بهداشت روان و پزشكان كمك بگيريد. شما همچنين مي توانيد اين درمان‌ها را توسط مجرب ترين روانشناسان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو دريافت نماييد.

1. مراقبت و نظارت پزشكي

بيشترين نگراني در درمان اختلالات خوردن، رسيدگي به مشكلات بهداشتي است كه ممكن است درنتيجه رفتارهاي بي‌نظم در خوردن غذا باشد. براي مثال استفاده دائم از ملين‌ها و يا استفراغ‌هاي عمدي در پراشتهايي عصبي، باعث به وجود آمدن مشكلات گوارشي و بيماري‌هاي دندان و لثه در فرد مي‌شود.

2. مديريت تغذيه

اين درمان شامل ترميم و تثبيت وزن، راهنمايي براي تغذيه طبيعي و يكپارچه‌سازي يك برنامه غذايي فردي است.

3. روان‌درماني

اشكال مختلف روان‌درماني مانند درمان‌هاي فردي، خانواده ‌درماني يا گروه‌ درماني مي‌تواند در رفع دلايل اساسي اختلالات خوردن مفيد باشد. روان‌ درماني بخشي اساسي از درمان است زيرا به افراد مبتلابه اختلالات خوردن كمك مي‌كند تا افكار، احساسات و رفتارهاي ايجاد كننده اين اختلالات را درك كنند. همچنين در صورتي كه امكان مراجعه حضوري به روانشناس براي دريافت درمان مناسب را نداريد مي‌توانيد از هرجاي كشور از خدمات مشاوره تلفني استفاده كنيد. 

4. داروها

بعضي از داروها ممكن است در رفع علائم خلقي يا اضطراب كه با اختلال در خوردن غذا يا كاهش رفتارهاي پرخوري و تصفيه همراه است، مفيد باشند. بايد در نظر داشت كه اختلال خوردن علاوه بر مشكلات رواني، مشكلات جسماني زيادي را به وجود مي‌آورد. درنتيجه براي درمان اين اختلال بهتر است هم از متخصصين سلامت روان و هم از مراقبت‌هاي پزشكي كمك دريافت كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اضطراب و افسردگي مي‌توانيد در ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول

چه تفاوتي ميان پراشتهايي عصبي و افراط در خوردن وجود دارد؟

در بيماري پراشتهايي عصبي، فرد تمايل به كاهش وزن دارد اما به دليل ناتواني در تداوم رژيم لاغري، دوره‌هاي پرخوري و بعد از آن، ورزش‌هاي شديد يا روزه گرفتن و استفراغ عمدي براي جبران كالري مصرفي، انجام مي‌شود. اما در افراط در خوردن، فرد دوره‌هاي پرخوري دارد و تلاشي براي از بين بردن كالري دريافتي ندارد.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354 استان تهران :9092301539

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

 شماره تماس با موبايل : 66419012-021

منبع : اختلالات خوردن